MATinspired heeft, volgens eigen zeggen, twee uiterst betrouwbare tests ontwikkeld waarmee de schilder zelf eenvoudig en snel – binnen een minuut en op locatie – een oude verflaag kan testen op de aanwezigheid van het giftige chroom 6 of lood. Helaas wordt het nog weinig gebruikt.
Met de sneltest van MATinspired kan een vakman direct zien of zijn te behandelen (bijvoorbeeld te schuren of slijpen) verflaag chroom 6 of lood bevat. Al ontwikkeld en op de markt gebracht in 2016, maar volgens directeur Niels Kuijpers van MATinspired in Rijen zijn veel schilders nog onbekend met de mogelijkheden van de veldtest. “Sinds kort hebben we nog meer specificaties van onze chroom 6-tests beschikbaar. Een goed moment om de praktijk nog eens te wijzen op het gemak van deze methode.” De detectiegrens van chroom 6 ligt volgens hem bij circa 0,2 microgram.
Gezondheid
Chroom 6 en lood kunnen zeer schadelijk zijn voor de gezondheid, bijvoorbeeld wanneer chroom 6 of loodhoudende verfdeeltjes worden ingeademd bij het schuren van oude verflagen. Niet alleen chroom 6 is zeer giftig en kankerverwekkend, ook lood is uitermate giftig, hoewel dat vaak wordt onderschat, aldus Kuijpers. Als er chroom-6 of lood in materialen aanwezig is, dan is het dus belangrijk de juiste veiligheidsmaatregelen te treffen.
Eenvoudige test
De test voor chroom 6 detecteert puur chroom 6, onafhankelijk van de manier waarop het is gebonden en reageert niet op andere, onschadelijke, vormen van chroom. Kuijpers: “Er is dus geen reactie op bijvoorbeeld Chroom 3 of metallisch chroom. De loodtest detecteert wel lood in alle vormen, onafhankelijk van de manier waarop het is gebonden, maar reageert niet op andere stoffen.”
De tests werken heel eenvoudig: de gebruiker wrijft simpelweg een met testvloeistof bevochtigd teststaaf over de verflaag. Er kunnen eventueel van tevoren met een stanleymes voorzichtig een paar kleine sneetjes in de verflaag worden gemaakt, zodat de grondlaag ook wordt getest. Bij de chroom 6 test geldt: als de teststaaf paars wordt, dan zit er chroom 6 in het geteste materiaal. Bij de loodtest geldt: als de teststaaf rood wordt, dan is het geteste materiaal loodhoudend.
Oude verflagen
Chroom 6 verf werd voorheen veel gebruikt in onder andere grondlagen verf op metalen objecten, zoals vliegtuigen, treinstellen, bruggen, et cetera. Het grote voordeel van deze stof is dat hij voor stevige verbinding met het metaal zorgt en het tegen corrosie beschermt. Loodverf werd gebruikt voor rot- en roestbescherming.
Het is lastig, zo niet onmogelijk, om met het blote oog een chroom 6- of loodhoudende verflaag te herkennen. Vaak zijn de metalen die met deze verven zijn behandeld na jaren nog steeds niet verroest. Soms zijn de chroom 6-lagen groengelig van kleur en de loodhoudende lagen oranje of wittig, maar ze kunnen ook een willekeurige andere kleur hebben.
Vaak zit er ook een laklaag over een giftige primerlaag, waardoor de giftige laag niet zichtbaar is. Daarom is het, volgens Kuijpers, altijd aan te raden om een chroom 6-test en een loodtest op een verflaag uit te voeren alvorens deze te schuren of te bewerken.
