Daar heeft het Rotterdamse onderhoudsbedrijf Maasmond een geweldige klus aan in alle jaargetijden: het schilderen van alle gebouwen van de Haagse Hogeschool, inclusief lopende renovaties. Een project van in principe vier jaar. De Europese aanbesteding werd onder andere gewonnen vanwege de inzet van bijzondere leerlingen. Die hard nodig zijn als vakkracht.
‘Wij maken graag gebruik van de bemiddeling door Vakbroeders, net zoals veel andere grote onderhoudsbedrijven in onze regio’, zegt Richard Dubbeldam, hoofd productie bij het Rotterdamse vastgoedonderhoudsbedrijf Maasmond. ‘We merken al duidelijk dat de we meer mensen nodig hebben, vanwege de aantrekkende economie, maar ook vanwege de vergrijzing. We kunnen iedereen die gemotiveerd is en productie kan leveren wel gebruiken.’
En dat kunnen de leerlingen van Vakbroeders best, al is het wel een kwestie van goed begeleiden. ‘De jongeren voor wie wij bemiddelen hebben vaak het nodige meegemaakt in hun verleden, of bevinden zich in vervelende situaties, waardoor ze dreigen werkloos te worden of te blijven’, legt Wietske Kamsma uit. Zij is directrice van Vakbroeders, een organisatie die jongeren ‘met afstand tot de arbeidsmarkt’, begeleidt bij hun stage of leerwerktraject in de schildersbranche. De ‘social enterprise’ ging twee jaar geleden als pilot van start, maar is inmiddels zo’n succes dat het een zelfstandige bv wordt, met daarachter een stichting die de sociale doelen van Vakbroeders bewaakt.
‘We creëren samen met partners leerwerktrajecten voor jeugdwerklozen. Met name voor diegenen die extra begeleiding nodig hebben. Een jongere die uit zichzelf het plan opvat om schilder te worden, die vindt wel een plaatsje op een roc of een SchildersVakschool of Schilders^sCool. Bij ons gaat het om leerlingen die zowel vakinhoudelijk als sociaal intensieve begeleiding nodig hebben.’
Begeleiding die de leerlingen krijgen van orthopedagoog Marea de Bruijn, die functioneert als jongerencoach, en van Dennis Keeris, docent in dienst van Vakbroeders. Keeris is leermeester van huis uit, werkte lang bij Gebroeders van der Plas in Rosmalen. Gerard Jongste, de leermeester van Maasmond die in de Haagse Hogeschool de scepter zwaait, vertelt lachend over hun eerste ontmoeting: ‘Dat was op een ander project. Ik had gehoord dat ik een speciale leerling zou krijgen en dat die een eigen leermeester mee zou nemen. Ik had iets van: wat heb ik nou aan mijn fiets hangen. Komt die docent alleen even kijken of zo? Nee, hij kwam dus mee schilderen. Kom ik de ruimte binnen, zit Dennis samen met een jonge vent op zijn knieën op de vloer met een tas vol schildersgerei die hij één voor één laat zien, waarbij hij uitlegt waar het voor dient. Dat was wel even slikken.’
Keeris: ‘Veel van deze jongeren komen uit gebroken gezinnen, hebben nooit een voorbeeldfiguur gehad, laat staan dat ze weten wat werken is. Letterlijk. Ze weten niet dat het belangrijk is om op tijd te komen. Dat je je een hele dag moet inspannen, dat je brood mee moet nemen. Dat soort dingen moet je ze van het begin af aan leren. Ik draai in het begin vaak gewoon met ze mee, in mijn witte schilderskleren, totdat het goed gaat.’
Jongste: ‘Soms gaat het niet, maar vaak blijken het heel geschikte gasten te zijn. Jongens die echt van plan zijn iets van hun leven te gaan maken. Je merkt vaak dat ze niet gewend zijn om een compliment te krijgen. Als ik ze vertel dat ze iets uitstekend gedaan hebben, zie je ze groeien.’
Keeris: ‘Het gaat om positiviteit en vertrouwen. We beginnen in een beschermde omgeving, op een begeleid project, met de praktijkopleiding. Pas als wij van Vakbroeders het idee hebben dat ze het echte werk aankunnen, gaan we voor ze op zoek naar een stage of een leerwerkplek waar ze begeleid worden door het schildersbedrijf zelf.’
Kamsma: ‘Dat kan in een BOL-constructie of in een BBL-constructie. We bemiddelen op allerlei manieren. Ook wel voor mbo’s. Als jongeren geen stageplaats kunnen vinden, bijvoorbeeld door hun naam of hun uiterlijk. Omdat we een social enterprise zijn kunnen we gefinancierd worden door fondsen die zich richten op de terugdringing van de jeugdwerkloosheid. We sluiten contracten af tussen de jongere, een leerinstelling, een uitzendbureau en een werkgever. We bemiddelen alleen in jongeren die opgeleid worden tot schilder. Dat kan met leerlingen vanaf niveau 1 tot en met 3, maar we proberen ook praktijkschoolleerlingen te helpen. Het is vaak een heel gepuzzel, met al die verschillende opleidingen, terugkomdagen, stagemomenten et cetera. ’
Keeris: ‘De manier van begeleiden is essentieel. En begrip hebben voor hun achtergrond. Sommige jongeren hebben geen vaste woon- of verblijfplaats. Anderen hebben schulden en kunnen niet eens vervoer naar het werk betalen. Uiteraard helpen we hen ook om dat soort zaken weer op de rails te krijgen.’
Jongste: ‘Ik vind het geweldig om met deze jongens te werken. Het is maar een beetje anders dan hoe het er vroeger aan toeging. Uiteindelijk vindt niemand het leuk om bot behandeld te worden en steeds negatieve opmerkingen te krijgen. Je moet de dingen goed uitleggen. En doorkrijgen wat moeilijk voor ze is, dat is soms een beetje anders.’
Keeris: ‘Bijvoorbeeld van een deur gronden naar een deur lakken. Dat is vaak een hele stap. Hebben ze goed geleerd die deur in de grondlak te zetten, da popelt een ‘normale’ leerling om die af te gaan lakken. Dit type leerling is bang om dat fout te doen. Ze zullen snel zeggen dat ze dat niet kunnen of nog niet geleerd hebben. Zulk soort grenzen, daar moet je samen doorheen.’
Dubbelman: ‘De gemiddelde leeftijd van onze schilders in vaste dienst ligt boven de veertig. De voorspelling dat de vergrijzing gaat zorgen voor een grote behoefte aan schilders in de nabije toekomst zien wij dus al gebeuren. In eerste instantie werken we met uitzendconstructies, maar werknemers met wie het echt klikt nemen we wel in dienst. Dat is met een Vakbroedersleerling ook al eens gebeurd. Het is in deze tijd zaak om de mensen aan je te binden.’
Kamsma: ‘We zijn de pilot twee jaar geleden begonnen met woningcorporatie Woonstad Rotterdam, het Albeda College en Kloet Onderhoud. Dat was nog onder de vleugels van Faber Personeelsdiensten. We bemiddelen inmiddels in zo’n vijftig leerlingen bij eigenlijk wel alle grote schildersbedrijven in Rotterdam en inmiddels ook Den Haag. We ontzorgen de bedrijven op deze manier ook voor de steeds strenger wordende mvo-voorschriften. Hier op de Haagse Hogeschool heeft Maasmond het inzetten van leerlingen via ons systeem als extra argument kunnen inzetten om de aanbesteding te winnen. Bij andere aanbestedingen is werken met leerlingen of werklozen uit de betreffende buurt een vereiste. Er zijn ook kleinere schildersbedrijven geïnteresseerd in onze dienstverlening. Dat vinden we prima, het gaat erom dat we samen zorgen voor nieuwe, goede vakkrachten.’
Op de foto v.l.n.r.: Gerard Jongste (Maasmond), Wietske Kamsma en Dennis Keeris (Vakbroeders) en Richard Dubbelman (Maasmond), met op de achtergrond Abdullah Senguler, Ryan de Jesus en Faries el Mazdoula.
Foto: JMS