Het Noord-Hollandse dorpje Petten kennen de niet-Pettenaren uit de aardrijkskundeles vanwege de Hondsbossche Zeewering, de dijk die er vlak langs loopt. En van de ECN-kerncentrale. Indien we het binnenkort meer vooral als vakantiedorp gaan kennen, ligt dat mede aan Schildersbedrijf Van den Berg.
Waar nu Petten ligt, wonen al sinds de achtste eeuw mensen. Maar het huidige dorp dateert van na de Tweede Wereldoorlog. De Duitsers sloopten het namelijk in zijn geheel om zich beter te kunnen verdedigen. Het dorp werd herbouwd onder gezag van de architecten Van de Ban en De Vassy.
‘De huizen zijn hier niet met de beste materialen gebouwd’, weet Sidney van den Berg, van het gelijknamige schildersbedrijf in Petten. ‘En dan is er ook nog regelmatig aan- en bijgebouwd. De gevels zagen er dan ook niet mooi uit.’
Dat vond ook de gemeente Schagen, waar Petten onder valt. Die ziet een nieuwe toekomst voor het dorpje. Namelijk als centrum van een nieuw natuur- en recreatiegebied. De Hondsbossche en Pettense Zeewering zijn namelijk al een tijdje optisch niet meer een kaarsrechte, saaie dijk. Dat is te zeggen: de dijk tussen Camperduin en Callantsoog, de enige plek waar Noord-Holland niet beschermd wordt door natuurlijke duinen, ligt er nog wel, maar aan de zeekant is kunstmatig een duinenrij aangelegd, met wandel- en fietspaden. Daarvoor ligt nu een uitgestrekt zandstrand. Achter de dijk zijn wetlands gekomen, met bijzondere vogels en plantensoorten. Daarmee is het dorpje opeens het middelpunt van recreatieve mogelijkheden.
Het dorpsplein, Plein 1945, werd daarom heringericht. De kaarsrechte doorgaande weg is in een vriendelijke bocht gelegd, er is een kunstmatig duintje op het plein gemaakt en er kwam een kunstwerk, het omgekeerde staketsel van een boot, dat herinnert aan een ooit nabij Petten gestrande garnalenkotter. Er kwam nieuwe bestrating. Dat was allemaal al in 2016 klaar.
‘En toen wilde de gemeente de woningen aan het pleintje opgeschilderd hebben,’ vertelt Van den Berg. ‘Eigenlijk niet alleen de gevels, maar ook het houtwerk. Maar de huizen zijn particulier bezit, dus dat heeft wel wat voeten in de aarde gehad.’ Van den Berg, het enige schildersbedrijf van Petten, al zo’n 15 jaar als zzp’er actief, werd vroeg bij de plannenmakerij betrokken. ‘De gemeente heeft als beleid om lokale ondernemers te ondersteunen. Maar ik heb natuurlijk wel een marktconforme offerte moeten maken.’ In het begin woonde Van den Berg de vergaderingen bij. ‘Om uitleg te geven. Maar later niet meer. Ik heb een bedrijf te runnen.’
Het werd een lang heen-en-weer tussen huiseigenaren en gemeente. Uiteindelijk besloot de gemeente de kosten voor het schilderen van de 13 gevels helemaal op zich te nemen, en het schilderen van het houtwerk aan de bewoners over te laten. Dat laatste is bij de meeste woonhuizen en winkels duidelijk al een hele tijd niet meer gebeurd. Van den Berg: ‘De hoop is dat de eigenaren, nu hun muren geschilderd zijn, meer oog voor het houtwerk krijgen en aan de slag gaan.’
Aan Van den Berg zal dat niet liggen. Toen de opdracht eenmaal afkwam heeft hij, met behulp van een zzp’er uit zijn netwerk, in anderhalve week alle gevels behandeld. ‘Ik heb nog een aantal andere schilderprojecten in de omgeving, maar dit wilde ik meteen in één keer afgehandeld hebben. Omdat het zo lang geduurd heeft, om op tijd klaar te zijn voor het toeristenseizoen en ook omdat je het effect pas goed ziet als alle gevels klaar zijn.
‘Ik wilde per se geen afsluitende verflaag op de stenen leggen. De bakstenen zijn vaak niet van goede kwaliteit en je weet niet hoe de vochthuishouding in de muren is. Ik wilde een zo open mogelijk systeem dat zich zo goed mogelijk hecht aan de ondergrond. Zo kwam ik op Keim uit. Ik had daar al wel van gehoord maar niet eerder mee gewerkt’. Van den Berg belde met de Nederlandse leverancier en liet zich door een vertegenwoordiger voorlichten. Voor de levering kwam hij bij ProCoatings in Alkmaar uit. ‘Die hebben wel een goede aan me gehad’, glimlacht hij. ‘Want ook de non-paint, zoals afplakmaterialen, heb ik er allemaal gekocht.’
De bakstenen gevels waren lange tijd niet gereinigd, dus dat was Van den Bergs eerste stap: met water onder hoge druk, met zijn eigen Kränzle hogedrukreiniger, de muren schoonspuiten. Daarbij kwam meteen aan het licht dat ook het voegwerk niet overal deugt. ‘Er is door bewoners gevraagd om nieuw voegwerk, maar daar begon de gemeente niet aan. Wat ik nu doe is de voegen schoonmaken en plaatselijk herstellen met voegmortel. Verder kijk ik de gevels helemaal na op metalen elementen. Vooral bij panden waar verschillende winkels in hebben gezeten zitten nogal wat oude spijkers en muurankers. Er was ook een gevel waar wel vier vlaggenstokhouders hadden gezeten. Als je zo’n spijker laat zitten, kan die gaan oxideren en dat trekt een roestspoor over de witte gevel’. Daarna was het een kwestie van de gevels, kozijnen en geveldelen netjes afplakken, de eerste laag Keim (Soldalan, RAL 9010) tien procent verdunnen met het bijgeleverde verdunningsmiddel en de eerste laag aanbrengen, en daarna een tweede laag, onverdund.
Het resultaat mag er zijn: een keurig gevelrijtje met een vriendelijke uitstraling. Jammer is dat verschillende winkeliers en het plaatselijke Italiaanse restaurant hun verweerde en gedateerde betimmering (nog) niet hebben aangepakt. Maar wie weet… een bewoner komt zijn huis uit om een visje op het plein te kopen, ziet Van den Berg en complimenteert hem met het mooie schilderwerk. Dan zwerft zijn blik naar boven, naar de verpoederde en schilferige dakgoot: ‘Nu moet ik nog zelf maar even aan de slag’, mompelt hij.
Van den Berg: ‘Leuk om te zien hoeveel verschil je als schilder kunt maken. Dat nieuwe plein, het zag er best leuk uit, maar nu zie je pas wat het worden kan.’
Foto:
Sidney van den Berg aan het werk aan de laatste gevel van het project. Het is zijn eigen steiger, die hij zelf heeft opgebouwd