Drenkelingen kunnen op de KNRM rekenen en de KNRM kan op Martijn Jonkman rekenen. De schilder uit Dirksland draagt de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij een warm hart toe. Daarom schildert hij het onderkomen in Ouddorp van deze helden te water met een fikse korting. Zijn vaste groothandel, Luijten-VVZ, levert gratis materialen.
‘Deze jongens gaan met het slechtste weer op pad en redden levens met gevaar voor eigen leven’, spreekt Jonkman vol bewondering. ‘Of dat iets voor mij zou zijn? Nee, ik ben daar niet voor in de wieg gelegd. Denk aan de situatie waarbij je een meisje van acht reanimeert terwijl haar moeder verdronken is. Daar moet je tegen kunnen. Ik heb zelf twee kinderen, van twaalf en veertien, en houd het bij schilderen. Dat is fysiek zwaar genoeg.’
Watersnoodramp
Zijn neef John Brökling is coördinator bij de afdeling van de KNRM in Ouddorp, in de meest zuidwestelijke hoek van Zuid-Holland. ‘Je moet je hier aan de landkaart vasthouden om niet in Zeeland terecht te komen.’ In dit deel van het land, Goeree-Overflakkee, is het water nooit ver weg en zijn de herinneringen aan de Watersnoodramp van 1953 nog springlevend. Het verklaart wellicht de enorme drive van de vrijwilligers van de KNRM. Is er stront aan de knikker, dan leggen zij acuut al hun werk neer en gaan met de zodiac-boot Baron van Lynden te water. ‘Binnen tien minuten zijn ze dan op de Noordzee of in de Haringvliet’, weet Jonkman. ‘Bijzonder vlug, hoe dat gaat. Van zulke mensen wil ik er ook wel een paar in dienst.’
FOTO’S: RV
De schilder weet ook dat die reddingsoperaties best aantikken. ‘Uitvaren alleen al kost minimaal 700 à 800 euro per uur. Vorig jaar zijn ze samen met de afdeling Stellendam 285 keer uitgerukt. Deze mensen zijn professionele vrijwilligers. Maar ze krijgen geen overheidssteun, niks. Alles wat je hier ziet is betaald uit eigen middelen. En heel veel sponsoring, dat ook. Daar worden reddingsmaterialen van gekocht. De KNRM ontvangt landelijk jaarlijks 10 tot 12 miljoen euro aan giften. Maar de kosten zijn 18 miljoen euro per jaar. Daarom teren de lokale afdelingen in op de pot van IJmuiden, het hoofdkwartier. Maar dat houdt een keer op natuurlijk.’
Alleen al daarom hoefde Jonkman niet lang na te denken toen Brökling hem vroeg het botenhuis in Ouddorp te schilderen. Het werk betreft de witte buitenmuren en staalplaten, de blauwe overheaddeuren en de blikvanger aan de Stoofweg: de groene boei. ‘Loszittende stukken op de beplating heb ik met de hogedrukspuit verwijderd. Vervolgens alles gegrond met Südwest van Vistapaint. Een uitstekende hechtprimer. Aflakken, met de spuit, doe ik met Metal Cladding Topcoat van Rust-Oleum. Bij elkaar zijn die platen meer dan 300 vierkante meter.’
Bokkenpootje
Voor de deuren hanteert hij de roller, die hij achtereenvolgens doopt in de Multiprimer en S2U Satin van Sigma. Daarna krijgen de deuren stickers van kenmerkende voertuigen als een boot en de vrachtauto met sauna die onderkoelde drenkelingen vliegensvlug over het strand naar de ambulance vervoert. Een taak voor een ander, terwijl Jonkman zich ontfermt over de boei aan de straatkant. ‘Met het bokkenpootje.’ Maar niet voordat hij de broodnodige reparaties aan het ding, met nogal wat rotte plekken, heeft uitgevoerd. Met Zusex. Een merk dat hij goed kent. ‘Ik ben er vijf jaar technisch specialist van geweest, in dienst van Nelf.’
Die baan is onderdeel van zijn gevarieerde CV in de Nederlandse schilderswereld. Jonkman werkte bij SPR Coatings, Brillux Benelux, Sikkens en Wagner en schilderde zes jaar in het door zijn opa opgerichte bedrijf van zijn vader Eddie. En dat terwijl hij helemaal geen schilder wilde worden. ‘Als ik zag hoe hard mijn vader moest werken… En hij had altijd vieze vingers.’ Maar zijn pa hielp hem wel aan een stageplek – Jonkman volgde een commerciële opleiding – bij SPR Coatings in Schiedam. ‘En als je één keer in dit vak zit, ben je de pineut’, lacht de geboren Vlaardinger. ‘Dan kom je er niet meer uit.’
‘Rotwerk is ook werk’
Schilderen leerde hij van zijn vader en ooms Freek en Herman. Mannen met een mentaliteit van “niet lullen, maar poetsen”. ‘Zorgen dat je als eerste op de zaak bent en als laatste naar huis gaat’, ventileert Jonkman een van de lessen die hij van hen kreeg. ‘Ze hebben veel tijd en energie in mij gestoken en gaven me ook mee: rotwerk is ook werk.’ Het maakte van hem een veelzijdig vakman die in de zomer van 2019 de stap durfde te zetten naar het zzp-schap. ‘Heel spannend, want ik ben kostwinner en mijn vrouw werkt parttime. Ik vond het eng, maar iedereen had vertrouwen in mij. En ik heb geen dag stilgestaan. Door mijn landelijke netwerk heb ik verschrikkelijk veel werk. Ik teer op oude relaties. In dit wereldje is het niet wie je bent, maar wie je kent.’
Een andere wetmatigheid is dat achter elke succesvolle vakman een sterke vrouw staat. Dat is bij Jonkman niet anders. ‘Wil je nog wat drinken, meiske?’, vraagt hij in de kantine van de KNRM aan zijn Isabelle, die op haar beurt vertelt dat ze de administratie doet. ‘En ander werk op de achtergrond.’ Nadat Jonkman de filterkoffie heeft geserveerd, geniet hij nog eens hardop van zijn huidige klus. ‘Natuurlijk, schildertechnisch is dit niet ingewikkeld. Het is rechttoe-rechtaan knallen. Maar de jongens hier hebben straks weer een goed functionerend gebouw dat er jaren tegenaan kan. Fantastisch toch? Het voelt heel goed dat ik mijn steentje kan bijdragen aan hun belangrijke werk.’