Vastgoedonderhoudsbedrijf Lansink uit Lelystad zet een leermeester in die werkloze huiseigenaren in de straat Texelstroom begeleidt bij het onderhoud aan de eigen woning. De basiswerkzaamheden van het schilderwerk wordt de bewoners op deze manier bijgebracht. ‘Geduld bewaren en soms moet je mensen ook echt achter de broek zitten, anders gebeurt er niet zoveel.’
Bevlogen vertelt directeur Tom Lansink over het sociale project in Lelystad. Vorig jaar werden er ook al zestien woningen in de wijk op dezelfde manier opgeknapt. Een professionele leermeester van het schildersbedrijf legt uit en kijkt toe hoe de bewoners zelf aan de slag gaan met het schilderen van kozijnen en ander houtwerk. Nu zijn de twintig woningen aan de Texelstroom aan de beurt en mogelijk krijgt het project nog een vervolg. Een aantal jaren geleden heeft woningcorporatie Centrada de gevels van de huurwoningen vernieuwd. ‘Deze nette huizen steken nu af tegen de koopwoningen. Het is dus ook in het belang van de woningbouwvereniging dat de hele buurt wordt opgeknapt.’
Tom Lansink kwam vier jaar geleden toevallig in aanraking met het project. Mila Romijn is als wijkbewoonster de initiatiefneemster. Zij houdt zich veel bezig met projecten in haar wijk waar bewoners zelf aan de slag gaan. Het initiatief is inmiddels omgedoopt tot Met Inzet Lukt Alles (Mila). ‘Het project stimuleert de zelfwerkzaamheid van de mensen, maar Mila wist ook dat zonder goede begeleiding het niet goed gaat. Daarom hebben wij leermeester Harm Eekhoorn en Beo van Stralen als aanspreekpunt beschikbaar gesteld.’
Eekhoorn begeleidt de bewoners in eerste instantie bij het opbouwen van een veilige steiger. ‘Daarom vinden alle werkzaamheden ook op doordeweekse dagen plaats. Zonder toezicht mag er niemand de steiger betreden. We moeten ons nu eenmaal aan de veiligheidsvoorschriften houden.’ De bewoners, die veelal rond moeten komen met een uitkering, wordt de basiskennis over het onderhoud bijgebracht. ‘Eerst worden de kozijnen en deuren rondom de woning gewassen. Daarna wordt het hout geschuurd, bijgewerkt, voorgelakt en afgelakt. Volgens deze gemakkelijke afgebakende één-twee-drie-methode begrijpen de mensen ook waarom ze een bepaalde handeling moeten doen. Harm Eekhoorn moet uiteindelijk het werk goedkeuren.’
Van de leermeester wordt wel bepaalde karaktereigenschappen gevraagd. ‘Op momenten dat professionele schilders doorpakken en misschien wel stappen over kunnen slaan, moet de begeleider het geduld bewaren en alle spelregels duidelijk blijven uitleggen. Bovendien moet hij een sommige mensen echt achter de broek zitten. Als je geen baan hebt, dan is dit ritme natuurlijk wel wat anders. Deze vorm van begeleiden is echt een kwaliteit van Harm Eekhoorn’, vertelt Lansink trots.
Het schildersbedrijf stelt, naast de begeleiding, ook de steigers en de materialen beschikbaar. Van de bewoners wordt een kleine bijdrage van tweehonderd euro gevraagd. Speciaal voor de mensen die dat niet kunnen betalen is er een klein fonds opgericht. ‘Toch springen ook buren nog wel eens bij.’ De gemeente levert met een subsidie nog een substantiële bijdrage aan het project. Een kwart van de totale kosten wordt door de bewoners opgehoest en een kwart door Lansink. Tom Lansink ziet de bijdrage als een stukje maatschappelijk verantwoord ondernemen. ‘
Volgens Lansink snijdt het mes van het schilderproject in Lelystad aan verschillende kanten. ‘Door het opknappen van de koopwoningen verbetert de leefomgeving van de wijk en dat is natuurlijk ook in het belang van de woningbouwcorporatie. De bewoners leren zelf hoe ze onderhoud kunnen uitvoeren. De sociale betrokkenheid groeit bovendien. Nu werken er wel 32 verschillende nationaliteiten mee in het project. Ook deelnemers uit de eerste straat staan weer op de steigers en nemen de ervaring van vorig jaar mee. Met deze “dubbele ploeg” kunnen we het werk sneller afronden. De uitkeringsgerechtigden doen bovendien ervaring op, die ze wellicht uit de kaartenbak haalt en daar is de gemeente natuurlijk ook bij gebaat.’
Bij het project Mila is ook de Kluswinkel betrokken. Dit is een initiatief van de gemeente Lelystad, Centrada en het Werkbedrijf Lelystad. Het Werkbedrijf zet via de Kluswinkel uitkeringsgerechtigden in die, met behoud van uitkering, kleine onderhoudswerkzaamheden uitvoeren in de woningen van particuliere eigenaren en van huurders van Centrada. Ook doen wijkbewoners klusjes voor elkaar. ‘Om de vaart er in te houden staan er deelnemers van de Kluswinkel op de steigers’, legt coördinator Gert-Jan Holt uit, ‘In de wijk waar de Texelstroom ligt, staan zowel huur- als koopwoningen. Centrada voerde een aantal jaren geleden een grote renovatie uit. De huurwoningen zijn op orde, maar de kopers konden vaak om financiële redenen niet meekomen. Door het project Mila krijgen de huizen een opknapbeurt. Bovendien leren de bewoners hoe belangrijk het is dat kozijnen en deuren eens in de zoveel jaren worden geschilderd.’
De Kluswinkel voert normaal gesproken veelal klein onderhoud uit. ‘Dan moet je denken aan zaken als het vervangen van kranen. De kleine huis-tuin-en-keukenklussen, zeg maar. Schilderen doen wij niet, wij willen ook niet concurreren met aannemers. De Kluswinkel is geen projectorganisatie die facturen kan versturen. De werkzaamheden zijn daarom ook geen betaalde klussen, zie het als “buurman helpt buurman”. Als bewoners bepaalde initiatieven hebben, dan kloppen ze bij ons aan. Wij hebben contacten met toeleveranciers zodat wij materiaal krijgen voor het uitvoeren van allround klussen.’
De ervaring die de deelnemers van de Kluswinkel op de steigers van Lansink opdoen, is ook welkom, stelt Holt. ‘De deelnemers leren van de professionele schilders. Ze zuigen de kennis op en nemen die als bagage mee om uiteindelijk weer op de arbeidsmarkt toe te kunnen treden.’ De Kluswinkel kent als project geen einddatum. ‘Zolang er aanbod is van uitkeringsgerechtigden, die bij ons werkritme en ervaring kunnen opdoen, heeft de Kluswinkel toekomst. Veel dingen die vaak in de wijk blijven liggen worden nu opgepakt. Bovendien worden er resultaten geboekt, want er stromen daadwerkelijk mensen uit naar een vaste baan. Als er geen vraag meer is naar klussen en de Kluswinkel wordt een soort dienstverlening, dan is het misschien beter om te stoppen. Maar daar is nu totaal geen sprake van.’
Foto:
Bewoner John Knott schuurt een geveldeel van zijn woning aan de Texelstroom.
Foto’s: Persbureau Noordoost