Tekst: Henk Wind
De groep van tien was het resultaat van de vierde ‘Kwastendag’ van woningcorporatie Mitros in samenwerking met vijf onderhoudspartners. Er kwamen 24 aanmeldingen binnen voor deze dag, waarop de belangstellenden diverse werkstations konden bezoeken. Dat betrof niet alleen schilderen, maar bijvoorbeeld ook houtreparatie en een hoogwerker. Op basis van motivatie en vaardigheden werden tien kandidaten geselecteerd voor een praktijkproject, bestaande uit het sauzen van 249 muurvlakken van flats aan de Utrechtse Ebrodreef.
Momentopname
Zo’n selectie is best lastig, erkent projectleider Jeroen van Ochten, zelf werkzaam bij Rutges Vernieuwt. Sociale vaardigheden zijn nodig om in een groep te kunnen functioneren, maar een Kwastendag is maar een momentopname. De een wil zo graag dat hij zich overpresenteert, de ander is op z’n dag juist terughoudend. Daar moet je doorheen prikken. En technische vaardigheden zijn ook lastig te beoordelen. ‘Je kunt wel letten op de motoriek en hoe iemand een kwast vasthoudt.’
Niettemin: de groep van tien die dit jaar werd geselecteerd was geslaagd en enthousiast. De deelnemers die sterk varieerden in leeftijd en nationaliteit, hadden het onderling goed en motiveerden elkaar.
De jongste deelnemer was Wilco Kamerman (17). ‘Ik werd door de gemeente en mijn leefgroep naar de Kwastendag ‘gestuurd’. En dat sprak me wel aan’, vertelt Wilco over zijn ervaringen. De theorie van de eerste weken, vond hij zacht gezegd minder geslaagd. ‘Een hele dag over budget-skills. Wat moet ik daar mee als 17-jarige? Mijn leefgroep betaalt nu nog alles voor mij.’
Maar Wilco hield vol. ‘Het is wel een prettige groep. Het gaat wel lukken. Ik zie mezelf dit wel een paar jaar doen. School is zeg maar niet echt mijn ding. Dit helpt me.’
Leergierig
Dat geldt ook voor de 25-jarige Martin. ‘Mijn oma zei vroeger altijd al dat ik moest gaan schilderen, maar ik ben nu pas zo ver dat ik een vak wil gaan leren. Ik ben blij dat het nog op tijd is gekomen en dat ik deze kans heb gekregen. Dat is niet vanzelfsprekend.’
Martin werd op de Kwastendag gewezen door de begeleiders van De Tussenvoorziening waar hij woont. Hij is naar eigen zeggen weinig naar school geweest, maar heeft altijd allerlei werkzaamheden aangepakt. Vooral ongeschoold werk in een fabriek. Inmiddels is hem duidelijk dat hij toch een vak wil leren, én dat hij nog heel veel te leren heeft voordat hij een goede schilder zal zijn.
‘Maar ik kan nu in ieder geval een kwast vasthouden. Ik heb heel veel geleerd van Sascha. Hij laat het goed zien, is rustig en weet goed te corrigeren. We hebben alleen nog maar muurtjes gesausd. Dat hebben we ons nu wel eigen gemaakt, maar ik ben leergierig en wil graag alles leren. Ik neem alles aan en denk niet dat ik het beter weet.’ Martin hoopt dat hij straks in zijn proeftijd bij een schildersbedrijf ook die gelegenheid en vooral de tijd krijgt om het vak daadwerkelijk te leren.
Een jaar gewacht
Bas Fischer mag straks ook in de praktijk aan de slag. Via Wij 3.0 – een van de betrokken organisaties – gaat hij aan het werk bij een klein bedrijf dat vooral particulier werk uitvoert. Hij heeft er duidelijk zin in. Hij keek dan ook al bijna een jaar uit naar de Kwastendag. ‘Ik hoorde daar vorig jaar over van een maat van me, maar toen was ik net te laat. Ik heb het hele jaar gelet op de advertentie van de volgende Kwastendag. Ik heb 2,5 jaar lang vrijwilligerswerk gedaan met het binnenklusteam van Lister woonvoorzieningen. Daar heb ik ook geschilderd. Ik heb ook wel andere dingen geprobeerd, maar nooit echt iets gevonden. Schilderen vind ik mooi.’
Dat wist Bas nog niet toen hij 15 of 16 was. ‘Ik was in die tijd niet echt bezig met school. Ik had niet de motivatie. Je moet eerst iets tegenkomen wat je leuk vindt. Daarom heb ik de afgelopen vier jaar meegedaan aan dit soort projecten om te ontdekken wat ik leuk vind en of daar mijn carrière van wil maken.’
Het bedrijf waar Bas aan het werk gaat, zit in het midden- en hogere segment. ‘Ik heb heel mooi werk gezien, zoals een deur die helemaal spiegelt. Dat wil ik ook leren.’
Psychologisch
Teamleider en voorman Sascha Missler stak er de afgelopen weken veel werk in om de groep zo ver te krijgen. Of groep? Eigenlijk iedereen persoonlijk. ‘Niemand kon een kwast vasthouden. Om ze dat te leren heb ik letterlijk hun hand vastgehouden om de kwast te sturen. Ondertussen praten we over koetjes en kalfjes, maar vertellen ze ook over hun achtergrond. Iedereen is echt heel verschillend. Als teamleider ben ik wel gewend om leerlingen te begeleiden, maar dit is toch wat anders. Hier moet je wat werk betreft gas terug nemen, en ben je vooral psychologisch bezig: hoe benader ik iemand? Dat vraagt veel en je moet heel flexibel zijn, maar ook duidelijk en direct en zorgen dat het plezierig blijft.’
De teamleider annex voorman hoopt dat deze mensen nu verder kunnen doorstromen en op de goede plek terechtkomen. Dat kan nog best lastig zijn, want ze beginnen echt bij nul en moeten alles nog leren. Dat vraagt goede begeleiding.
Basisvaardigheden
In het project leerden ze vooral basisvaardigheden. Zoals op tijd komen en de juiste spullen zoals werkkleding meenemen. Maar ook dat je in tuinen van mensen geen herrie moet maken en niet mag roken. Basisvaardigheden zijn ook dat je niet op het kleed moet stappen waar je de tuinbestrating mee hebt afgedekt. Daar heb je net op geknoeid en vervolgens loop je dat dan alsnog uit over de tegels. Verder leerden ze het belang van goed schoonmaken van de ondergrond, waarvoor ze werkten met een hogedrukreiniger. Ook afplakken, primer aanbrengen, reparaties en natuurlijk sauswerk behoorden tot het leerpakket.
Projectleider Jeroen van Ochten: ‘Deze tien mensen kunnen niet zo maar allemaal instromen bij de vijf betrokken onderhoudsbedrijven. Dat gaat niet alleen om die mensen, maar je moet er ook de juiste voormannen bij hebben die daar mee om kunnen gaan. En je moet er tijd in steken.’
