De zelfstandigenaftrek is een vast bedrag dat ondernemers mogen aftrekken van hun winst en waarover zij geen belasting betalen. Jarenlang lag dit rond de 7.200 euro. De gestage afbouw van dit bedrag – tot en met 2027 met 360 euro per jaar – is twee jaar geleden ingezet om het verschil tussen werknemers en ondernemers te verkleinen in de inkomstenbelasting (box 1).
De versnelde afbouw moet het kabinet volgend jaar 170 miljoen euro opleveren, in plaats van de aanvankelijk begrote 86 miljoen euro. ‘De rekening wordt feitelijk voor een deel neergelegd bij de zzp’er’, zegt belastingspecialist Frank Werger van accountantsbureau BDO in het FD. De schildersbranche telt volgens kwaliteitsorganisatie De Betere Schilder 13.000 zelfstandigen zonder personeel.
Tweederangs burger
Roos Wouters van de Werkvereniging, belangenbehartiger voor zzp’ers, vindt dat de zelfstandige met de voorgenomen maatregel tot tweederangs burger wordt verklaard. Zij stelt dat zelfstandigen nauwelijks de tijd krijgen zich op de maatregel voor te bereiden, terwijl ze ook al financieel verzwakt uit de coronacrisis zijn gekomen.
Tegenover de versnelde afbouw van de zelfstandigenaftrek staan een verhoging van de huur- en zorgtoeslag voor lagere inkomens, een verlaging van de inkomstenbelasting en meer kindgebonden budget. Daarom houdt zelfstandigenvereniging VZN zich vooralsnog op de vlakte. ‘We zouden het hele plan in samenhang moeten bestuderen om te kijken wat de daadwerkelijke impact is op onze achterban’, zegt VZN-voorvrouw Christel van de Ven.
Wel ziet zij in de afbouw van de zelfstandigenaftrek ‘dat de zzp’er op zijn zachtst gezegd niet echt het troetelkindje is van het kabinet’. Ook omdat er geen alternatief in zicht is waarmee zelfstandigen een buffer kunnen opbouwen voor het afdekken van sociale risico’s en ondernemersrisico’s: ‘Het initiële doel van die aftrek.’
En Wouters: ‘Onder het motto van een gelijk speelveld moet de kleine zelfstandige opdraaien voor de werknemers.’ Die laatste groep mag er in haar ogen nauwelijks op achteruitgaan. ‘Maar de kleine mkb’er en de zzp’er worden voor de bus gegooid.’