Rijksmonumenten staan voor grote uitdagingen om ervoor te zorgen dat hun gebouwen minder energie gebruiken. Om te onderzoeken welke maatregelen het best werken, krijgen 18 rijksmonumenten de komende twee jaar in totaal 10 miljoen euro voor energiebesparende maatregelen.
De 18 rijksmonumenten die in aanmerking komen voor subsidie zijn: Hortus en Hermitage, Josephkerk (Amsterdam), vm HBS Kocatepe (Rotterdam), Duvelhok, Blokhuispoort, Enka Westhal, Nicolaaskerk (Kloosterburen), Landlust, vm Karottenfabriek, Heimolen, Zuidpolder molen, Boerderij te Oostwolde, Molen Hersteller, vm drukkerij Wyt, Westergasfabriek, Boerderij Wayenstein, Kantoor Jongerius en Huis ten Donck.
Zij krijgen een eenmalige subsidie voor duurzaamheidsingrepen als aanvulling op de te maken kosten bij de herbestemming of restauratie van het gebouw. De regeling richt zich op projecten die al in de startblokken staan en uiterlijk in 2016 moeten worden afgerond.
Blokhuispoort
Bij aanpassingen aan gebouwen om ze duurzamer te maken, zijn vaak kostbare innovatieve ingrepen nodig om de cultuurhistorische waarde in tact te houden. Dat geldt bijvoorbeeld voor de voormalige gevangenis Blokhuispoort in Leeuwarden: gevangenissen zijn van oorsprong niet gebouwd op comfort voor de inwoners.
Het vergt veel creativiteit om het gebouw geschikt te maken voor nieuwe functies en het energieverbruik laag te houden. Met de extra investering kunnen zij ervoor zorgen dat het gebouw behouden en herkenbaar blijft, maar comfortabeler wordt voor de huidige bewoners waaronder kunstenaars, onderwijsinstellingen, horeca en een bibliotheek. De voormalige gevangenis zal een belangrijke rol spelen voor Leeuwarden als Culturele Hoofdstad 2018.
Bussemaker
“Bij renovatie of herbestemming wordt er nog onvoldoende gekeken naar mogelijkheden om energie te besparen. Dat is logisch, want het vergt veel creativiteit om de cultuurhistorische waarde in tact te houden. Deze rijksmonumenten laten zien dat er volop ideeën zijn in de sector waar anderen van kunnen leren”, aldus minister Bussemaker.
Bij de evaluatie van de pilot worden de energielasten op verschillende momenten, de eventuele aantasting van de cultuurhistorische waarde van de monumenten en de uiteindelijke opbrengsten meegenomen. Op basis van de ervaringen bij de deelnemers van het pilotprogramma wil het ministerie van OCW inzicht krijgen in de kansen en uitdagingen van verduurzaming in deze sector en de hierbij best passende stimuleringsmaatregelen.