Dick Berghorst kan het deze ochtend wel blijven zeggen: ‘Dit is toch fantastisch.’ Glunderend paradeert de eigenaar van Berghtec Schilderwerken door de Statenzaal, het voormalige provinciehuis in Zwolle. Terwijl zijn schilders de laatste hand leggen aan dit project, blikt hij alvast terug op misschien wel de meest omvangrijke, gevarieerde en veeleisende klus in zijn ondernemersloopbaan. En dan ook nog eentje die onder grote tijdsdruk gerealiseerd moest worden. ‘Ik dacht: lieve help, hoe krijgen we dit onder controle?’ Maar het resultaat is er. En mag er zijn, vindt Berghorst. Vandaar die lach op zijn gezicht. ‘Ondanks de korte looptijd, ben ik bij mijn schilders blijven hameren op de kwaliteit.’
Alle registers open
Het bedrijf uit Kampen heeft bij het rijksmonument aan de Diezerstraat – hartje centrum – alle registers opengetrokken. Met uiteenlopende technieken, materialen en verfsoorten hebben de vakmannen een keur aan werkzaamheden uitgevoerd. Denk aan luiken tamponeren in lijnolie, bijenwas aanbrengen op lambriseringen én de vloer, houtimitaties maken, muren keimen, vinylbehang plakken en zelfs een stukje nieuwbouwschilderwerk. Ook de houten delen aan de buitenkant staan weer vet in de verf. Dat was overigens nog wel een logistieke uitdaging. Berghorst: ‘De dakkapellen zitten op 10,35 meter hoogte. De meeste knikhoogwerkers reiken maar tot 9,5 meter. En een grotere hoogwerker past hier niet in de steeg. Uiteindelijk hebben we er één gevonden met een knik op 10,5 meter.’
Begin februari werd Berghorst gebeld op zijn vakantieadres. Prins Bouw aan de lijn, hoofdaannemer bij het oude gouvernementsgebouw, in opdracht van de gemeente Zwolle. ‘Of we het complete schilderwerk wilden overnemen.’ Het bedrijf dat dit eerst deed, Pruis, was failliet gegaan. Waar te beginnen, was de grote vraag voor Berghorst en zijn mannen. Gelukkig voor hen lag er een degelijk kleuronderzoek van Bert Jonker. Ook werd na een zorgvuldige inspectieronde duidelijk dat ze het nodige herstelwerk hadden te doen, vanwege verf die niet dekte, onthechting en beschadigingen. Berghorst: ‘Of ramen die al waren afgelakt maar waar het glas nog ingezet moest worden.’
‘Pukkeltje van Bert’
Bijna al zijn schilders maakte hij vrij voor de megaklus. Soms waren er meer dan vijftien man aan het werk aan de Diezerstraat. Opgedeeld in kleine groepjes, zodat iedereen zijn vaste ruimte of onderdeel had waar(aan) hij kon werken. Neem het tamponeren van de luiken, een vak apart met verf die we zeker niet elke dag tegenkomen: Abozoart. Een serie producten van firma A. Bok & Zonen, ambachtelijke verfmakers te Amsterdam, die gemaakt zijn van pure lijnolie en pigmenten, zonder toegevoegde drogers of vulmiddelen.
Daarmee mochten de schilders ‘het pukkeltje van Bert’ aanbrengen op de luiken: minuscule uitstulpinkjes, waarmee de historische uitstraling optimaal uit de verf komt. ‘Met een tamponeerkwast trek je dat pukkeltje een beetje naar buiten toe, zonder dat er een blaas ontstaat. Bovendien geef je een oppervlak met Abozoart veel meer body, door het hoge gehalte zink in die verf. Het duurde wel weken voordat we elementen met meerdere kleuren konden aflakken, want lijnolie droogt nu eenmaal langzaam.’
Om een indruk te krijgen van de rest van het werk, gaat Berghorst voor door het neoclassicistische en deels neogotische pand. Te beginnen bij de voordeur. ‘In oude staat hersteld, met bestaande kleuren en “vlammen” in het hout. Afgewerkt met blanke lak.’ Door naar de hal, waar de schilders de trapleuning terugbrachten in de oude kleurstelling en de lambrisering in de bijenwas zetten. Dat laatste deden ze ook in de Statenzaal, de authentieke centrale ruimte die vandaag de dag plaats biedt aan trouwerijen, concerten, dictees en andere evenementen. De sierlijke plafondschilderingen in deze ruimte zijn, net als elders in het pand, in een eerder stadium gerestaureerd door Randolph Algera. De koffiekamer is door Berghtec voorzien van blauw behang, dat een verrassend warme uitstraling heeft. ‘Dat moest natuurlijk superstrak worden aangebracht, maar niets is hier recht. Elke hoek en ronding is weer anders. Dat maakte het een uitdaging.’
Flinterdun fineerwerk
Net als een wand in een van de hotelkamers: flinterdun fineerwerk in hoogglans, dat door de belichting een gouden gloed krijgt. ‘Die wand hebben we met korrel 320 geschuurd, dan behoud je de oude look, zonder schuurkrassen. Uiteindelijk is-ie twee keer in de blanke lak gezet. Hoogglans én watergedragen, dat is niet eenvoudig, maar het is gelukt.’ Nog zo’n huzarenstukje: de schouw in een andere hotelkamer. ‘Die was in verval geraakt en had een andere kleurstelling. Wij hebben de oude verflagen eraf gehaald, de schouw in één basiskleur gesausd en gaandeweg opgebouwd met de ouderwetse belijning en vlakken en in de originele kleuren. Heeft één man met tussenpozen twee weken aan gewerkt.’ Diens geheim? Berghorst, grijnzend: ‘Heel veel tijd en geduld.’
In totaal heeft het schildersbedrijf zo’n vijftien ruimtes onder handen genomen met gemiddeld vier verschillende kleuren per vertrek. Bij elkaar opgeteld is er een palet van meer dan vijftig kleuren aan te pas gekomen. Verwerkt met verven van Wijzonol, Sigma en dus A. Bok & Zonen. En dat alles naar de kritische maatstaven van de gemeente Zwolle. Toen de einddatum in zicht kwam – er waren afspraken met huurders wanneer zij de deuren weer mochten openen – zetten de schilders nog een tandje bij. Andere klanten van Berghtec moesten dit voorjaar even geduld hebben, maar het overgrote deel van hen stelde zich flexibel op. Het is het allemaal waard geweest, vindt Berghorst, met een grijns die zowel opluchting als trots verraadt. ‘Wat ons betreft heeft de gemeente waar voor haar geld gekregen.’
