Het Huis met de Hoofden stamt uit 1662 en is ontworpen door bouwmeester en beeldhouwer Hendrick de Keyser. Het pand staat op twee percelen. Het dubbele huis is oorspronkelijk bedoeld als woon- en werkhuis. Architectuurhistorisch is het bijzonder vanwege de symmetrisch ingedeelde voorgevel, een combinatie van rode baksteen en Bentheimer zandsteen, rijk versierd met baarden, blokjes, vazen en obelisken. De voorgevel is een fraai uitgevoerde trapgevel die wel getypeerd wordt als ‘Amsterdamse Renaissance’.
FOTO’S: DE JONGH SCHILDERSBEDRIJF
Gerard de Jongh van het schildersbedrijf dat werd ingeschakeld voor herstel van het schilderwerk vertelt dat hij dankbaar gebruik heeft gemaakt van het kleurenonderzoek dat Olga van der Klooster van ABK Plantage Zorg en Hoop in april 2019 heeft uitgevoerd. ‘Zij adviseerde een kleurige afwerking van borstbeelden, geveltopbekroning en de leeuwenkop.’ Dit advies was gebaseerd op enerzijds verfmonsters met een stereomicroscoop, anderzijds studie van historische afbeeldingen, onder andere een aquarel van Cornelis Springer (1817-1891). Op grond daarvan krijgt de wereldbol bijvoorbeeld nu de kleur blauw. Ook heeft Olga gekeken naar de kleurstelling van de familiewapens.’
In het kleuronderzoek bleek dat in de jaren dertig van de vorige eeuw het gebouw behoorlijk last had van vervuiling door roetaanslag en vervuild regenwater. Volgens Van der Klooster hadden met name de zandstenen borstbeelden en ornamenten daar last van. Het veroorzaakt verkleuring van het ijzeroxide in de steen. Dat gaf oranjekleurige vlekken.
Margo van den Berg volgt de driejarige bbl-opleiding restauratieschilder en is in dienst bij De Jongh Schilderbedrijf. De combinatie van leren en werken bevalt haar uitstekend. Van den Berg: ‘Ieder begin is moeilijk, maar wanneer je goed begeleid wordt, zie je dat je vooruitgang maakt.’ Schetsen en tekeningen, voorbereid door restauratieschilder Gertie Vink, waren daarbij een welkom steuntje in de rug. ‘Belangrijk is een goede basistechniek. Verder vind ik het schilderen van familiewapens op zich al erg interessant. Je kunt je met zulk gespecialiseerd werk bewijzen.’ Veel heeft ze geleerd van het goed kijken naar hoe de collega Vink zijn werk doet. ‘Goed voorbeeld doet goed volgen. Het is niet zo dat wat er op de tekening staat aangegeven één op één is uit te voeren op de werkplek. Je hebt te maken met de bolling van de ondergrond en bovendien met de temperatuur en luchtvochtigheid.’
In bijna vier eeuwen is een grote verscheidenheid aan personen, families, organisaties en instellingen in ‘Het Huis met de Hoofden’ gehuisvest geweest. De gevel uit rode baksteen en zandsteen heeft in bijna vierhonderd jaar blootgestaan aan uiteenlopende weersinvloeden. Meerdere eigenaren hebben gelukkig steeds het belang onderkend van het onderhoud en de bescherming van het pand. Nu is het echter wel aan grotere herstelwerkzaamheden toe.
Jozef Ritman, beheerder namens opdrachtgever The Embassy of Free Mind, is de huidige gebruiker van het pand. Hier is de wereldberoemde bibliotheek met esoterische werken Bibliotheca Philosophica Hermetica gehuisvest: ‘De restauratie en de verbouwing zullen in meerdere fasen uitgevoerd worden. We blijven als museum open gedurende deze werkzaamheden. De totale restauratie van het gebouw omvat meer dan de gevel. Ook het dak, de zij- en de achtergevel zijn in het restauratieplan opgenomen. Omdat de gevel het visitekaartje van het gebouw is, moesten we die als eerste aanpakken.’
