Trainen en coachen gaat over beïnvloeden. Transfer bereiken; een daadwerkelijke gedragsverandering realiseren, is een belangrijk doel van een training. Het is mijn werk als trainer/coach om, in samenspraak met mijn opdrachtgever, die gedragsverandering op gang te brengen bij de deelnemers aan de training. Belangrijke vragen zijn daarbij: welk nieuw gedrag heeft het bedrijf nodig? Hoe bereik je dat? En nog belangrijker: hoe landt die gedragsverandering na de training in het bedrijf? Wordt het nieuwe gewenste gedrag wel voldoende opgepakt en houdt het ook stand?
Aanpak
Mijn training Coachend Leiderschap wordt ingezet voor teamleiders, voormannen of projectleiders in het kader van leiderschaps-, team- of persoonlijke ontwikkeling. Het middenkader doet bijvoorbeeld in de ogen van de opdrachtgever nog onvoldoende wat men zou moeten doen en een training wordt gezien als de aangewezen werkvorm die het nieuwe gedrag moet stimuleren.
Natuurlijk is een training ‘maar’ een werkvorm om naar gedragsverandering te komen. In sommige gevallen blijkt, na een eerste kennismaking, een training niet de meest effectieve werkvorm maar kom je met bijvoorbeeld (individuele) coaching veel verder. Niet zelden blijkt de coaching van de opdrachtgever zèlf een hele effectieve interventie te zijn. Het is nu eenmaal zo dat succesvol aansturen van mensen in een organisatie ook regelmatig onderhoud behoeft. Leiding geven aan een organisatie is topsport en vraagt visie, flexibiliteit en coachend leiderschap.
Bedrijfscultuur in beeld
Wat ik in mijn werk nadrukkelijk ervaar is dat een beeld krijgen van de bestaande bedrijfscultuur een belangrijke eerste stap moet zijn. Daarbij is gebleken dat, met de groep aan de slag gaan een hele effectieve werkvorm is om inzicht te krijgen in de cultuur van een bedrijf.
Een bestaande bedrijfscultuur laat zich namelijk zien als deelnemers met elkaar gaan samenwerken. Dan worden de informele gedragsafspraken; onderlinge verhoudingen; de relatie tot de werkgever en de opdracht; de waarde van leiderschap; de sfeer en nog veel meer zichtbaar.
Spelletje spelen
Een van de oefeningen die ik gebruik in mijn trainingen is een groepsopdracht waarbij de deelnemers gezamenlijk een pyramide gaan bouwen met wat stokken en elastieken. De opdracht is dat de pyramide zelfstandig en stevig moet staan en tot aan het plafond moet komen.
Als de opdracht is gegeven wordt direct de cultuur zichtbaar. De ene groep gaat in overleg en maakt een plan, verdeelt de taken en gaat gezamenlijk aan de slag. Maar meestal duiken ze massaal op de elastieken en stokken en gaan bouwen, soms ontstaan er zelfs 2 à 3 wankele bouwsels. Nieuwe ideeën worden niet gehoord en regelmatig zijn er van de 10 deelnemers maar 3 aan het bouwen, de rest kijkt er naar en is uitgecheckt. De leiding wordt gepakt en ook weer afgenomen. Conclusie: er is dan ècht werk aan de winkel.
Het gedrag dat de groep laat zien heeft altijd een diepere reden, en dat geeft een inkijk in de bedrijfscultuur. Een gedragsverandering vraagt een verandering van alle spelers binnen het bedrijf. Het systeem dus, en niet alleen de deelnemers aan de training.
Als de bedrijfscultuur zichzelf niet opnieuw uitvindt, dan blijft het ongewenste gedrag gegarandeerd bestaan en zal er nauwelijks iets veranderen. Ander gedrag aanleren heeft (nog) geen zin, eerst moet het systeem gaan bewegen.
Help mijn teamleiders gaan moeilijk doen!
Bij een incompany training maken we nadrukkelijk die stap door de directie direct te betrekken in de verandering. Dan worden er in aansluiting op de training, aangescherpte afspraken gemaakt en verwachtingen over en weer uitgesproken.
Hebben teamleiders de open inschrijvingstraining gevolgd dan worden de effecten van de training ook zichtbaar: dan worden ‘ineens’ procedures ter discussie gesteld; vragen gesteld en doorgevraagd waar normaal gesproken geen response wordt verwacht. De teamleider gaat moeilijk doen!
Geen paniek; het is juist een goed teken dat er intern wat gaat schuren, de teamleider die verbinding gaat zoeken, proactief is en ook de ondernemersbelangen mee gaat nemen.