Schilder Wilbrink kent Bonte Huis op duimpje

‘Ja, ik doe ook “gewoon” onderhoudsschilderwerk’, grijnst Jeroen Wilbrink. De schilder uit Beverwijk is vooral bekend door zijn decoratie- en restauratieprojecten. Zo vergulde hij ooit de gouden harp bovenop het Concertgebouw in Amsterdam. En hij was meermaals genomineerd voor de Nationale SchildersVakprijs met decoratieschilderwerk in historische interieurs. ‘Ja, particuliere opdrachtgevers met woonhuizen, daar werk ik ook voor. Maar eigenlijk wel alleen als het echt mooi mag worden.’

Projecten als Huis Bartolotti blijven ook steeds op zijn pad komen. De gevel van het pand, bijzonder half gebogen als het is, is origineel en stamt 1617. Het woonhuis daarachter is het resultaat van een renovatie die ruim een eeuw later werd doorgevoerd. Het pand werd toen in twee delen gesplitst en naar achteren uitgebreid. Het huis werd oorspronkelijk gebouwd en bewoond door Willem van den Heuvel tot Beichlingen, een zeer rijke koopman die veel van zijn kapitaal erfde van een aangetrouwde oom ui Bologna, Giovanni Battista Bartolotti. Naar die oom en diens handelshuis is het huis genoemd.

Het grachtenpand is nu deels een museum en deels het kantoor van Stichting Hendrik de Keyser. Die Stichting beheert veel historische panden in Amsterdam en daar buiten. Bijzonder: Hendrik de Keyser zelf, architect en beeldhouwer, zou naar verluidt het huis in opdracht van Van den Heuvel tot Beichlingen ontworpen hebben.

Rode olie

‘De gevelstenen hebben ooit in de rode olie gestaan,’ vertelt Jeroen Wilbrink. Het oliën van gevelstenen komt veel voor in Amsterdam. ‘Dat was waarschijnlijk om de gevelstenen van verschillende periodes meer één geheel te laten vormen.’ De naam ‘Het Bonte Huis’ stamt mogelijk uit die tijd. ‘De olie is tijdens de restauratie in 1971 moeizaam verwijderd. Wilbrink kreeg in 2009, toen hij de gevel voor het eerst onder handen nam, de opdracht om de kleurverschillen met subtielere retouches, met muurverf van Keim, te verkleinen.

Wilbrink: ‘Toen had ik de gevel voor het eerst als onderhoudsklus. Nu, dertien jaar later, weer. Ontzettend leuk natuurlijk. Ik doe best veel werk voor Hendrik de Keyser en deze gevel ken ik goed. Ik heb een prijs mogen maken en toen heb ik het werk gekregen.’

Bij de uitdagingen aan dit pand hoort in ieder geval het beklimmen. Op de begane grond valt het nog wel mee. De stoep is ter plaatse redelijk breed. De problemen voor Perfect Steigerbouw uit Amsterdam zaten een stukje hoger. Onder andere in het ankerplan dat vijftig jaar geleden is ingericht. Wilbrink: ‘De oude ankers trek je soms zó uit de muur. Die lopen we nu dus na en vervangen ze voor deugdelijke ankers.’

Wirwar van steigerdelen

Helemaal bovenop is het een wirwar van aluminium steigerdelen. Allebei de schoorstenen zijn dan ook ingesteigerd, via ladders op het schuine dak te bereiken. Wilbrink: ‘Je wil het in één keer goed doen, als je de steiger toch hebt staan. We kijken alles na en rapporteren de zaken die te groot zijn of te specialistisch voor ons om zelf aan te pakken.’ Zoals de loodslabben die aan de bovenkant van de gevelelementen zitten om ze te beschermen.

Wilbrink en zijn in totaal zes vakkrachten die hij voor deze klus heeft aangetrokken, schuren met stofmaskers op de verflagen op het lood terug. En komen dan beschadigingen tegen. Daar komt de loodgieter voor, waarna de schilders twee lagen roestwerende primer aanbrengen op het lood om het vervolgens, met het omringende zandsteen mee, in de Keim te schilderen.

Wilbrink: ‘Er zit een buitenmuurverf op van een bekende Duitse fabrikant. Een acrylaat die zich prima heeft gehouden. Maar dit keer kies ik toch liever voor een verkiezelende muurverf. Die is nog iets duurzamer.’ Op de gracht staan hoge bomen die voor de nodige aanslag zorgen. Daarom brengen Wilbrink en zijn team op de eindlaag op kritische stukken zoals liggende delen Lotexsan aan, een product van Keim dat aan de muurverf een afparelend effect geeft.

De gevel heeft een groot aantal ramen met ruitjes en houten geveldelen en sierlijsten. Ze worden allemaal nauwgezet gereinigd met een algendodend middel, geschuurd, waar nodig gerepareerd en daarna tenminste één keer in de voorlak gezet (Sikkens Rubbol AZ) en één keer in de aflak (Sikkens Rubbol XD).

Ton-sur-ton

De kleurstelling blijft grotendeels zoals hij was. Alleen op de begane grond wil Wilbrink, in overleg met de technische mensen van Hendrik de Keyser, het verschil in kleur tussen de naar voren springende en de achterliggende delen wat verkleinen. Dat was ton-sur-ton bedoeld, maar is veel contrastrijker uitgepakt. Er zit ook nog wat ‘echt’ sierschilderwerk in dit project. Op de grachtengroene toegangsdeuren zijn de namen van de stichting en het museum gepenseeld, er zijn teksten in reliëf die opnieuw verguld moeten worden en nog wat hoger stonden twee Latijnse spreuken op het steen geschilderd. Die heeft Wilbrink overgenomen op papier. Als de gevelstenen behandeld zijn, schildert hij de letters weer terug.

‘Een geweldig project om aan te werken,’ vind Wilbrink. ‘En ook heel erg leuk met deze groep. Dat is een samenstel van zzp’ers waar ik al jaren graag mee werk en voormalig stagaires die ik via uitzendbureau Flextra in dienst heb. Allemaal kwaliteitsschilders die ook nog eens echt vaart kunnen maken.’ Wilbrink denkt het hele project, exclusief de bouw en afbraak van de steigers, in vier weken te kunnen klaren.

Over dit project publiceerden we eerder deze video op SchildersVAKTV.