De aardschokken in de provincie Groningen zijn een hot item. De Groninger burgemeester Ruud Vreeman noemt het een nationaal probleem, omdat de veiligheid in het geding is. Anderzijds levert het schadeherstel in en aan gebouwen bedrijven in het gebied veel werk op. Onder andere Kerbof Schilders in Delfzijl spint hier garen bij en heeft zelfs een speciaal team ‘aardbevingsherstel’ opgezet. “Op dat vlak is hier, nu en in de komende jaren, volop werk voorhanden.”
‘Herstelwerk in Groningen geeft bedrijven enorme economische impuls’
Sinds 1959 doet de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) aan aardgaswinning in de provincie Groningen. Mede door intensivering hiervan veroorzaken deze gaswinningen tegenwoordig tientallen aardschokken per jaar in het gebied. Enkele daarvan zijn duidelijk voelbaar en richten schade aan in en aan gebouwen (meestal in de vorm van scheuren in muren en pleisterwerk). Het aantal schademeldingen vanuit Groningen bij de NAM is de laatste jaren dan ook flink toegenomen.
Voor het herstelwerk doet de NAM een beroep op regionale bedrijven in de bouwkolom, die hierdoor de orderportefeuille flink zien groeien. Een daarvan is het 45 werknemers tellende Kerbof Schilders (onderdeel van de Drentse Sanders Groep) uit Delfzijl. In nauwe samenwerking met bouwbedrijf Roorda & Veldman uit Ten Post voert het sinds 2013 wekelijks vele herstelprojecten uit.
Huizinge
Met gemiddeld 30 schadeherstelklussen per week is bouwbedrijf Roorda & Veldman een grote speler in het aardbevingsgebied. “Voor ons is het bevingsschadeherstel begonnen op 16 augustus 2012”, kijkt eigenaar-directeur Henk Veldman terug. “Toen vond een van de zwaarste aardbevingen, 3,6 op de schaal van Richter, plaats bij het Groningse dorp Huizinge. Als regionaal bouwbedrijf werden we meteen na deze beving gebeld door een schade-expert die, namens de NAM, vroeg of we schadeherstelwerk bij gedupeerden wilden uitvoeren. Sindsdien hebben we het, door voortdurende nieuwe bevingen in het gebied, razend druk met dat werk.”
Als hoofdaannemer moet Roorda & Veldman, naast de eigen bouwkundige herstelwerkzaamheden, ook de eindafwerking van het schadeherstel regelen. “Hiervoor huurde ik aanvankelijk wisselende schilders- en stukadoorsbedrijven in. Van al dat geregel werd ik na verloop van tijd hoorndol. Ik besloot daarom in 2013 op zoek te gaan naar een vaste partner in het aardbevingsgebied, die me op dat vlak volledig zou kunnen ontzorgen. Zo kwam ik bij Kerbof Schilders in Delfzijl terecht. Een groot bedrijf dat meerdere disciplines in huis heeft”, vertelt Veldman.
Erkenningsregeling
Het CVW werkt uitsluitend met bedrijven en vakmensen die zijn geselecteerd op basis van de eigen CVW-erkenningsregeling. Zij hebben aantoonbaar vakmanschap (iedere schilder moet minimaal over het gezel schilder-diploma beschikken) en er worden eisen gesteld op het gebied van veiligheid en communicatie. Zo dienen alle gecontracteerde bedrijven VCA-gecertificeerd te zijn. Het CVW wil ook voortdurend testen of de ingehuurde vakmensen wel aan de gestelde kwaliteitseisen voldoen. Zo krijgt iedere werknemer een speciaal pasje, dat hij bij CVW-controles op de werkplek moet kunnen tonen.
Ook wil de organisatie klanttevredenheidsonderzoeken uitvoeren. “We werken aan een systeem waarin alle punten waar wij waarde aan hechten, zoals kwaliteit, veiligheid en klanttevredenheid, worden omgezet in een score. De vakmensen die bewijzen dat ze nét een stapje verder gaan, halen dus een hogere score en komen hogerop in ons systeem te staan. Zo weet de gedupeerde dat hij/zij altijd kwaliteit kan verwachten”, meldt het CVW. “Ik heb een goed gevoel bij het CVW”, zegt Helder. “Hun aanpak past naadloos in het resultaatgericht vastgoedonderhoudsprincipe.”
Binnenwerk
“Wij zagen de samenwerking met Roorda & Veldman uiteraard meteen zitten. Voor ons betekent het een beter gevulde orderportefeuille”, vult bedrijfsleider Anne Helder van Kerbof Schilders aan. Beide bedrijven hebben een strikte taakverdeling. “Zij doen alle schadeherstel aan de buitenschil. Wij nemen al het binnenwerk op ons”, licht Helder toe. “Eerst zorgen we ervoor dat elke scheur in wand of plafond, zelfs het kleinste haarscheurtje, wordt gerepareerd met een goed overschilderbare, 2-componenten epoxypasta. Daarnaast versterken we de gevel of muur door het aanbrengen van lintvoegwapening. Zo wordt niet alleen de scheurvorming hersteld, maar kunnen we ook verdere of nieuwe scheuren voorkomen.”
Helder: “Daarna volgt de eindafwerking: dat betreft schilder- , stuc-, spack-, glas- of behangwerk. Uiteraard moeten we – bij een door beving beschadigd – pand ook weleens nieuw schilder- en stucwerk aan de buitenschil uitvoeren, maar dat komt weinig voor. Plekken waar zich de meeste scheurvorming voordoet, zijn vaak onder en boven kozijnen, in plafonds, op zwakke plekken in het metselwerk en net boven het maaiveld.”
Veldman en Helder zeggen het belangrijk te vinden dat ze, behalve kwaliteit, ook service leveren. “Je komt immers vaak bij mensen over de vloer die boos, verdrietig of gefrustreerd zijn door de aardbevingsschade. Ze zitten niet echt op je te wachten. Naast kwaliteit leveren, is het van belang dat we deze gedupeerden zoveel mogelijk ontzorgen. Dat kan soms in kleine dingen zitten, zoals hun gordijnen even naar de stomerij te brengen, ze helpen een huis helemaal leeg te halen of een bloemetje te brengen na de oplevering.”
Offerte
Veldman legt de werkwijze in het bevingsschadetraject uit. “Aanvankelijk kwamen de schadehersteldossiers rechtstreeks via de NAM bij ons binnen. Per 5 januari van dit jaar heeft men dit uitbesteed aan het Centrum Veilig Wonen (CVW, zie ook kader, red.). Op basis van ieder schaderapport, de bijbehorende detailfoto’s én het toegekende reparatiebedrag maken we, in nauw overleg met onze onderaannemers, een offerte van de uit te voeren werkzaamheden. Als de gedupeerde daarmee akkoord gaat, plannen we de uitvoering van de werkzaamheden, samen met onze onderaannemers, in.”
Een andere optie is dat de gedupeerde de schade niet laat repareren via het CVW, maar door een bedrijf van eigen voorkeur. De schade-expert heeft een berekening gemaakt voor de reparatiekosten die kunnen worden toegekend. Het CVW betaalt de factuur van deze aannemer. Zowel Roorda &Veldman als Kerbof Schilders krijgen (ook onafhankelijk van elkaar) regelmatig te maken met mensen die deze rechtstreekse route kiezen. “Zo zijn we nu bijvoorbeeld als hoofdaannemer bezig met een bevingsschadeherstelproject in een VvE-appartementencomplex in Delfzijl”, zegt Helder.
CVW handelt schade af
Per 5 januari 2015 nam het Centrum Veilig Wonen (CVW) de afhandeling van aardbevingsschade over van de NAM. Deze nieuwe organisatie telt zo’n 70 werknemers en zetelt voorlopig in Appingedam. Er wordt telkens gestreefd naar een snelle en adequate afhandeling van aardbevingsschade: daarvoor zorgen 45 schade-experts die door het CVW zijn opgeleid en worden aangestuurd.
Voor het schadeherstel, maar ook voor het versterken en verduurzamen van gebouwen, werkt het Centrum intensief samen met veelal Groningse bedrijven. De opdrachten worden niet aanbesteed, maar onderhands verstrekt. Er is grote belangstelling om deze taken uit te voeren. Ook uit andere provincies, maar deze bedrijven worden eerst in de ‘wachtkamer’ gezet. Door zoveel mogelijk te werken met medewerkers en bedrijven uit de eigen provincie (uiteindelijk zo’n 1.200 professionals) levert het CVW, naar eigen zeggen, een belangrijk aandeel in het creëren van werkgelegenheid en economisch perspectief in dit gebied. Zie ook www.centrumveiligwonen.nl
Fulltime
“Ik ben binnen ons bedrijf nu fulltime bezig met aardbevingsschadeherstel. Wie had dat ooit kunnen denken? Voor Nederlandse begrippen is dat uniek”, aldus Veldman. “Mijn zoon, die mede-directeur is, richt zich vooral op onze reguliere bouwactiviteiten. Jarenlang hadden we zo’n tien vaste werknemers in dienst. Sinds de aardbevingsproblematiek is dat verdubbeld. Daarnaast doen we nog een beroep op zo’n tien flexibele arbeidskrachten.”
Het bouwbedrijf werkt bij het herstel van de trillingschade met een vaste groep onderaannemers. Voor het schilderwerk doet het niet uitsluitend een beroep op Kerbof. Ook de schildersbedrijven De Graaf (stad Groningen), Hofstede (Ten Boer) en Reinders (Loppersum) worden inmiddels regelmatig ingeschakeld. “Er is werk genoeg voor iedereen.” Helder knikt. “Ook wij doen wel schadeherstelwerkzaamheden voor andere bouwbedrijven in de regio.”
Herstelschadeteam
Ook voor Kerbof heeft de nauwe samenwerking met Roorda & Veldman voor veranderingen gezorgd. “Op jaarbasis is momenteel zo’n 25 procent van onze totale orderportefeuille aardbevingsherstelwerk. Dat is mede reden geweest hiervoor een speciaal team van acht specialisten op te richten, dat zich fulltime met aardbevingsherstel bezighoudt. Dit team bestaat uit drie stukadoors, drie schilders een spacker en een epoxypasta-specialist”, aldus Helder.
“Ook hebben we per 1 januari, in de persoon van Sjoerd Bos, een projectleider aardbevingsschadeherstel aangesteld die rechtstreeks contact heeft met het bouwbedrijf en gedupeerden, alle afspraken inplant en het eigen team aanstuurt.” Helder schat dat zijn bedrijf inmiddels al zo’n 500 schadeherstelprojecten heeft uitgevoerd. Het gaat vooral om particuliere woningen, maar ook boerderijen, kerkgebouwen, scholen, bedrijfspanden et cetera.
Economische impuls
Johan Cruijff deed ooit de gevleugelde uitspraak ‘Ieder nadeel heb zijn voordeel’. Volgens Helder is deze uitdrukking zeker van toepassing in het aardbevingsgebied. “Een aardbeving is in de eerste plaats natuurlijk een ramp met veel impact. Anderzijds levert het schadeherstel deze regio echter een enorme economische impuls op. Onder meer het verduurzamen van huizen, het nemen van preventieve maatregelen en het herstellen van de schade levert, volgens onderzoekers, al 7.000 manjaren werk op. We wonen hier in een zwakke economische regio met veel werkloosheid, maar het schadeherstel komt als een geschenk uit de hemel. Er is volop werk voorhanden, onder andere voor schilders- en bouwgerelateerde bedrijven.”