Ga naar hoofdinhoud

Betuwse kerk ademt schilderhistorie


Job Dolron voltooide de havo, maar wilde liever schilderen. Net als zijn vader, opa en overgrootvader. In het dorpje Asch in de Betuwe heeft hij deze zomer een prachtproject te pakken: een rijksmonumentale kerk. Een gebouw vol verhalen en oude schilderromantiek, dat met drie verfsoorten van top tot teen een grondige onderhoudsbeurt krijgt.

Schilders Edwin Koedam en Richard van Hemert van Dolron.

Job Dolron en zijn collega’s treden in de voetsporen van een illuster rijtje voorgangers. Terwijl de schilders de protestantse Sint-Catharinakerk in de verf zetten, lopen buurtbewoners uit om te vertellen hoe zulk werk er vroeger aan toeging. Zoals Fred Kemper, die pal naast de kerk woont. Nadat hij vol pret heeft opgedist dat de haan op de toren is geschonken door ene mevrouw De Haan (‘een haan van De Haan, of eigenlijk van de hen’), begint hij over de bomenrij die lang voor het godshuis stond. ‘Vijf grote eiken, die voor een enorme vochtaanslag op de voorgevel zorgden. Daarom stonden bewoners hier elk jaar op hun laddertjes te verven.’

En dan is er nog Wim de Bakker. Die eigenlijk Willem Bosschaart heet en naast de kerk begraven ligt. Zijn bijnaam dankt hij aan zijn beroep. In zijn vrije uren ontfermde hij zich met zijn kwast over de Sint-Catharinakerk. ‘Dan klom hij op twee aan elkaar geknoopte houten fruitladders naar boven om daar te schilderen’, memoreert een buurman die anoniem wil blijven. ‘Wanneer dat was? Heel lang geleden, want die man is al meer dan dertig jaar dood. De kerk was vroeger trouwens wit.’

De voorgevel van de kapel in Asch moe(s)t in alle vroegte worden geschilderd, omdat de felle zon er tijdens het werk niet op mag schijnen.

Klasgenoten

Vandaag de dag is het gebouw crèmekleurig en wordt-ie onderhouden door profs. Memel uit Zoelen was de vaste schilder van de kerk. Maar hij stopte en droeg zijn klanten over aan Dolron, een meer dan honderd jaar oud familiebedrijf uit Tiel. ‘Mijn pa en Erik Memel waren vroeger klasgenoten’, vertelt de 27-jarige Job Dolron, die sinds begin dit jaar de scepter zwaait bij het bedrijf met zeven vaste medewerkers. ‘Mijn vader is zo goed als met pensioen.’

Pieter Dolron, Piet voor intimi, is een man van de oude stempel. Bezitter van een Nokia 3310. Voor hem geen smartphone. Wel voor zoon Job, die begrijpt dat mooie schilderprojecten gezien mogen worden op sociale media. Dat hij de zaak wilde overnemen, was aanvankelijk een verrassing. Zijn drie broers hadden daar in elk geval geen oren naar en Job ging naar de havo; voorportaal van het hbo en wellicht een goede kantoorbaan. Maar dat bleek geen wenkend perspectief. Werken met zijn handen deed hij bovendien toch al graag. ‘Daarom heb ik het als schilder geprobeerd in het bedrijf van mijn vader.’ Richard van Hemert, sinds 2010 werkzaam bij Dolron, tegen zijn nieuwe baas: ‘Een geluk dat je het vak in de vingers hebt.’

Dat geldt ook voor het ondernemerschap. Zijn diploma daarvoor behaalde Job Dolron aan het Utrechtse Nimeto, na eerst al zijn schilderspapieren te hebben bemachtigd op de Schildersvakopleiding in Geldermalsen. Dat heeft hem gemaakt tot de ondernemer die hij nu is: eentje die ook zelf graag de kwast pakt.

Job Dolron nam Schildersbedrijf Dolron dit jaar over van zijn vader.

Tachtigjarige Oorlog

Dat doet hij deze zomer bij een kerk op een terp in Asch, een gehucht met zo’n vierhonderd inwoners. Een prachtig visitekaartje. De eerste vermelding van de kapel dateert van 1335. Door de eeuwen heen volgen verschillende hersteloperaties, onder meer door schade vanwege de Tachtigjarige Oorlog en om dienst te doen als toevluchtsoord bij watersnood.

Aan de huidige schilderbeurt liggen drie technische adviezen van evenzoveel verfmerken ten grondslag: van Wijzonol, Keim en Jotun. Eerstgenoemde verf voor de houten delen zoals kozijnen, de tweede voor de gevels en de Noorse verf voor de klokkentoren. Dat laatste deel is naar schatting op zeventien meter hoogte en de houten ladders van weleer hebben uiteraard plaatsgemaakt voor een stabiele steigerconstructie. Geïnstalleerd door Vink uit Culemborg. Dolron: ‘Vanaf de grond zag het ernaar uit dat we met een penseel tussen de klokken door konden werken. Dat bleek toch lastig te zijn. Daarom heeft Koninklijke Eijsbouts de klokken voor ons weggehaald. Inmiddels hangen ze er weer.’

Het toegepaste Jotun Demidekk in de top – één laag op het kale hout, afgewerkt met twee volle lagen – belooft een onderhoudscyclus van tien tot twaalf jaar. Houtrot komt nauwelijks voor bij de kerk, de gevels vergen des te meer aandacht. ‘Die hebben we ingespoten met mos- en algendoder en gereinigd met water onder matige druk. Daarmee verwijder je ook de loszittende verf- en stuclagen.’ De ontstane oneffenheden repareren de vaklui met Calcmat AM06 van Keim. ‘Even stukadoor spelen’, lacht schilder Edwin Koedam. Na de reparaties te hebben voorzien van Keim Silanprimer, moeten deze binnen vier uur behandeld worden met een verdunde laag saus. ‘Omdat het in dat tijdsbestek nog goed hecht.’

Vijf uur beginnen

Vervolgens de afwerking met een laag Keim Granital, wat met name bij de gevel aan de straatkant een uitdaging is. Van Hemert: ‘Daar staat de zon bijna de hele dag op te bakken, waardoor de verf te snel droogt. Het krijgt dan geen kans een verbinding aan te gaan met de ondergrond.’ Dat betekent dat de schilders nog vroeger dan normaal uit de veren moeten, om de muur voor zonsopgang te sauzen. ‘Om vijf of zes uur beginnen’, zegt Dolron. ‘Dat zal een dag of drie duren. Moeten we de buren nog wel even over inlichten, want met de hoogwerker staat er dan toch al heel vroeg een dieseltje te ronken.’

Speciale aandacht is er ook voor de steunberen en horizontale delen. Dolron: ‘De steunberen waren extreem vervuild en hebben we eerst goed gereinigd. Na het sauzen krijgen ze nog twee extra lagen Keim Lotexan, een blank product. Dat brengen we aan met een blokwitter, omdat de kwastharen de waterdunne substantie beter vasthouden dan een roller.’ De grondige behandeling moet ervoor zorgen dat de afwatering verbetert en de vuilaanhechting vermindert. Zes tot acht weken trekken de schilders in totaal uit voor de klus, voor de bouwvak maken ze de balans op. Vanuit zijn laatste rustplaats houdt Wim de Bakker zijn verre opvolgers stilletjes in de smiezen.

Bekijk ook de video die SchildersVAKTV maakte bij dit project.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.


Schilder(s) Grote Kerk Naarden eindelijk ontmaskerd?

Subsidie voor 53 Noord-Hollandse rijksmonumenten

Video | Kerk vol oude schildersverhalen

Cibappers schilderen Zwolse draak

Video | Complex maar mooi werk in Zierikzee