Zwart-wit gesteld zijn de werkgeversorganisaties er voor de ondernemers en zijn de werknemersorganisaties, de vakbonden er voor de werknemers. Hun beider belangen vinden elkaar vaak, maar soms botsen ze. Het meeste voor de hand liggend zijn de centrale arbeidsovereenkomsten (cao) waar beide partijen aanschuiven. Maar er is meer waar de vakbond een rol speelt in het ondernemerschap van het schildersbedrijf.
Henny Plat, regiobestuurder voor de regio Rotterdam, Zeeland en West Brabant van FNV Bouw weet als geen ander waar de werkgevers- en werknemersbelangen elkaar raken. Ook geeft ze als medebestuurder landelijk mede vorm aan de brancheopleidingscommissie (Savantis), het O&O-fonds en het Vakantiefonds. ‘In die laatste twee wordt een aantal regelingen uitgevoerd die van belang zijn voor de gehele sector, voor zowel werkgevers als voor werknemers. Dat gaat over collectieve belangen als de premies en vakantiedagen. Als straks in het voorjaar bijvoorbeeld de PRIS-rechten (pensioenpremie en risicopremie, kortweg de vakantiebonnen) van de werknemers uitgekeerd worden, kunnen we werkgevers op het niet naleven van de regelingen aanspreken’, vertelt Plat. Daar zijn in het bestuur van het vakantiefonds met de werkgeversorganisatie namelijk harde afspraken over gemaakt, onder andere over de hoogte van het uurloon, het aantal algemene dagen om gelijke omstandigheden voor alle werknemers te bewerkstelligen.
Meldpunt bij A&O Services
Ook is Plat mede actief in de werkgroep Naleving en Handhaving. ‘Samen met werkgevers hebben we afspraken gemaakt over een nieuw meldpunt bij A&O Services waar zowel werkgevers als werknemers kunnen melden wanneer ze oneerlijke concurrentie tegenkomen. Deze is nu per februari als pilot gestart. Het gemeenschappelijk doel is om de bedrijven aan te pakken die cao-afspraken met voeten treden waardoor de bedrijven die de arbeidsvoorwaarden wel naleven, het hoofd niet boven water kunnen houden. Een duidelijke verantwoording van werkgevers én van werknemers.’
Onderwijs
Door samen meer te hameren op de handhaving van de cao en proberen om oneerlijke concurrentie in te dammen, creëer je meer draagkracht in de sector, vindt Plat. ‘Je ziet dan direct de raakvlakken met het onderwijs. Want als we als sector gezamenlijk investeren in het opleiden van jonge schilders dan mag het toch niet zijn dat wanneer de leerlingen even geen werk vinden, ze in allerlei obscure bedrijf- of uitzendconstructies terecht komen. Daarmee zouden ze de sector oneerlijk beconcurreren waardoor ze zelf zijn opgeleid.’
Gelijke omstandigheden voor alle schilders
Ook bij de naleving van het Jaarmodel bij schildersbedrijven zijn de werknemersorganisaties nauw betrokken. Plat: ‘In het algemeen geldt dat schildersbedrijven die volgens een opgesteld jaarmodel werken, om bedrijfseconomische redenen geen personeel mogen ontslaan. Ook moeten ze wijzigingen daarin tijdig melden. Dan is het zaak om samen in afwijking van het jaarmodel eventueel tot nieuwe afspraken te komen. Dat lukt soms wel, maar soms ook niet. Je hebt het dan bijvoorbeeld over terugkeergaranties of over een betere spreiding van salarisuitbetaling. We proberen daarin het bedrijf tegemoet te komen maar zeker ook om oudere werknemers de ‘eindstreep’ te laten halen, en te voorkomen dat oudere werknemers niet te snel en onvoorwaardelijk in het uitzendwerk terecht komen. Iedereen weet wanneer een werkloze schilder van boven de 55 jaar haast niet meer aan een vaste baan zal kunnen komen. Wij zetten graag in op gelijke omstandigheden voor alle schilders.’