Zout, schimmel en vocht. Dat was de uitgangspositie in het oude Fort Westoever dat geschikt wordt gemaakt voor een herbestemming met kleinschalige bedrijvigheid waaronder een restaurant en een brouwerij. Dat vraagt om een probleemoplosser. Coen Bot, voorman van het schildersteam van aannemingsbedrijf L. van der Wal en Zn. uit Den Helder wist er wel raad mee.
Het komt niet vaak voor dat een aannemer een groep eigen schilders in vaste dienst heeft. Dat het voordelen heeft blijkt uit de keuze voor het verfsysteem dat nodig is om de gewelven in het oude fort op de juiste wijze te behandelen. Allereerst won de aannemer de aanbesteding om het rijksmonument bouwkundig geschikt te maken voor een horeca- en evenementenbestemming. De stenen gewelven bevatten echter veel zout en vocht. Schimmel- en vuilaanhechting is eerder regel dan uitzondering.
De aanleiding tot de uiteindelijke keuze voor het verfsysteem, van Thermoshield, gaat enkele jaren terug, vertelt Coen Bot: ‘Vorig jaar hebben we een project gedaan voor een apostolisch genootschap in Almere. Omdat ik zo’n drie jaar geleden eens in contact kwam via een folder over de producteigenschappen van Thermoshield, heb ik me door leverancier Coateq voor laten lichten. Een presentatie door Coateq gaf bij de opdrachtgever de doorslag om voor Thermoshield te kiezen.’ Henk van Leeuwen, mededirecteur-eigenaar van Coateq: ‘De klant was met name gecharmeerd van de energiebesparende eigenschappen van het product.’
Vervolgopdrachten door het apostolisch genootschap, de wijze van verwerken en de klanttevredenheid waren voor Bot aanleiding om ook voor Fort Westoever contact met Coateq op te nemen. Van Leeuwen: ‘Natuurlijk , er zijn veel dampopen verven. Thermoshield is niet alleen dampopen maar heeft de eigenschap om vocht actief af te voeren, als het ware uit de ondergrond te trekken. Bovendien werkt de verf warmteregulerend en houdt de warmte in de ruimte langer vast.’
Normaal gesproken werken de schilders van het aannemingsbedrijf met de reguliere verven van de grote aanbieders, dus vroeg Bot zowel Sigma als Coateq om hun oplossingen te motiveren voor de behandeling voor de problematische ondergrond.
Bot: ‘Er zit heel veel vocht en zout in de wanden en dat wil er allemaal uit. Zeker nu er een nieuw klimaatbeheersingssysteem wordt gemonteerd. De dampopenheid moet dus optimaal zijn. Bovendien krijgen de afzonderlijke ruimten nu bestemmingen als een brouwerij, een bottelarij, laboratorium, een keuken, restaurant en feestruimte. Je gaat de ruimten dus versneld “droogstoken” plus moeten vloeren en wanden straks ook goed reinigbaar zijn en moet je er met een hoge drukreiniger kunnen werken.’
De opdracht voor Bot en zijn mannen is het behandelen en afwerken van vloeren, wanden en gewelven en het regulier schilderwerk van ramen, deuren en kozijnen. Daarnaast ook het schildern van een nieuw aan te brengen toiletblok in het restaurant. Allereerst worden vuil en schimmels met staalborstels van de oppervlakken geborsteld, vervolgens worden resterende stofdeeltjes met een stofzuiger verwijderd en twee keer voorzien van een transparante fixeer, de Thermoshield Fix Plus, speciaal voor steenachtige ondergronden, om de ondergrond vast te zetten. Bot: ‘Geen hoge drukreiniging omdat je anders nog meer vocht toevoegt dan er is. Vervolgens breng ik onverdund met een airless pomp twee lagen watergedragen Thermoshield Interieur aan en vervolgens de transparante Thermoshield GlossPlus om het oppervlak reinigbaar te maken en ter glansbehoud. Spuiten, in dit geval met een Graco 398, gaat hier veel beter dan rollen. Door te spuiten kom je in alle poriën van deze ruwe ondergrond van oneffen bakstenen en voegen. Het levert een mooie gelijkwaardige laagdikte op, zeker bij die geprofileerde ondergronden. Je zou zelfs de juiste laagdikte zelfs in één keer aan kunnen brengen, maar dat hebben we gezien de oneffenheden, niet gedaan. Rolapplicatie van deze verf viel overigens wat tegen, zoals bij de verwerking eerder in die kerk. Bij het rollen slaat de verf nogal snel naar beneden. De verf spettert veel meer. Je moet dus wel goed afplakken. De hechting is uitstekend en de muurverf heeft een mooie matte uitstraling. De spuitapplicatie zoals hier bij Fort Westoever werkt fantastisch. En geen last van aanzetten tijdens het spuiten. Ook na een korte pauze heb je daar geen last van. Je pakt het zo weer over. Hij droogt namelijk mooi mat op.’
Uitzondering in het geheel is de toepassing van Coateq Robuust in de bottelruimte van de brouwerij. Van Leeuwen: ‘Hier geen Thermoshield, wel een dampopen verfsysteem. Het is een 1k dispersieacrylaat, eigenlijk een vloercoating, maar voor deze toepassing ook geschikt voor wanden. De coating heeft een homogene oppervlaktestructuur, heeft een hoge schrobkasse en is dus en zeer geschikt om onder hoge druk te reiningen. Dit om aan de HACCP-norm ( voedingsveiligheidsnormering red.) te kunnen voldoen. In deze ruimten staan onder andere spoelmachines. Het verfsysteem moet daarom aan een normering van chemische resistentie voldoen.’
Over ThermoShield
Thermoshieldproducten passen ruimtevaarttechnologie toe, in dit geval minuscuul gevacumeerde holle keramische bolletjes, naar eigen zeggen een soort van vloeibare keramische tegel. Toegepast in de bouw levert dat een actieve verf op die onder andere het vocht in een gebouw helpt te reguleren. De warmtereflecterende muurverf heeft als eigenschap dat het de verf bij kou helpt om de warmte in een binnenruimte langer vast te houden en omgekeerd, bij hitte het woonklimaat actief tegen warmte beschermt.
Fort Westoever
Fort Westoever is omstreeks 1825 gebouwd met als doel om het toentertijd zojuist aangelegde Noord-Hollandskanaal te verdedigen. In 1954 is het fort overgenomen door de Koninklijke Marine. Zij bouwden in het fort een noodstroomdieselcentrale. In 1992 is fort Westoever overgedragen aan gemeente Den Helder, tevens eigenaar. Het beheer valt onder de verantwoordelijkheid van de Stichting Stelling Den Helder. Op dit moment wordt het fort heringericht en krijgt het een evenementen- en brouwerijbestemming.
Bij de foto:
Zo troffen de schilders de wanden aan van het monumentale fort. Let op de uitsparing voor de klimaatbeheersing
Foto: HvG