Een schildersbus(je) is net als een kwast of een schuurmachine. Het is een van de bedrijfsmiddelen die je nu eenmaal nodig hebt voor de uitoefening van je beroep. Heb je een (nieuwe) bus nodig dan zijn er grofweg twee opties. Je koopt of leaset er een. Met beide hun voor- en nadelen.
Sta je voor de aanschaf van één (nieuwe) auto dan kun je natuurlijk overwegen die uit eigen middelen te financieren. Veel schilders gaan uit van de traditionele gedachte ‘eerst verdienen en dan pas uitgeven’. Gaat het over een paar bedrijfswagens, wellicht zelfs over een (deel van) van een nieuw wagenpark, dan zul je die aanschaf waarschijnlijk niet op je actief te besteden budget laten drukken. Zie hier het verschil tussen kopen en leasen in de notendop. Bij lease houd je geld in portefeuille om direct in te zetten voor investeringen die direct tot meerwaarde leiden.
Geld lenen voor een bedrijfswagen is over het algemeen af te raden. Belangrijk hierbij is het om de duur van de lening af te zetten tegen de verwachte levensduur van de auto, zodat je niet de ‘oude’ auto nog aan het afbetalen bent wanneer de ‘nieuwe’ zich aandient. De betaalde rente is fiscaal aftrekbaar, de aflossingstermijnen niet. Overigens is de rente op een kortlopende lening, bijvoorbeeld via een rekening-courant, relatief hoog. Andersom kun je ook redeneren: is de auto eenmaal afbetaald, dan rijd je elk schadevrij jaar daarna ‘voor niets’.
Maar kopen heeft wel degelijk voordelen. Wat niet geldt voor privé personenwagens geldt wel voor de aankoop van zakenauto’s en bedrijfswagens: investeringsaftrek, een aftrekpost op de belastbare winst. Dat behoort je boekhouder te weten, maar ook leasemaatschappijen kunnen dat voor je regelen en verdisconteren in het leasetarief. Ook is de afschrijving jaarlijks aftrekbaar van de winst.
Alles in eigen hand houden en zelf kopen heeft zeker voordelen. Een nieuwe auto valt onder de garantievoorwaarden. Onderhoudsbeurten en reparaties zullen in de regel uitgevoerd woorden door de dealer. De kosten blijven in de regel beperkt tot de standaard beurten, behoudens uitzonderingen. Voor een iets oudere bedrijfswagen is de eigenaar sowieso altijd vrij om het onderhoud over te laten aan een (goedkope) garage naar keuze, of, indien van toepassing, door het een en ander zelf ter hand te nemen. Ook langer doorrijden kan voordelig zijn, maar kan ook nadelig uitpakken. Onzekere factoren bij de verkoop van je bedrijfswagen zijn ook de restwaardeontwikkeling, hoe ziet de exportmarkt voor je garage eruit bij inruil, het effect van de waarde van hybride en elektrische bedrijfswagen en hun onzekere belastingperspectief, en de eventuele onverwachte en lastig calculeerbare schades.
En daarmee wordt tegelijkertijd het risico van het vrije ondernemerschap blootgelegd. Bij koop draag je als eigenaar alle risico’s maar geniet je ook alle eventuele voordelen. Schaf je een bovengemiddeld courant model van een gerenommeerd merk aan dan zal de restwaarde navenant zijn. De afschrijving zal relatief groot zijn bij aanschaf van een (goedkoper) minder courant model vanwege de lagere restwaarde.
In zijn algemeenheid kan men stellen dat de leasemaatschappij groter en voordeliger inkoopt dan waar je als ondernemer zelf toe in staat bent. Of je als leasenemer baat hebt bij dit voordeel is nog maar de vraag, omdat ook de leasemaatschappij de eigen bedrijfskosten aan de klant doorberekent. Algemeen voordeel en doorslaggevend argument van leasen is dat je maandelijkse lasten constant zijn. Bovendien zijn de rentetarieven bij de leasemaatschappijen laag voor een goedkope financiering.
Omdat de concurrentie op de leasemarkt groot is, kan het nuttig zijn om je goed te oriënteren. Natuurlijk draait alles om de auto zelf maar veel leasemaatschappijen bieden behalve de verschillende standaard-leasevormen aanvullende ontzorgpakketten in de vorm van verzekeringen, thuishulp en vervangend vervoer.
De eenvoudigste leasevorm die nog het dichtst tegen koop aanligt is ‘financial lease’. Ook hier is het maandbedrag constant, maar hier betaal je in feite je schildersbus in vaste maandtermijnen volledig terug aan de leasemaatschappij. Alle economische risico’s, afschrijving en waardevermindering door veroudering, draag je zelf. Omgekeerd heeft deze leasevorm zeker voordelen. De bedrijfswagen komt op de ondernemersbalans te staan waardoor deze afschrijfbaar is voor de winst. Ook heb je recht op investeringsaftrek.
Een veel voorkomende vorm is ‘operationele lease’. Het grote verschil met ‘financial lease’ is dat de auto nu niet op de balans staat. Je kunt op de auto daardoor ook niet afschrijven. Is het bij ‘financial lease’ in de regel onmogelijk of moeilijk mogelijk om de contractduur te verkorten of aan te passen, bij ‘operational lease’ is een kortere contractduur dan de economische of fiscale levensduur wel mogelijk hoewel opzeggen op (erg) korte termijn veelal lastig is. Bij deze leasevorm rekent de leasemaatschappij een hogere rente dan bij financial lease.
De economische restwaarde van de auto heeft de leasemaatschappij doorgaans in de leasetermijn verwerkt. Dat betekent: hoe hoger de restwaarde, hoe lager het leasebedrag. Na beëindiging van het leasecontract kan de gebruiker meestal gebruik maken van een koop- dan wel huuroptie waarbij de auto óf gekocht wordt tegen de (geschatte) restwaarde óf gehuurd wordt tegen een van te voren afgesproken prijs, of natuurlijk gewoon ingeleverd.
En wil je in één deal alles met de leasemaatschappij regelen en dreigen een of meerdere zaken- of bedrijfsauto’s die al in je bezit zijn buiten een toekomstige overeenkomst te vallen, dan bestaat zelfs de mogelijkheid om deze voertuigen aan de leasemaatschappij te verkopen en weer terug te leasen. Deze constructie heet ‘sale & lease back’. Voordeel is dat het eerder geïnvesteerde vermogen in deze wagens terug valt aan de onderneming.
Maar bespreek ook de mogelijkheid met je leasemaatschappij om te zoeken naar maatoplossingen. Bijvoorbeeld door zelf een auto aan te schaffen maar het beheer en administratie aan de leasemaatschappij over te laten. Vragen staat vrij en shoppen bij de vanzelfsprekend commercieel ingestelde leasemaatschappijen kan dus voordelen opleveren.
Uiteindelijk is de keuze voor leasen ten opzichte van kopen dus gestoeld op de grondgedachte: beheersbaarheid van kosten. Financiële verrassingen zijn uitgesloten omdat de uitgavestroom gedurende de looptijd van de overeenkomst constant blijft.