Alle luiken van het aangrenzende gouvernementsgebouw bij kasteel Coevorden gaan eraf en mee in de bus naar Fintserwolde. Jan Börchers is er met zijn medewerker Marcel Lap mee bezig. ‘We weten niet hoe het zich met de corona verder ontwikkelt. Wij mogen het kasteel niet meer in, maar kunnen wel door, omdat we hier alleen het buitenwerk doen. Als er strengere maatregelen komen, waardoor we bijvoor-beeld niet meer over de weg mogen rijden, dan kan ik tenminste deze luiken in mijn werkplaats doen.’
Sinds juni vorig jaar is hij met zijn bedrijf bezig met de restauratie van de buitenkant van het kasteel. ‘Het buitenwerk was veel slechter dan we dachten. Vooral de houten luiken zijn vanwege het vele houtrot een grote kostenpost. Hele stukken hebben we moeten vervangen. Maar er is ook veel reparatie aan het overige houtwerk. ‘Diverse kozijnen hebben ook rotte plekken met zwaar aangetaste dorpels. In de be-tonnen staanders om de kozijnen zaten gaten. Dat hebben we gerepareerd met producten van Keim. Er is een minerale muurverf aangebracht.’
De meeste luiken op het kasteel zijn inmiddels hersteld. Enkele kozijnen wachten nog op renovatie. Bij sommige zijn de rotte stukken er al uit gehaald. ‘Omdat het een monumentaal pand is, willen we het ver-vangen zoveel mogelijk beperken en zoveel als kan de originele materialen behouden. Ik kijk dus steeds wat we nog kunnen gebruiken. Als restauratieschilder is het belangrijk om de geschiedenis van het ge-bouw door te geven aan de komende generaties. Dus je probeert om zoveel mogelijk alles in ere te laten. De liefde voor de geschiedenis van een gebouw is belangrijk. In mijn beleving komt dit goed overeen met de nieuwe inzichten voor monumenten.’
‘Behalve deze hout- en betonreparaties zijn er bij dit project ook heel specifieke klussen, zoals het her-stellen van het wapen aan de gevel. Dat hebben we met een afwasborstel met lauw water en Universol schoongemaakt. Daarna de kleuren erop geschilderd en het bladgoud aangebracht.’
FOTO’S: HARRY LINKER
Nauwkeurig werk, maar Jan Börchers heeft het allemaal in huis net als hout- of marmerimitaties en het herstellen van ornamenten op gevels, plafonds en wanden. Een goede basis daarbij is zijn titel van Mees-terschilder die Jan in 2016 in Amersfoort haalde.
Bij kasteel Coevorden kunnen de aangebrachte kleuren gehandhaafd blijven. Ooit werd het kasteel ge-pimpt, waarbij alle muren van een knalroze verf waren voorzien. Dit zorgde voor veel ophef onder de Coevorders. Reuring die wel past bij de historie van dit kasteel uit 1042. Oorspronkelijk met een houten toren, een ringgracht en houten muren om de vijand buiten de poort te houden. De ligging was tussen de hanzesteden Groningen en Munster van strategisch belang en zeer lucratief vanwege het tolgeld. Dat was ook de reden dat het kasteel diverse malen bij veldslagen zwaar beschadigd werd. In 1402 is het kasteel herbouwd. Nu is het een rijksmonument en ingericht als restaurant en is er over de kleurstelling geen discussie meer.
Bijna jammer want daar had Jan Börchers een adviserende rol in kunnen spelen. ‘We doen kleurenon-derzoek van oude verflagen en de historische kleuren daaronder. Maar er zijn ook gebouwen waar de kleurkeuze binnen of buiten opnieuw bepaald moet worden. Het is voor de klant dan wel eens lastig om een keuze te maken. Dan nemen we foto’s en maken met Photoshop voorstellen waarop het eindresul-taat te zien is.’
Bij kasteel Coevorden is naast veel restauratiewerk ook de bereikbaarheid voor het schilderen aan de achterzijde een kwestie van aandacht. Maar die was van heel andere aard. ‘Om bij de dakkapel te kun-nen, bouwden we een steiger. Maar toen kwamen de dieven die het op het lood hadden voorzien. Eerst haalden we elke avond het bovenste deel van de steiger af met planken en al, nu moeten we steeds de hele steiger weghalen. Aan onze ladders hadden ze ook gezeten, maar die zitten gelukkig op slot.’
Helaas hebben de dieven zich recentelijk alweer gestort op de nieuwe loden strips van de dakluiken be-neden. Daar kun je immers zonder steiger bij. Het schilderen van de glas-in-lood ramen nam ook extra tijd in beslag. ‘We moesten alle roosjes los halen om het glas eruit te halen en de stijlen aan de achter-kant te schilderen.’ Aparte klus is straks ook het opknappen van de windwijzers boven op het dak, daar zal een hoogwerker bij moeten komen.
Met vier man personeel, waaronder net als Jan ook meesterschilder Hilbert van der Staal, levert het be-drijf schilder en restauratiewerk in het topsegment. ‘Het is leuk om in het hogere segment te werken. Daar kijken mensen niet alleen naar geld en denken ook niet dat het even snel overgeschilderd kan wor-den. Ik streef met het werk naar perfectie. Ik wil kritischer zijn dan mijn meest kritische klant. En er zijn klanten die met een zaklampje achter je staan om te zien of een kozijn wel echt superstrak geschilderd is.’
Die kwaliteit moet elke medewerker bij Jan Börchers uitstralen. Sinds zijn start in 2017 heeft Jan Börchers er nu vier in dienst. ‘De eerste schilder die ik aannam heb ik begeleid, maar kon toch niet aan mijn hoge eisen voldoen. Nu zijn het, toevallig of niet allemaal schilders, die ik vanaf mijn schooltijd ken.’
Ondanks werk in het topsegment is hij altijd consequent gebleven bij de prijsstelling in offertes. ‘Ik lever een bepaalde kwaliteit schilderwerk waar ik een bepaalde marge op moet maken. Dat is de prijs. Er zijn schilders die bij de meer vermogende klanten een hogere prijs in de offerte hanteren. Ik heb van klein rijtjeshuis tot grote villa bij iedereen dezelfde prijs voor een goede kwaliteit werk.’
De aanvragen komen al lang niet meer uit de directe omgeving van vestigingsplaats Finsterwolde. ‘Toch proberen we werk in de regio te houden. Zo noemen ze ons hier in de regio de hoogglansschilders. Dat vindt ik een goede reclame, want we gebruiken inderdaad vaak mooie glanslakken. Altijd van Sigma. Ik ben echt Sigma-minded.’
In juni zal waarschijnlijk het schilder- en restauratiewerk aan het kasteel voltooid zijn. Mits de corona-pandemie geen roet in het eten gooit.