Het kan ook zijn charme hebben, zeg ik meteen maar. Ik weet wel zeker dat menig welgesteld opdrachtgever het juist vertrouwenwekkend vind als u uw offerte in gebrekkig Nederlands uitbrengt. Let wel: u dient dan wel roomblank te zijn en liever afkomstig uit een dorp. In het Amsterdamse bijvoorbeeld denken veel mensen dat in de stad geen goed werkvolk meer rondloopt. Daar haalt men liever een ‘vakmannetje’ van een dorp. Waar ze amper kunnen lezen en schrijven, maar wel hun vak verstaan. Begrijp je?
Allemaal goed onderwijs gehad
Ik kom er op na het doorspitten van een recordaantal van 62 inzendingen voor de Nationale SchildersVakprijs. Dat doe ik al dertien jaar en ik geloof echt dat het in die betrekkelijk korte tijd achteruit loopt. Ik geloof ook dat jullie allemaal heel behoorlijk onderwijs gekregen hebben en dus eigenlijk best wel weten hoe het hoort, maar dat meer en meer mensen zich permitteren ‘impressionistisch’ met taal om te gaan: je werpt je woorden en zinnen zo’n beetje hoe het voelt over de muur en gaat het allemaal niet lopen nalopen: de mensen begrijpen je toch wel, dus waarom nazoeken hoe dat ene woord ook alweer geschreven moet worden of hoe die samentrekking geschreven dient te worden.
Ik geloof dat onze pc’s en smartphones daarmee van doen hebben. We sms’en en appen wat af en als we een woord niet weten gebruiken we een emoticon of … of !!! of ???. Dat lokt uit dat je zo met taal begint om te gaan.
Saus op je muren
Maar: pas op. De kans dat mensen elkaar niet meer verstaan ligt altijd op de loer als iedereen zijn eigen taal gaat maken. Taalregels zijn er ook om gedachten te dwingen precies opgeschreven te worden. Een zijvoorbeeld: ik zie opeens allerwege het woord ‘sauzen’ opduiken. Daar ben ik wel eens voor verketterd, want daar spreekt een vakman niet van. Nou… tegenwoordig dus wel. Maar wat als je je klant ‘sauswerk’ aanbied voor zijn muren? Wat moet hij daar onder verstaan. Beter is het om te schrijven dat je de muren zult gaan schilderen, eerst in een gronderingslaag, daarna minstens eenmaal met een muurverf… ik bedoel maar.
Smijt het daar maar neer
Want zat klanten die op hun werk veel met taal te maken hebben. Misschien wel doorlopend supergeconcentreerd bezig zijn met juridische taal, marketingteksten, vertalingen, handleidingen. En die krijgen dan een aantal offertes en daar zitten een paar van die ‘smijt het daar maar neer’-offertes en daar tussen zit ook een goed verzorgde, heldere, beleefde, grammaticaal kloppende, prettig leesbare offerte. Als het niet veel scheelt in prijs, welke zou jij dan kiezen?