Er kunnen ook nog andere schakels betrokken zijn bij het glaszetproject: denk bijvoorbeeld een aannemer in de keten ‘boven’ het glaszetbedrijf en een glashandel ‘eronder’. Dan zijn al vijf partijen betrokken en dan is het lastig aan te tonen wie verantwoordelijk is voor de breuk.
Bovendien: glasbreuk kan vele oorzaken hebben en ze zijn ook nog eens lastig te bepalen. Allereerst kan er een bal tegenaan geschopt zijn. Maar toon dat maar eens aan…. Het kan ook aan het product zelf of de plaatsing ervan liggen.
Het kan bijvoorbeeld zijn dat de verkeerde glasdikte is toegepast. Denk aan de bepaling van de samenstelling uit de belangrijke glasnorm, NEN 2608. Is het verkeerde glas voorgeschreven en je ziet dat tijdig, voer het werk als glaszetter dan niet uit als de veiligheid in het geding is. Ga in overleg met de opdrachtgever, bijvoorbeeld de aannemer, om hem ervan te overtuigen dat een ander productsamenstelling dient te worden toegepast.
Gevolgen
Het is een misverstand dat als je het hebt gemeld, ook schriftelijk, je gevrijwaard bent van de gevolgen. Het is begrijpelijk dat de gevolgen niet te overzien zijn wanneer bijvoorbeeld standaard glas wordt toegepast waar veiligheidsglas noodzakelijk is.
En voor de cowboys in de markt: wordt samenstelling A voorgeschreven en je denkt slim te zijn door een afwijkende (goedkopere) samenstelling B toe te passen, dan weet je bij voorbaat al dat je aansprakelijk bent zodra het mis gaat.
Nog een bekende oorzaak van breuk: als de rand van het glas al eerder is beschadigd. Maar was dat al bij de productie of is dit tijdens het transport gebeurd? En was dit dan voor of na de levering aan het glasbedrijf? Toon ook dat maar eens aan….
Juiste plaatsing
Als derde: de glasbreuk kan ook door verkeerde plaatsing zijn ontstaan. Houd je als glaszetter om die reden altijd aan de normen en plaatsingsrichtlijnen. Dan gaat het om NEN 2608 voor de bepaling van de dikte en samenstelling, de plaatsingsrichtlijn NPR 3577 en de (eventuele) extra eisen uit het bestek en/of de richtlijnen van de fabrikant. Controleer ook je product zodat je zeker weet dat het onbeschadigd is geleverd en nog steeds onbeschadigd is zodra het wordt geplaatst.
De bewijslast dat sprake is van ‘een toerekenbaar gebrek’ rust in beginsel op de partij waarmee de overeenkomst is aangegaan. In beginsel, want als sprake is van garantie moet je zelf aantonen dat je niet verantwoordelijk bent voor het gebrek. Aansprakelijkheid betekent ook verantwoordelijkheid voor gevolgschade.
Deze aansprakelijkheid kan je weer doorleggen naar de partij waar je een overeenkomst mee hebt gesloten. Een dergelijk proces is natuurlijk slecht voor de onderlinge verhoudingen en kan het einde van een duurzame relatie betekenen. Afhankelijk van de complexiteit van de schuldvraag en de kosten van vervanging kan de schade dan wellicht het beste in der minne worden geschikt.
Aansprakelijkheid
Aansprakelijkheid is juridisch iets anders dan garantie. Kort gezegd, bij aansprakelijkheid moet de opdrachtgever bewijzen dat de aannemer iets verkeerd heeft gedaan en hoeft de aannemer pas te herstellen als dat bewijs is geleverd. Bij garantie garandeert de aannemer dat iets een bepaalde tijd goed zal blijven. Als er binnen die periode een gebrek ontstaat zal de aannemer moeten herstellen, of eventueel moeten bewijzen dat het gebrek niet aan hem te wijten is.
Als de aannemer een jaar garantie geeft op kitvoegen, en de kitvoegen gaan binnen het jaar loszitten, moet de aannemer dit herstellen. Als ze na de dit jaar los komen, geldt de garantie niet meer, maar is de aannemer eventueel nog wel aansprakelijk. De opdrachtgever zal dan moeten bewijzen dat de aannemer niet goed gekit heeft, of bijvoorbeeld verkeerd materiaal heeft gebruikt. Deze situatie verandert niet door de Wet Kwaliteitsborging (zie kader).
Wat voor een aannemer geldt, geldt ook voor een glaszetbedrijf. En wat voor kit geldt, geldt ook voor glas. Tien jaar garantie op isolatieglas betekent niet dat een aannemer (en dus in de keten de glaszetter) niet aansprakelijk is voor lekkage van het glas in het elfde jaar wanneer er sprake is van ondeugdelijke plaatsing. Er kan immers een aansprakelijkheidsperiode gelden die langer is dan de garantietermijn. Maar hoe groot is de kans dat een verkeerde plaatsing gedurende tien jaren geen problemen geeft en pas in het elfde jaar wel.
Er komt altijd een moment dat het risico op de opdrachtgever overgaat. Dit hangt samen met hoe lang je mag verwachten dat een product probleemloos meegaat. Daarom is het voor elk bedrijf belangrijk, en dus ook voor een glasbedrijf, gebruik te maken van heldere Algemene Voorwaarden, zoals die van Vakgroep GLAS. Daarin staan de aansprakelijkheidsbepalingen en zijn ook afwijkende (garantie)termijnen opgenomen.
Grotere risico’s
Je begrijpt: hoe ingewikkelder (en hoe duurder) het glas, hoe groter de risico’s en hoe meer plaatsingsrichtlijnen er zijn. Enkel glas in een bovenlichtje is minder ingewikkeld dan dubbelglas in een houten kozijn en dubbelglas is minder ingewikkeld dan brandwerend glas.
Een voorbeeld: een gebouw lijkt op niveau opgeleverd, maar blijkt na controle niet te voldoen aan de brandeisen. Gevolg is dat de schade moet worden hersteld of toegepaste producten van inferieure kwaliteit dienen te worden vervangen.
Bij brandwerend glas kan dat heel ver gaan, denk aan onjuiste montage afwijkend van de testen, en leiden tot ingewikkelde aansprakelijkheidsprocedures. Hierbij kan, in het kader van product- en ketenaansprakelijkheid, ook het glasbedrijf de dupe zijn.
Bedenk je dan ook altijd, bij welke aanvraag dan ook, of keuze van product, formaat en samenstelling, de wijze van montage, evenals de combinatie van glas en kozijn, voldoen aan de testen, voorschriften van de fabrikant en de geldende normen en eisen.
Concluderend kunnen we stellen dat het glaszetbedrijf of de glaszettende schilder het volgende scherp in de gaten moet houden:
- controleer je product,
- houd je aan de normen en plaatsingsrichtlijnen,
- gebruik de Algemene Voorwaarden van Vakgroep Glas,
- probeer de schade in der minne te schikken (en je klant te vriend te houden).
- Als de kwestie toch hoog opspeelt, laat dan een onafhankelijk adviseur uitsluitsel geven.
Wet Kwaliteitsborging
In mei van dit jaar heeft nam de Eerste Kamer de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen aangenomen. De wet legt de controle op kwaliteit bij de markt, heeft vooral voor aannemers gevolgen en brengt voor de glaszetter mee dat deze zijn werk gewoon goed moet blijven doen. De wet heeft betrekking op bouwwerken, het aannemen van werk.
Bij het leveren en plaatsen van glas gaat het veelal om een ander type overeenkomst – een koopovereenkomst – als het uitvoerende montagewerk voor een klein deel onderdeel uitmaakt van deze overeenkomst. De wet is er dan niet op van toepassing. Alleen in geval van (onder)aanneming is sprake van toepasselijkheid van de wet en dat betekent dat het glasbedrijf er toch mee te maken kan krijgen.
Bouwtoezicht
De wet heeft als doel de bouwkwaliteit en het bouwtoezicht te verbeteren door inschakeling van private kwaliteitsborgers. Daarnaast wordt de aansprakelijkheid van aannemers ten opzichte van particuliere en professionele opdrachtgevers uitgebreid. Tot de invoering van de wet in 2021 worden met ongeveer 10 procent van de eenvoudigere bouwprojecten pilotprojecten gedaan.
Als blijkt dat het stelsel onvoldoende werkt of de kosten te veel stijgen, dan kan de minister besluiten de wet alsnog – of onderdelen van de wet – niet in te laten gaan. Als de wet wel wordt ingevoerd, dan gebeurt dit vooralsnog alleen voor eenvoudige bouwprojecten.
Op een later moment wordt beslist of de wet ook gaat gelden voor complexere bouwprojecten. De uitbreiding van de aansprakelijkheid geldt wel direct vanaf 2021 voor alle bouwprojecten in alle gevolgklassen.
De Wet Kwaliteitsborging heeft drie doelen:
- een verbeterde (borging van de) bouwkwaliteit,
- een verbeterde positie van de consument,
- het stimuleren van kwaliteitsverbetering en faalkostenvermindering.
Om dit te bewerkstelligen, wordt een stelsel ontwikkeld voor toetsing op relevante aspecten van kwaliteit van het eindproduct door een onafhankelijke marktpartij. Verder zal een verklaring van de kwaliteitsborger bij oplevering voorwaarde zijn voor ingebruikname en wordt een aantal wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek doorgevoerd. De aannemer is nu ook al op basis van het Burgerlijk Wetboek twintig jaar aansprakelijk voor verborgen gebreken. Van deze termijn mag je afwijken, en dit gebeurt ook in veel algemene voorwaarden in de bouw. De termijn is dan vijf jaar voor verborgen gebreken en tien jaar voor ernstige.
(Bron: Bouwend Nederland)
auteur: Marco Groothoff