Vooral esdoornhout wordt binnen veel toegepast. Bijvoorbeeld voor betimmeringen en vloeren. Ook wordt esdoorn veel als fineer en dekfineer gebruikt. Het esdoornhout heeft namelijk verschillende fraaie tekeningen Bijvoorbeeld geappeld, gemoest, gebloemd, of gegolfd. Dit maakt het voor blanke of transparante afwerkingen dan ook gewild.
Het hout is prima te schilderen en levert in de praktijk vrijwel geen problemen op. Na fijn schuren, vanzelfsprekend in de lengterichting van het hout, kan het hout blank of met transparante beits worden gelakt. Omdat esdoorn vrijwel alleen binnen wordt toegepast, is het zaak altijd watergedragen blanke lak of transparante beits te gebruiken.
Esdoorn is een fraaie blanke houtsoort met een witte tot crêmeachtige kleur. Aan daglicht blootgesteld, verkleurt het hout naar lichtgeel. Het hout vormt geen echt kernhout en heeft een regelmatige structuur. Afhankelijk van de zaagwijze van het hout is er enigszins een vlampatroon zichtbaar (op het dosse vlak) of een fijn streepdessin (bij kwartiers gezaagd hout).
Kenmerkend van esdoorn is de zijdeglans van het onbehandelde hout. Het hout is verder te herkennen door de jaarringen op het kopse hout met veel kleine vaatjes en – op het kwartiers vlak – kleine spiegeltjes zoals dat bij eiken bekend is. De draad is recht, soms golvend of iets warrig.
Esdoorn is gevoelig voor oppervlakteschimmel. De bewerkbaarheid van het hout is prima. Zagen, schaven, spijkeren en schroeven gaat zonder problemen. Wel wordt aangeraden het hout voor te boren. Ook het verlijmen van esdoorn gaat goed. De binnentoepassing van esdoorn is breed. Zo wordt er ook voor sportvloeren gebruik van gemaakt.
Parket kan ook, maar de houtsoort is niet geschikt voor vloerverwarming. Het hout is voor buiten ongeschikt. Het heeft op basis van praktijk- en veldonderzoek een duurzaamheidsklasse 5 (kernhout). Dit betekent dat het hout niet duurzaam is. Nederland, Duitsland, Frankrijk en Groot Brittannië zijn belangrijke leveranciers van esdoorn.
Berkenhout
Voor binnenbetimmeringen wordt de laatste tijd ook vaak gebruik gemaakt van berkenhout. Parket, meubels en fineer zijn ook mogelijk in berken. Het hout laat zich goed zagen en schaven. En spijkeren gaat ook prima, maar dicht bij de randen wordt ,om splijten te voorkomen, voorboren aanbevolen.
Ook het schilderen van berken gaat goed. Zowel met watergedragen verven als met traditionele oplosmiddelgedragen producten. Het hout is witgeel van kleur en heeft mergvlekken op het langshout. Op het kopse hout zijn jaarringen onduidelijk en zijn veel kleine houtvaatjes zichtbaar. Het hout laat zich ook goed beitsen en blank afwerken.
Berkebomen worden doorgaans 18 tot 21 meter lang en hebben een diameter van 0,5 tot 1 meter. In Noord-Europa zijn de takvrije, rechte stammen gemiddeld 9 meter lang. Berken vormt geen duidelijk kernhout. De vaak in berken voorkomende rode of zwarte pitjes of streepjes (mergvlekken) zijn ontstaan door aantasting van het cambium door langpootmuglarven.
De nerf van berken is fijn. Het hout zien we in de bouw vooral terug in de toepassing als triplex of multiplex. De afmetingen van berken zijn beperkt in massief hout.
Ook berken is niet duurzaam (duurzaamheidsklasse 5) en kan beter niet buitenshuis toegepast worden. Het hout is zeer gevoelig voor blauwschimmelaantasting. De blauwschimmel tast het hout niet aan, maar zorgt wel voor een verhoogde wateropname en beschadigt op termijn het verfsysteem. Blauwschimmel voedt zich met sappen en suikers uit het oppervlak van het hout.
Bij de artikelreeks houtsoorten is gebruik gemaakt van verschillende bronnen waaronder het Hout Vademecum van Centrum Hout en vele specifieke publicaties over verschillende houtsoorten van Centrum Hout (www.centrumhout.nl).
Auteur: Cees Dijkstra