De term biobased is nogal vaag, constateert Haske van Zadelhoff, restauratieadviseur te Gulpen, waar hij met zijn echtgenote de verf- en behangwinkel Kwarts en Co drijft. Volledig biobased producten bestaan wel degelijk. Hij verkoopt ze. Of maakt ze eventueel zelf.
De winkel van Van Zadelhoff is er een voor fijnproevers. Er zijn lijnolieverven te koop, kalei- en kalkverven, waterglas en krijtverven. En als hij de geschikte verf niet kan vinden, maakt hij hem zelf.
Van Zadelhoffs interesse voor verf ontstond op een heel bepaald moment. ‘Ik volgde als student kunstgeschiedenis het bijvak restauratietechniek aan de TU Delft toen de watergedragen buitenverven net opkwamen. Er liep een proef met acryllak op een heel oude klokkenstoel in Noord-Holland. Daar zaten 20 lagen eeuwenoude lijnolieverf op.
Ik was gefascineerd door de kwaliteit van de in onbruik geraakte lijnolieverven en besloot me verder te verdiepen in de chemie van historische verven op basis van natuurlijke grondstoffen. ‘Ik onderzoek de samenstelling van verf. Hoe zuiverder de verf, des te minder additieven er nodig zijn en hoe beter het doet wat het moet doen.’
Zijn kennis ontlokte hem een reactie op Schildersvak.nl waar het over een nieuwe biobased muurverf ging die chemische stoffen binnenshuis zoals formaldehyde zou bestrijden. ‘Formaldehyde was vroeger al een probleem, toen er veel spaanplaat in woningen werd toegepast’, herinnert Van Zadelhoff zich. ‘Tegenwoordig is de binnenlucht vaak slecht door het luchtdicht bouwen, dus het kan weer een probleem zijn. Biobased is een term die erg snel gebruikt wordt. Een product als Kreidezeit Vega Muurverf, dát is biobased. Er zit geen titaanwit in maar gemalen marmer. En het bindmiddel is een eiwit dat wordt gewonnen uit doppen van peulvruchten. De verf wordt als poeder geleverd, dan hoeven er ook geen conserveringsmiddelen te worden toegevoegd. Je mengt het ter plekke met water en eventueel pigment. Het eiwit bindt de in de lucht aanwezige formaldehyde en maakt het onschadelijk. Daarnaast belast deze schone verf het binnenmilieu niet met allerlei giftige inhoudsstoffen.’
Van Zadelhoff geeft toe dat het schilderen met deze verf iets meer voorbereiding vraagt. ‘Daar staat tegenover dat de verf in de meeste gevallen in één keer dekt en een mooi, fluweelachtig oppervlak geeft.’ Deze verf wordt niet alleen gebruikt door mensen die een bewuste duurzame keuze maken maar ook door prijskopers en voor grote restauratieprojecten ‘Dan gaat het om veel vierkante meters. De verf is namelijk extreem goed vochtdoorlatend en ook, dat komt vaak als verrassing, veel goedkoper dan latex.’
Foto:
Haske van Zadelhoff te midden van verfproducten: ‘Hoe zuiverder de verf, des te beter hij doet wat hij moet doen’
Foto: JMS