Loonsverhoging gehuld in deken van mist

De brancheorganisatie die onderhandelt namens de werkgevers kwam kort voor de deadline van 1 oktober met felle veroordelingen aan het adres van de vakbonden. ‘Belachelijk en absurd’ werd de hernieuwde looneis van FNV, CNV en LBV genoemd. Het ging daarbij om een stijgingspercentage van 2 in januari en daarbovenop 2,55 procent in juli.

In de cao voor het schilders-, afwerkings-, vastgoedonderhouds- en glaszetbedrijf (SAVG) is voor de periode 2022-2025 een automatische prijscompensatie afgesproken. Dit betekent dat de lonen evenredig meestijgen met het prijspeil. Het verklaart de recordloonsverhoging van 10,3 procent van dit jaar, na de ongekende inflatie door de oorlog in Oekraïne.

Plussen en minnen

Voor de verhoging per 1 januari 2024 baseren de cao-partijen zich op de zogeheten afgeleide inflatie van juli 2023: 3,3 procent. ‘De tweede afspraak’, zegt Peter Roos van de FNV, ‘is dat we kijken of bovenop die prijscompensatie nog een plusje mogelijk is. Maar de werkgevers kwamen zelfs met een min op de proppen. 3,3 vonden ze te veel. Toen hebben wij gezegd: dit is de basisafspraak, aan die 3,3 procent valt niet te tornen.’

Wel gaven de bonden aan bereid te zijn die 3,3 procent op te knippen. Roos: ‘Per 1 januari 2 procent erbij, maar om dan over het gehele jaar hetzelfde volume te houden, moet je er per 1 juli nog eens 2,55 procent bij doen. De vakbonden framen dat alsof wij méér willen, namelijk 4,55 procent. En toen waren ze boos.’ Okke Spruijt van OnderhoudNL: ‘Je hoeft geen rekenmeester te zijn om te zien dat de optelsom die de bonden voorstellen hoger uitpakt dan 3,3 procent.’

Conclusie van de werknemersbonden: voor 1 oktober zijn we niet nader tot elkaar gekomen, dus vallen we terug op de afspraken in de cao. ‘Conform de in de cao gemaakte afspraken zullen de lonen per 1 januari met 3,3 procent worden verhoogd’, schrijft onderhandelaar Anthony Williams op de website van CNV Vakmensen. Op de website van FNV soortgelijke teksten.

Geen ultimatum

OnderhoudNL op haar beurt stelt dat 1 oktober geen ultimatum is. ‘Als die datum niet gehaald wordt, staat daar geen straf of sanctie op’, laat Spruijt weten. ‘We moeten elkaar opnieuw vinden, er is geen afspraak. We zijn nog steeds in gesprek.’ En op de eigen website: ‘In de cao is niet vastgelegd wat er gebeurt als cao-partijen 1 oktober niet halen. In het verleden werden cao-verhogingen soms (te) laat in het najaar vastgesteld. Om zowel werkgevers als medewerkers toch op tijd te kunnen informeren over de loonstijging, hebben cao-partijen afgesproken om 1 oktober als een ‘procesafspraak’ op te nemen in de huidige cao.’

Volgens OnderhoudNL ‘interpreteren de bonden deze datum nu als een automatische vaststelling van de loonsverhoging’ op basis van CBS-cijfers. 3,3 procent dus. ‘Die interpretatie is onjuist en zorgt onnodig voor verwarring.’ Williams bestrijdt dat: ‘Het is een vertaling van onze cao-afspraak die verwijst naar het consumentenprijsindexcijfer van juli. De cao is wet en afspraak is afspraak.’

Onjuiste informatie

De onderlinge verhoudingen zijn ondertussen danig verstoord. Haalde OnderhoudNL eerder al hard uit naar de vakbonden, nu verwijt CNV de werkgevers onjuiste informatie te verspreiden. ‘Wij hebben er alles aan gedaan om met ze mee te denken. Dat betekent alleen niet dat wij bereid zijn af te zien van een letterlijk broodnodige loonsverhoging.’

OnderhoudNL stelt dat bedrijven de 10,3 procent loonsverhoging van dit jaar lang niet altijd kunnen doorberekenen aan klanten. CNV Vakmensen krijgt die signalen niet. ‘Historisch gezien zijn werkgevers, over een langere periode van tijd, veel beter in staat hogere kosten door te berekenen’, voegt Williams toe. ‘Veel beter dan dat werknemers gecompenseerd worden. Bovendien: als een bedrijf na een loonsverhoging van 3,3 procent de deur moet sluiten, is er waarschijnlijk wel wat meer aan de hand.’