1.680 vierkante meter telt ‘ie. Het 360-graden schilderij Panorama van Scheveningen dat Hendrik Willem Mesdag in 1880 binnen vier maanden op het doek kreeg. Niet alleen, maar met hulp van zijn vrouw Sientje Mesdag-van Houten, George Hendrik Breitner, Théophile de Bock en Bernard Blommers – stuk voor stuk belangrijke schilders in die tijd. Het cultureel erfgoed heeft eens in de vijf tot zeven jaar een grote onderhoudsbeurt nodig om het tot in lengte van dagen voor een zo groot mogelijk publiek toegankelijk te houden. Dit jaar zijn de maanden juni, juli en augustus uitgetrokken voor de klus, die uit drie stappen bestaat.
Schoonmaken
Jorinde Koenen, hoofdrestaurator van Museum Panorama Mesdag: ‘Eerst wordt de laag stof verwijderd met een speciale stofzuiger, om daarna met een spons vettige roetdeeltjes weg te halen. Die rult het vuil op, als een gum. Een zachte kwast veegt de deeltjes weg.’ Zo worden de kleuren van het doek weer teruggebracht in hun oorspronkelijke, heldere staat.
![Panoramadoek spons](https://www.schildersvak.nl/wp-content/uploads/2024/06/Grote-beurt-voor-Panorama-van-Mesdag-3-1024x683.jpg)
![Panorama van Mesdag kwast](https://www.schildersvak.nl/wp-content/uploads/2024/06/Grote-beurt-voor-Panorama-van-Mesdag-kwast-1024x683.jpg)
Restauratie
Een ontkleurde toplaag betekent restauratie. ‘Voor het retoucheren gebruiken we potloden met een hoge concentratie pigment. Dat zorgt voor veel kleurkracht en een zeer hoge lichtechtheid. Waar de verf is verkleurd door oude lekkages gaat de voorkeur uit naar droge materialen, vanwege de specifieke eigenschappen van het doek (mat, geen vernis, zeer poreus en absorberend, maar ook het enorme oppervlak).’
![Panorama van Mesdag retoucheren](https://www.schildersvak.nl/wp-content/uploads/2024/06/Grote-beurt-voor-Panorama-van-Mesdag-2-1024x683.jpg)
Reuzen
Museum Panorama Mesdag blijft gedurende de onderhoudsbeurt geopend voor het publiek. De schoonmaak en restauratie van het Panoramadoek is dus live te zien. ‘Terwijl de bezoeker zich waant op het Seinpostduin met uitzicht over het Scheveningen van 1881, kan men tegelijkertijd schakelen naar de restauratoren’, legt museumdirecteur Minke Schat uit. ‘Dicht bij het doek, door het doorbreken van de optische illusie, zien die er ineens als reuzen uit. Een bijzondere ervaring.’
De opknapbeurt van het Panorama van Mesdag is mede mogelijk gemaakt door steun van de Vrienden van Mesdag, het Zadelhoff Cultuurfonds en BAM Infra Nederland.
Meekijken met de omvangrijke restauratie van het Panoramadoek in de jaren ’90? Check de documentaire ‘Panorama Mesdag: Restauratie van een schilderij zonder grenzen’.