Het kleurenwiel van Johannes Itten geldt als basis van
de moderne kleurenleer Een foute kleurencombinatie kan je verf- of behangwerken
serieus naar de knoppen helpen. Het werk mag nog zo geslaagd zijn, een slechte
kleurenkeuze doet al je harde werk teniet.
Gelukkig zijn er enkele basisregels. In deze tweedelige reeks doen wij ze uit
de doeken.
De basisregels zijn door de Zwitserse abstracte kunstschilder Johannes Itten
in de jaren dertig van de vorige eeuw vastgelegd. Zijn kleurenwiel geldt als de
grondslag van de kleurenleer.
Twaalf kleuren
Het wiel bestaat uit 12 pure kleuren, met
in het midden van de cirkel de 3 primaire kleuren: geel, rood en blauw. De
tweede cirkel met secundaire kleuren ontstaat als je twee primaire kleuren met
elkaar mengt. Geel en rood geeft bijvoorbeeld oranje, geel en blauw resulteert
in groen en blauw en rood vormen samen paars.
Primair, secundair en tertiair
De buitenste ring bestaat
uit primaire, secundaire en de tertiaire kleuren. Die laatste ontstaan door een
primaire kleur te mengen met een secundaire kleur. Het kleurenwiel bestaat voor
de ene helft uit warme (rood, geel en oranje) en voor de andere helft uit koele
kleuren, gebaseerd op blauw en paars.
Kleureigenschappen
Elke kleur op het kleurenwiel heeft
een eigen karakter. Wij geven de eigenschappen van de belangrijkste basiskleuren
en uiteraard van wit en zwart.
- Blauw: de rustgevende kleur bij uitstek. Een goede basiskleur voor een studeerruimte, maar ook bijzonder geschikt voor de slaap- of badkamer.
- Rood: deze krachtige kleur helpt om een kamer een warme, uitnodigende of intieme sfeer te geven. Te veel rood zorgt voor vermoeidheid. Zuinigheid is dus geboden.
- Violet: een tertiaire kleur met spirituele en intellectuele allures. Erg bruikbaar in een meditatie- of studeerruimte. Deze zweverige kleur kan je fijn combineren met aardse kleuren als donkergroen, kastanjebruin…
- Geel: stimulerend, warm, zacht en bijgevolg dé kleur om donkere kamers op te fleuren. Geel werkt reflecterend en versterkt de lichtinval. Kies geel bijvoorbeeld als basiskleur voor de eetkamer.
- Oranje: deze kleur is nauw verwant aan geel en heeft eveneens warme lichtversterkende eigenschappen. Maar oranje is net als rood een kleur waarmee je beter spaarzaam omspringt. Een goede keuze voor in de keuken of inkomhal.
- Wit: een frisse kleur, die een kamer groter kan doen lijken dan ze in werkelijkheid is. Bovendien kan je wit met alle andere kleuren combineren. Opgepast: te veel wit strooit verwarring.
- Bruin: een kleur die als je ze goed toepast een stijlvolle, zelfs verfijnde toets aan een ruimte geeft. Bruin is opgebouwd uit verschillende kleuren en daardoor goed te combineren met andere kleuren. Let op met donkere bruintinten die als je ze overdreven toepast een negatief sfeertje creëren.
- Groen: net als blauw een ontspannende, verzachtende kleur. Ze straalt ook energie en kracht uit. Omdat groen de concentratie stimuleert is ze de beste keuze in de werkkamer. Ook in andere kamers en vooral in de keuken betekenen lichte groentinten een levendige meerwaarde.
- Roze: met mate gebruikt kan roze een kalme aanvulling zijn in een ruimte. Maar als echte basiskleur wordt het al snel te veel. Vooral in de slaapkamer is roze goed bruikbaar.
- Zwart: deze lichtabsorberende kleur is een uitstekende accentkleur. Als je alleen zwart gebruikt, creëer je een sombere, pessimistische sfeer. Zwart kan je met alle andere kleuren combineren.