De naam van zijn bedrijf duikt op bij veel grote klussen in de metaalconservering. Opdrachtgevers en schildersbedrijven vragen Smolders SSO om advies. Daarnaast geeft Serviel Smolders jr, zelf inspecteur met Frosio- en SSPC PCI- certificaten op zak, trainingen en examens voor metaalconserveerders. ‘Waarom gaat het op de werkvloer nog zo vaak fout?’
Inspecteurs zijn vaak éénpitters, Smolders is inmiddels een flink bedrijf
‘We hebben vier inspecteurs in vaste dienst en daaromheen nog een netwerk van inspecteurs die op projecten werken. We werken in binnen- en buitenland, zowel in de offshore als bij civiele werken. Vaak worden we ergens bijgehaald als het ‘te laat’ is, er schade is ontstaan en een expertrapport nodig is. Ook zijn we vaak kwaliteitsbewakers, bijvoorbeeld bij hoog risicoprojecten van Rijkswaterstaat, zoals de Oosterscheldekering en de Hartelkering. We adviseren zowel opdrachtgevers als schildersbedrijven over de juiste materialen, aanpak, controles van projecten. We zijn inderdaad aardig gegroeid en bouwen in Made nu bij ons nieuwe kantoor een praktijkruimte waar je echt stralen en spuiten kunt leren.’
U geeft al trainingen aan stralers en metaalconserveerders
‘Inderdaad zowel voor Savantis als voor ION, de twee opleiders in de metaalconservering. Soms geven we de cursussen, soms nemen we de examens af. Dat zijn de officiële examens die tot de diploma’s in de opleidingsstructuur leiden.’
Toch geven jullie zelf ook trainingen
‘Ja, sinds jaar en dag. Veel in-company of on-the-job, maar binnenkort kunnen we dus ook in eigen huis complete trainingen voor stralers en spuiters bieden. Nog geen examinering voor trainingen voor officiële certificaten, maar wel trainingen ter voorbereiding daarop, of die nodig zijn om het vak te kunnen uitoefenen.’
En dat is wel nodig
‘Naar onze mening zeker. We komen nog altijd veel slecht werk tegen. Soms bij bedrijven die zich helemaal toeleggen op metaalconservering, maar vooral bij bedrijven die eigenlijk bijvoorbeeld huisschilder zijn, en het metaalconserveren erbij doen. Er wordt te makkelijk gedacht over metaalschilderen: “kwestie van de roest er een beetje afborstelen en dan goed dik de verf er op zetten”. Maar zo is het niet. Corrosiebescherming is een vak en het is sterker genormeerd dan ‘gewoon’ huisschilderwerk. Als je je er niet in wilt verdiepen moet je er eigenlijk niet aan beginnen.’
Wat voor fout wordt vaak gemaakt?
‘Bijvoorbeeld bij het verwijderen van de bestaande verflaag. We werken in de metaalconservering met zogenaamde ‘reinheidsklassen’ (SA voor stralen, ST voor handmatig voorbehandelen). Dat is weer gerelateerd aan de levensduur van het conserveringssysteem. De eenvoudigste reinheidsklassen vragen al om gedegen verwijderen van de beschadigde verflaag en de aanwezige corrosie. Een huisschilder is gewend om de staalborstel er een paar keer overheen te halen: wat loslaat verwijder je, wat blijft zitten mag blijven zitten. Dat is vaak niet de bedoeling. Een metaalconserveerder zal er de naaldbikhamer bij pakken, een bristleblaster of een frees.’
Er wordt niet met het juiste equipment gewerkt?
‘Komt veel voor. Dan moet een coating met een hoog vaste stofgehalte bijvoorbeeld over een forse afstand verpompt worden om te kunnen spuiten. Menig bedrijf denkt dat dan af te kunnen met de eigen airless-pomp. Maar dat gaat vaak niet goed. Dit soort zware verven moeten onder veel hogere druk verneveld worden. Het spuitbeeld is niet goed of de airless trekt het niet.’
En de keuze van de verf?
‘Eigenlijk hetzelfde verhaal. Blijf je als huisschilder bij het standaardaanbod van je verfgroothandel, dan kun je flink nat gaan. Dat begint al bij particuliere opdrachtgevers. Bijvoorbeeld een eenvoudige metalen vlaggenmast die een eind de grond in gaat waar het grondwaterpeil varieert. Een ‘gewone’ metaalverf op basis van alkyd houdt dat niet lang vol. Die paal roest snel weg. Terwijl er heel andere verven zijn die zich uitstekend gedragen bij zulke omstandigheden. Wat we ook veel tegenkomen is dat mengverhoudingen niet worden gerespecteerd.’
De verf wordt niet goed gemengd?
‘Nee, ook al staat het nog zo duidelijk op de verpakking. 2k-producten komen in allerlei mengverhoudingen voor. Verffabrikanten doen er veel aan, met maatbekertjes en verpakkingssoorten. Maar daar wordt vaak niet op gelet. Met als gevolg dat de verf zich niet gedraagt zoals die zou moeten. Misschien hoeft de schilder op de werkvloer dat niet te kunnen, maar dan minstens wel zijn voorman. En neem de inductietijd. Veel 2k-producten moeten een tijdje voorreageren voordat je ze kunt verdunnen en mag gebruiken. Wordt ook vaak niet gedaan.’
En het spuiten zelf kan ook beter?
‘Daar ligt mijn grootste kritiek op de lespraktijk. Die is heel theoretisch. De leerling-spuiter wordt geleerd om met een DIN-beker de viscositeit van de verf te meten, en op basis daarvan te berekenen wat voor druk en welke nozzle hij nodig heeft. Ik ken geen één spuiter die het zo doet. Ten eerste omdat die DIN-meting heel onzuiver is, en ook nog eens geen rekening houdt met temperatuurverschillen, de temperatuur van het te spuiten substraat et cetera. Een verfspuiter stelt in de praktijk zijn apparatuur naar beste weten in, spuit dan éénmaal kruislings, meet de natte laagdikte met een kammetje, en regelt dan verder in. De kunst van goed metaalspuiten is om de laagdikte overál goed te krijgen, wat bij complexe metalen objecten hartstikke lastig is. Leerling-spuiters zouden daarin veel meer moeten oefenen.’
Zo te horen leer je vooral in de praktijk
‘Ja, maar zolang in de praktijk nog zoveel fouten worden gemaakt, kun je daar niet van op aan. Dan leer je het ook fout. Onderwijs en certificering is belangrijk. Opdrachtgevers gaan ook steeds vaker persoonscertificaten voorschrijven, al wordt er nog niet erg streng op gecontroleerd. Dan is het zaak om het onderwijs zo goed mogelijk op de praktijk te laten aansluiten.’ Foto:
Serviel Smolders in de cursusruimte van Smolders SSO in Made
Foto: JMS