‘Er zijn hele huizen kapot gekit’ is een veel gebruikte uitspraak van mijn collega Gerco. En hoe waar is dat! Vooral de flink overstekende daklijsten van jarendertigwoningen vielen ten prooi aan de afkitdrang van menig schilder. Elk naadje in de daklijst moest dicht voor en strak geheel. Puur esthetisch, zelfs al zat de daklijst op tien meter hoogte.
Maar ook afkitten tussen het kozijn en de gevel of onder het kozijn en de waterslagdorpel werd veel gedaan. Daar komen we nu op terug. Want met al die kit kwamen de problemen. Bijna altijd vochtproblemen. Met kit sluit je immers de hele boel af. Het vermogen om vocht af te voeren wordt dusdanig beperkt, dat vocht zich gaat ophopen. Dan slaat het neer op het hout met verfonthechting, blaasvorming, of houtrot als gevolg.
Houten daklijst
Neem bijvoorbeeld een zinken dakgoot, omtimmerd met een houten daklijst. Via de buitenkant komt er nauwelijks vocht bij het hout omdat dat goed onderhouden wordt. Er zal onder bepaalde omstandigheden echter wel vocht kunnen ontstaan aan de binnenzijde van die houten daklijst. Aangezien het zinkwerk het meest koude onderdeel is, zal bij lagere temperaturen de waterdamp daar als eerste condenseren. Bij grote temperatuurverschillen of heel vochtige omstandigheden (windstil herfstweer) zal er door condensering veel vocht ontstaan op de onderkant van de zinken goot. Deze druppels vallen uiteindelijk op de binnenkant van de daklijst. Zolang er een kleine luchtstroom tussen het timmerwerk en de zinken bak is, leidt dit niet tot problemen. Het blijft door de luchtstroom simpelweg niet lang genoeg nat om de schimmels die de houtrot veroorzaken daadwerkelijk te activeren. Maar kit je de hele daklijst af, dan verdwijnt deze ventilatie en blijft de boel wél lang nat. Met alle gevolgen van dien.
Reparatie van deze schade is meestal werk voor een timmerman. Maar gelukkig is het voor een beetje handige schilder best zelf te doen. Met een goede zaag en hout al op de juiste dikte, kun je als schilder de klant meteen weer verder helpen. Geen wachttijd en je blijft baas over je eigen ondergrond. Vergeet alleen niet de overige kit die nog in het houtwerk zit te verwijderen, zodat er weer voldoende ventilatie is tussen de gootbak en het hout ontstaat.
Serieuze houtrotreparaties
Dat te veel afkitten tot serieuze schades kan leiden, is nu wel bekend. Toch plukken we nog steeds de zure vruchten van kitgebruik uit het verleden. Zoals bijvoorbeeld de kitvoegen rondom houten kozijnen. Vaak aangebracht omdat men dacht dat dit zou isoleren. Minder tocht aan de binnenkant van woning. Maar natuurlijk werkt dat niet zo, uitgaande van een gebruikelijke spouwmuur. Alleen de binnenzijde afkitten werkt veel beter. Aan de buitenzijde aangebrachte kit sluit het kozijn af van natuurlijke ventilatie, waardoor vocht niet verdampt en neerslaat rond het hout. Met houtrot tot gevolg.
Kleine en middelgrote houtrotreparaties zitten tegenwoordig wel in het pakket van de schilder. Serieuze houtrotschade, waarbij volledige dorpels en stukken stijl vervangen moeten worden, dat is een ander verhaal. Voor dit soort dingen werd tot voor kort nog een beroep gedaan op de timmerman. Maar timmermannen hebben het druk en willen eigenlijk niet komen voor zulke, voor hun kleine klusjes. Dus pakt de schilder ook de grootste reparaties zelf aan. Zeker nu er al jaren goede cursussen gegeven worden om deze techniek je eigen te maken. Glas er uit, verrotte onderdelen ruim wegzagen en nieuwe onderdelen met houtrot reparatiepasta weer verlijmen tot een geheel kozijn. Het is prima te doen in een dag. Grote voordeel is dat een goed opgeleide schilder een eindresultaat neerzet waarbij er geen spijker of schroef meer in het hout zit terwijl een timmerman vaak de verleiding niet kan weerstaan om de boel aan elkaar te schroeven. Met mogelijk roest en nieuw houtrot als gevolg.
Al dit extra portfolio van de schilder zorgt er wel voor dat je soms drie dagen alleen maar met elektrisch gereedschap aan de gang bent zonder ook maar een moment de kwast vast te houden. Schilderen wordt zo een steeds breder vak. Als schilder ben je nu eigenlijk het belangrijkste aanspreekpunt voor bijna al het onderhoud aan een woning.
