‘Het hoeft niet overal onmiddellijk meteen van de muur,’ zegt Klaas Timmer, opzichter bij het Geldersch Landschap & Kastelen. ‘Surfakote heeft een aantal voordelen: het is heel flexibel, scheuroverbruggend en door zijn korrelsructuur zie je niet alle oneffenheden. Ook is het nog wel een beetje ademend. Vooral in de zeventiger en tachtiger jaren was het een prima product, maar toch denken we er nu een beetje anders over.’ Want de laag muurafwerking heeft wel degelijk een vochtafsluitende werking. ‘De muren blijven langer vochtig, wat binnen tot overlast leidt en ook niet goed is voor het metselwerk,’ vertelt Timmer. ‘Als een pand aan groot onderhoud toe is, laten we het tegenwoordig standaard verwijderen.’
Schildersbedrijf van Triest is één van de schildersbedrijven waaruit de stichting steevast tussen kiest bij grote onderhoudsklussen. Het Vaassense schildersbedrijf is ‘in de basis gewoon maar een dorpsschilder’ zegt directeur Gerrit Jan van Triest. Zijn bedrijf is uitgegroeid tot een OnderhoudNL Erkend Restauratieschilder. ‘We hebben dit werk in competitie gewonnen,’ legt Van Triest uit. ‘Onder andere omdat ik kon besparen op de klimkosten. We beschikken zelf over vrij veel steigermateriaal. Dat gebruiken we hier ook. Daardoor kon ik op de steigerhuur besparen.’ Voor een project dat in de winter begon en pas net voor de bouwvak klaar zal zijn scheelt dat behoorlijk in de kosten.
De surfakote-laag, die destijds met speciale apparatuur is opgespoten, laat zich niet zo gemakkelijk van de gevels verwijderen. Van Triest: ‘Het kasteel is veel ouder, maar in zijn huidige vorm dateert het van 1905. De muren zijn gemetseld en toen van de buitenzijde voorzien van een laag Portland-cementmortel. Dat is van zeer harde kwaliteit, we verbazen ons er een beetje over dat men in die tijd al zulke harde mortel kon maken.’
De verflaag moet van die ondergrond afgeschuurd worden, een klus waar Van Triest het bedrijf Meerwaarde Totaal uit Apeldoorn voor inhuurt. De mensen van meerwaarde schuren de muren en stenen geveldelen centimeter voor centimeter met een diamantslijpmachine tot op het cementmortel. Daarna gaan de mensen van Wieberdink Stukadoors in Elspeet aan de slag. Directeur Maas Wieberdink: ‘Wij brengen een tweelaags klakhoudende schuurmortel aan, die na doordroging door de schilders van Van Triest wordt afgewerkt. Op mijn aanraden gebruiken we daar producten van Kerakoll voor. Dat is een relatief onbekende producent in Nederland. Het is een grote producent met hoofdvestiging in Italië dat zich nadrukkelijk toelegt op zo eco- en biovriendelijk mogelijk geproduceerde producten. En het verwerkt heel prettig. En je betaalt niet de hoofdprijs.’
Van Triest: ‘Er was eerst een ander product voorgeschreven, maar het Kerakoll-systeem heeft dezelfde specificaties. Dus door voortschrijdend inzicht en dat groene label viel de keuze op Kerakoll. Wat ik wel belangrijk vind, is dat de raaplaag en de afwerking één systeem zijn. Om dezelfde reden laat ik Wieberdink ook graag zelf het schilderen van de muren doen.’
Wat niet wil zeggen dat Van Triest niets te doen heeft: permanent werken er vier schilders van zijn bedrijf op Kasteel Staverden. Zij richten zich vooral op de houten en stalen delen. Na een eerste schuurlaag wordt bepaald waar er reparaties nodig zijn. Van Triest: ‘kleinere reparaties voeren we zelf uit, voor de grotere delen schakelen we de timmerlui in die in dienst zijn van het Geldersch Landschap & Kastelen.’ De stopverf wordt verwijderd en vervangen voor Renoseal Stopverfvervanger. De liggende delen worden vrijwel overal helemaal kaal gehaald en ook verder wordt er stevig geschuurd met de Rotex van Festool. Van Triest: ‘Ja, we zijn een Erkend Restauratieschilder en we restaureren ook altijd ‘terughoudend’. Maar je moet natuurlijk wel er alles aan doen om het pand weer in topconditie te brengen, dat vraagt stevig schuurwerk.’
Voorgegrond, gegrond en afgelakt wordt er met producten van Herfst & Helder, we willen een mooie bolle glans en daar is de hoge glansgraad van de Grondverf Superieur met daaroverheen de Lakverf SB een uitstekend systeem voor. ‘Het is één van de merken waar de opdrachtgever bij voorkeur mee werkt en wij zijn er ook tevreden over. Naar mijn mening is Herfst & Helder opvallend sterk in kleur-en glansbehoud juist bij de donkere kleuren, en in Kasteel Staverden zit nu eenmaal veel donkergroen, dus dat is de goede productkeuze in dit geval,’ vindt Van Triest.
Timmer: ‘Het is heel fijn dat we het kasteel nu eens in één keer flink kunnen opknappen. Het is een tijdje verkocht geweest aan een ondernemer die het onderverhuurde en later failliet ging, dus het onderhoud is toen nogal achtergebleven. Een paar jaar terug kon onze stichting het terugkopen, we zijn toen eerst aan de andere gebouwen op het landgoed begonnen, onder andere de gebouwen van de witte pauwen waar het kasteel bekend om is. Onlangs is de laatste huurder vertrokken, dus dit was een mooi moment.’
Over dit project is een video te zien op SchildersVAKTV