Voor iedereen van ruim boven de veertig zal Paleis Soestdijk verbonden blijven met het jaarlijkse defilé dat gehouden werd ter ere van de verjaardag van de koningin. Dat was een lange optocht van allerlei groeperingen en individuele mensen uit heel Nederland. Ze liepen langs het bordes van het statige, witte gebouw. Op dat bordes stond Koningin Juliana, omringd door haar steeds verder uitdijende kinder- en kleinkinderschaar en wuifde. Er werden bloemen en geschenken aangeboden en liederen gezongen. Dat alles werd uitgezonden door de nationale televisie. Tot 1980, het jaar van de troonsafstand van Juliana, was dat gebruik. Haar opvolgster, Beatrix, maakte een einde aan deze traditie.
Schildersbedrijf Van Krimpen was in de laatste jaren van Juliana’s koningsschap al huisschilder. Dat was niet lang nadat de Nederlandse Staat, in 1970, het gebouw voor 4,2 miljoen gulden (circa 2 miljoen euro) gekocht had van de koninklijke familie en het daarna weer aan de Kroon, dus aan de koningin, ter beschikking stelde. Juliana en Bernhard zouden er tot hun dood (beide in 2004) blijven wonen. De overdracht van het paleis was destijds overigens ingegeven door de onderhoudskosten. Die kon of wilde Juliana niet opbrengen. Volgens de toenmalige minister van financiën had het paleis vanwege de hoge onderhoudskosten zelfs een negatieve waarde.
FOTO’S: JMS
Wim Keet nam samen met Jos Koopmanschap het bedrijf van Willem van Krimpen over. Hij was er niet bij toen Van Krimpen de eerste opdracht kreeg van de Rijksgebouwendienst. ‘Zeker is dat we vanaf die eerste keer altijd zijn teruggevraagd als schilder. We hebben hier ook altijd iemand permanent rondlopen voor kleine werkzaamheden. Tegenwoordig is dat een gepensioneerde schilder die dat nog een paar uur in de week doet.’
Er is namelijk het een en ander veranderd: na de dood van de voormalige vorstin en haar echtgenoot is het landgoed nog een tijdje geëxploiteerd als museum. De overheid wist niet goed wat ze er mee aan moest. Tot het in 2017 werd verkocht aan de Meyer Bergman Erfgoed Groep, een investeringsmaatschappij van Ton Meijer en Maya Meijer-Bergmans, die meer historisch vastgoed bezit. Het bestemmingsplan is vastgesteld, nu loopt er nog een laatste procedure. Na deze uitkomst kan er gestart worden met de restauratie van het paleis en het park. Naast horeca, zullen er woningen komen bij het voormalige marechausseeterrein.
Keet: ‘In de tijd van de Rijksgebouwendienst werd alles regelmatig onderhouden. Het paleis telt inclusief de bijgebouwen meer dan 550 grote louvreluiken. Aan het paleis zijn de luiken wit aan de binnenkant, groen aan de buitenkant. Daarvan haalden we elk jaar telkens ongeveer een vijfde deel tegelijk uit de hengsels, brachten ze naar de werkplaatsen aan de overkant van de Amsterdamse straatweg. Daar repareerden we ze, schuurden ze en schilderden ze. Daarna werden ze in het voorjaar weer teruggehangen en de winter erop volgde het volgende vijfde deel. Had je ze allemaal gehad dan kon je opnieuw beginnen.’
Dat zit er nu even niet in. Het hoofdgebouw, dat bestaat uit een buitenhuis uit 1650 en twee vleugels die er in 1822 ten behoeve van Koning Willem III werden aangebouwd, staat er dan ook niet florissant voor, als je er met een schildersoog naar kijkt. Waarschijnlijk wordt het onderhoud van het Paleis uitgesteld tot de renovatie, die naar verluidt zeker 100 miljoen euro zal gaan kosten. De vele bijgebouwen worden daarentegen wel onderhouden, in een schema dat het gespecialiseerde bureau Hylkema Erfgoed beheert.
Wim Keet: ‘De bedrijven die al jaren voor Paleis Soestdijk werkten zijn benaderd om vaste onderhoudspartner te worden. Deze bedrijven moesten zich presenteren aan de nieuwe eigenaar. Van Krimpen had natuurlijk al een goede reputatie omdat we het paleis al zoveel jaren van haver tot gort kennen. Daarnaast hadden we toen net, in 2014, de Nationale SchildersVAKprijs gewonnen. Je kon merken dat dat gewicht in de schaal legde.’ Sindsdien is Van Krimpen opnieuw de vaste schilderpartner voor het paleis. Het bedrijf krijgt lang van te voren te horen welke objecten aan de beurt zijn, zodat het werk goed kan worden ingepland.
Zo werd de voormalige Orangerie, nu onder andere een theehuis, niet ver van het paleis, dit voorjaar geschilderd. En daarna kwamen de oude boerderij, een logeergebouw en het stallengebouw aan de overkant van de weg aan de beurt. Daar zijn op dit moment drie schilders van Van Krimpen druk mee. ‘Hier doe je het toch voor,’ zegt Kevin Mulder. De allround schilder is precies een week in dienst bij Van Krimpen en mag al meteen aan de monumentale deuren werken, samen met collega Donny Blaas en voorman Harry Sevenstern.
Sevenstern is de vaste voorman op Soestdijk, waar dus een groot deel van het seizoen projecten lopen. ‘Aan het schilderwerk mankeert weinig, want dat is al vijftig jaar vakwerk’, grijnst hij. ‘Maar we hebben wel met grote onderhoudsintervallen te maken, de verflaag, vooral op de zonzijde, is vaak niet meer in heel goede staat.’ Toch treffen de schilders niet heel veel houtrot aan. Kleine reparaties doen ze zelf, de grotere schades, die voorkomen op de houten geveldelen waar je ze zou verwachten, worden door een timmerbedrijf gerepareerd.
Keet staat bekend om zijn eigenzinnige verfkeuzes. Hij wil nog wel eens een grondverf van het ene merk met aflak van het andere combineren, bijvoorbeeld. Maar hier blijft hij voor het houtwerk bij één leverancier: Sigma Coatings. Keet: ‘We hebben vrije keuze in de verfsystemen, maar Hylkema heeft toch wel een duidelijke voorkeur uitgesproken, en die is prima. Er is wel nog eerst sprake geweest van het toepassen van schakelverf, omdat dat vochtregulerend zou zijn. Maar dat heb ik afgeraden. Het hout is in de loop der eeuwen zo vaak geschilderd, dat is toch al afgesloten, dan valt er met verf weinig meer te reguleren. We zetten nu alles in de Sigma Allure Primer en werken af met Sigma Allure Gloss. Alles met de kwast, je wil geen roleffect op deze gebouwen. We schuren, krabben en föhnen om de gebarsten en gebladderde verflagen te verwijderen. Plamuren doen we alleen de beschadigingen. Zo blijft goed zichtbaar hoe oud de gebouwen zijn en worden te toch goed beschermd. De kleuren van de gebouwen zijn van oudsher allemaal bij ons bekend. Hier hoefde dan ook geen onderzoek voor gedaan te worden.’
Bekijk ook de video over dit project op SchildersVAKTV
