Prikken in een kozijn zodat je houtrot kunt opsporen. Het is naast een tijdrovende klus ook nog eens destructief en niet erg precies. Dat moet toch anders kunnen, dacht OnderhoudNL. Eind 2019 al startte de vereniging voor schilders en onderhoudsspecialisten samen met TNO en een aantal leden een verkennend onderzoek. De inzet: een betere, snellere en meer betrouwbare inspectiemethode vinden. Zodat onderhoudsbedrijven beter inzicht krijgen wat er zich in de ondergrond bevindt en meer gericht reparaties kunnen uitvoeren.
Giswerk
Hard nodig, stelt Edwin Meeuwsen, sectormanager Totaal. ‘Opdrachtgevers willen vooraf vaak precies weten wat het herstellen van houtrot gaat kosten. Bovendien wordt het risico van meer of minder houtrot dan voorzien, steeds vaker volledig neergelegd bij het onderhoudsbedrijf.’ Met prikken houtrot opsporen is lang niet altijd effectief en vocht meet je maar enkele centimeters diep. Wat er echt aan de hand is en hoe groot de reparatie wordt, is dikwijls gissen. En als je eenmaal begint aan een reparatie kun je vaak niet meer terug. Een verdacht plekje kan zich als een olievlek hebben uitgebreid.
Kostenplaatje
TNO bundelde eerst bestaande kennis en informatie over mogelijke methoden, die samen met de deelnemende bedrijven werden beoordeeld op een aantal criteria: (arbo)veiligheid, toepasbaarheid, betaalbaarheid, snelheid, nauwkeurigheid, robuustheid en niet belastend voor het milieu. Een verkenning van twee veelbelovende alternatieven – infrarood- (temperatuurgericht) en hyperspectraal-metingen (elektromagnetisch) – volgde, maar strandde op toepasbaarheid in de praktijk. De techniek daarvoor is nog lang niet zover; het kostenplaatje te hoog.
Geluidsgolven
Aanknopingspunten voor een vervolgonderzoek waren er genoeg, naar radartechnologie en ultrasoon bijvoorbeeld. Ook niet-destructieve technieken, waarvoor in tegenstelling tot eerder genoemde metingen wel contact met het houtoppervlak nodig is. Dat onderzoek is onlangs afgerond. De uitkomst: de ultrasone techniek, met geluidsgolven die de ondergrond inspecteren, blijkt veelbelovend.
Verder onderzoek moet uitwijzen of deze techniek op een goede en constante manier houtrot kan opsporen. CT-scanning vanuit TNO zou daar goed bij kunnen helpen. OnderhoudNL gaat op haar beurt op zoek naar een leverancier die een ultrasoon apparaat kan en wil door-ontwikkelen tot een bruikbaar en betaalbaar instrument voor de bedrijfstak. ‘Contactloos houtrot opsporen lijkt misschien nog ver weg, maar het onderzoek biedt potentie voor de toekomst.’
Meer lezen over houtrot: