Als ik personeel inhuur via een uitzendbureau, dan ga ik er vanuit dat het netjes geregeld is, toch?
‘Dat kan, maar is niet helemaal verstandig. Zeker niet sinds de WAS is ingevoerd, in 2015. Die verplicht je namelijk om als inlener bij je onderaannemer te controleren of die zijn mensen wel volgens de geldende regels en cao’s beloont. Is dat niet het geval, dan kun je als inlener aansprakelijk gesteld worden voor het te weinig betaalde loon. Je kunt dat dus niet op het uitzendbureau afschuiven.’
Dus dan moet ik als schildersbedrijf in de boeken van het uitzendbureau gaan kijken?
‘Eigenlijk wel. Het begint natuurlijk al met de kosten die het bureau aan jou berekent. Kan daar wel een normaal loon van betaald worden plus een opslag? Wat namelijk veel voorkomt is dat uitzendkrachten in een lagere schaal worden ingedeeld dan het werk dat ze gaan doen rechtvaardigt. Dat mag niet. Als je als vakvolwassen schilder op klussen wordt ingezet en je krijgt een loon op het niveau van assistent-schilder, dan mág dat niet van de WAS. Zelfs niet als je daar als schilder zelf voor getekend hebt.’
Nou, dan zal het nog wel meevallen met dat risico. Welke schilder gaat nu klagen over loon waar hij zelf voor getekend heeft?
‘Toch komt het voor. Bij de vakbonden hebben dit soort ‘schijnconstructies’ hoge prioriteit: Gelijk loon voor gelijk werk. En ze bereiken er successen mee, zoals onlangs nog bij PostNL, die besloten heeft niet meer met contractors te werken die mensen lager dan de cao verlonen. Een schilder die zich uitgebuit voelt kan zijn uitzendbureau aanspreken, maar gebruikelijk is dat dan ook meteen de inlener, in dit geval het schildersbedrijf, wordt aangesproken. Dan sta je er mooi op bij je opdrachtgevers.’
Ok, zijn er meer dingen dan alleen een te laag loon?
‘Ik heb het even laten uitzoeken, want ons keurmerk PayOK gaat in principe over alle cao’s. In de schilders-cao staan meerdere bepalingen die op inleenkrachten van toepassing zijn. Zoals seniorendagen en atv-rechten. Die moet je op één of andere manier op het loonstrookje terug zien. En ook de periodieke loonsverhogingen, de ‘tredes’. Ook een schilder in uitzendverband heeft daar recht op, tenzij er een functioneringsbeoordeling op papier is waarin staat dat hij daar niet goed genoeg voor functioneert.’
Dat zal toch niet al te vaak voorkomen?
‘Het is in deze tijd van arbeidsschaarste eigenlijk gek dat uitzendbureaus nog concurreren op prijs. Maar ze doen het wel. En bij buitenlandse werknemers komt het helemaal veel voor. Die vinden het afgesproken loon al snel heel aantrekkelijk en ook al hebben ze jarenlang ervaring, ze worden dan in de laagste loonklasse ingeschaald.’
Juist. Maar, ik controleer altijd of mijn uitzendbureau ergens bij is aangesloten.
‘Heel goed. Bij de NBBU of de ABU, dat zegt al best wat over hoe serieus het bedrijf is. En dan is er nog de SNA-certificering van de Stichting Normering Arbeid. Die controleert of de bedrijven zich aan het wettelijk minimum houden en hun fiscale verplichtingen nakomen. Maar dat gaat dus niet over of de bedrijven zich aan de cao houden. Daar komen wij met PayOK in beeld. Bedrijven die ons keurmerk willen voeren, betalen een bedrag aan onze stichting. Vervolgens worden ze jaarlijks steekproefsgewijs door een onafhankelijk bureau gecontroleerd. Dat bureau pluist dan de gegevens van tenminste zeven werknemers na. Als ze zich bewegen in een van de negen ‘risicosectoren’, zoals de bouw, dan krijgen ze nog een extra steekproef, weer van zeven personen. Gecertificeerde bedrijven komen in een openbaar register, evenals de bedrijven die het keurmerk aanvragen. Het gaat best hard. Nu zijn het vooral uitzendbureaus. Die willen het zelf of ze werken voor opdrachtgevers die het risico op loonaansprakelijkheid willen beperken, dan moeten ze wel. In de memorie van toelichting op de WAS is nadrukkelijk sprake van een keurmerk dat kan helpen het risico te beperken. Wij zijn zo’n keurmerk. Als je trouwens zelf vaak als bedrijf wordt ingeleend in een bouwketen, dan zou het voor jouw bedrijf ook gunstig kunnen zijn om het keurmerk aan te vragen.’
Dus… met uw keurmerk kan ik elk uitzendbureau vertrouwen.
‘Tsja, garanties geven we natuurlijk niet. Ik werk al lang in organisaties die zich bezighouden met controle op en certificeren van uitzendconstructies. Echte, bewuste en enigszins slimme fraude halen ook onze controleurs er niet snel uit. Zoals een uitzendbureau dat voor tien uur werk acht uur laat aftekenen en ook maar acht uur betaalt. Of het bedrijf dat buitenlandse werknemers een andere prikklok gaf dan de Nederlandse en bij de buitenlanders elk uur met tien minuten inkortte. Dan hebben we het over ernstige, strafbare zaken. Dan gaat het ook niet meer over zelfregulering, maar is het een zaak van het Openbaar Ministerie of de Belastingdienst.
Van dit project is een video gemaakt, te zien op YouTube: SchildersVAKTV
Foto:
Gerlof Roubos: ‘Een schilder die zich uitgebuit voelt, spreekt het uitzendbureau aan, maar tegelijk ook het schildersbedrijf’
Foto: JMS