Waren het vroeger vooral kleinere fabrikanten die mooie (lijnolie) producten aanboden, grote merken komen ook steeds vaker met termen als biobased, CO2-reductie en recycled. In dat kader brengt de SchildersVakkrant een bezoek aan Sikkens in Sassenheim, om te zien hoe het staat met de verduurzaming van de producten waar de schilder dagelijks mee werkt. Aangeschoven zijn Dirk Smulders, manager national accounts van Sikkens, en Cynthia van Westerhuizen-Markus, manager technical experts & quality Benelux.
Van Westerhuizen en haar team formuleren voor het Europese Sikkens laboratorium – waar de producten worden ontwikkeld – aan welke eisen de producten moeten voldoen voor de Nederlandse markt en controleren of het uiteindelijke product daaraan voldoet.
Langlopend proces
Een nieuw product ontwikkelen is geen kwestie van dagen of maanden. Tien jaar. Zo lang kan het vanaf de eerste schets duren tot het moment dat het daadwerkelijk bij de groothandel ligt. Een mooi voorbeeld daarvan is de onlangs geïntroduceerde watergedragen Sikkens Rubbol BL Endurance Hoogglans.
In Sassenheim werd onderkend dat een oplosmiddelhoudend product niet de mogelijkheden in zich heeft om een structurele bijdrage te leveren aan CO2-reductie. Een traject tot ontwikkeling van een nieuwe lijn watergedragen verf voor buiten werd ingezet en bleek, nu de afspraken in het klimaatakkoord van Parijs steeds dichterbij komen, relevanter en urgenter te worden.
Toch is het lastig zo’n ontwikkeltraject te versnellen, vertelt Van Westerhuizen. ‘Je stuurt de eigenschappen van de verf op testresultaten. En testresultaten zijn lastig te versnellen. Je kunt de buitenbelasting van verf wel versneld simuleren, maar de beste resultaten komen nog steeds van een proefopstelling op het veld. En die testen onder invloed van het weer hebben tijd nodig. Het kan dus gebeuren dat je een aanpassing in het recept doet en het effect daarvan pas een jaar later kan meten. Dat maakt het lastig om even snel een geheel nieuw product neer te zetten.’
‘En met de zware kwaliteitseisen van Sikkens gaan we niet over een nacht ijs’, vult Dirk Smulders aan. De ontwikkeling van een verf is dan ook nooit klaar. Het team is alweer bezig aan versie twee van de Endurance. Door nieuwe regelgeving rond grondstoffen en de eigen wens om steeds verder te verduurzamen, is een product constant in ontwikkeling.
De verduurzaming van de productlijn gaat over de gehele breedte door. Dit is al een aantal jaar aan de gang. Soms wordt een bestaand product gewijzigd. Bijvoorbeeld door het aandeel biobased grondstoffen te verhogen. En af en toe zijn de wijzigingen zo groot dat er een nieuw product wordt gelanceerd, zoals de Endurance Hoogglans, watergedragen metaalbescherming Redox BL Protect of de Alpha Reclycle Mat muurverf.
Biobased alternatieven
Deze muurverven maken eveneens een duidelijke verduurzamingsslag. Natuurlijk met introductie van de Alpha Recycle en Alphatex SF Mat, en binnenkort met de Alpha Projecttex. Daar is een flink deel van de fossiele grondstof vervangen door een gelijkwaardig biobased alternatief. Ook is voor deze muurverf een verpakking van gerecycled plastic gebruikt. Hiermee is CO2-footprint van de Projecttex verlaagd, maar de kwaliteit hetzelfde gebleven. Samen met de Recycle Mat, waarbij de muurverf voor 35 procent uit nog goede, ingezamelde muurverf bestaat, zijn er nu twee producten waarmee schilders de CO2-belasting van hun project naar beneden kunnen bijstellen.
Testdagen met vaklui
Bij de verduurzaming van producten is de feedback van de schilder heel belangrijk. De schilder wordt bij het ontwikkelingstraject betrokken. Zo zijn er regelmatig testdagen waarbij vakmensen worden uitgenodigd om een product te testen op de voor hun belangrijke eigenschappen, vertelt Smulders. ‘Als de schilder niet tevreden is over bijvoorbeeld de verwerking of vloeiing, dan moeten wij nog even verder sleutelen en komt een product nog niet op de markt.’
Aangezien de oplosmiddelhoudende producten zo goed als uitontwikkeld zijn en door hun hoge volume oplosmiddel moeilijk aan CO2-reductie kunnen bijdragen zullen deze testdagen steeds vaker met een watergedragen product zijn.
Duurzaamheid is voor Sikkens geen marketingmiddel, maar een urgentie die bedrijfsbreed wordt gevoeld. In de productie zoekt de fabrikant voortdurend naar mogelijkheden om afval te verminderen, wordt gebruikt gemaakt van (deels) zelf opgewekte groene stroom en waar mogelijk is het vervoer verduurzaamd. Ook de producten worden steeds kritischer bekeken op duurzaamheid. Dit zal leiden tot nieuwe en gewijzigde formules. Door de schilder vroeg in het proces te betrekken, zullen deze wijzigingen geleidelijk en soms niet eens merkbaar worden doorgevoerd.
Minimaal gelijkwaardig
De feedback van de schilder wordt dan gebruikt om de producten zo af te stellen dat ze dicht bij de look and feel van oplosmiddelhoudende producten komen. Van Westerhuizen: ‘Uiteindelijk is het streven voor de lange termijn om voor elk oplosmiddelhoudend product een minimaal gelijkwaardig watergedragen alternatief te kunnen bieden zodat wij uiterlijk, liefst eerder, in 2050 volledig CO2-neutraal kunnen zijn.’
De grote jongens op het gebied van verf komen nu ook met gedeeltelijk bio based verf op de markt. Dit is heel mooi, maar er zijn meerdere producenten die al veel verder zijn met (geheel) bio based producten, waaronder Rigo en Copperant. Ook hun manier van produceren is er op gebaseerd op de totale footprint te verlagen.