In de olie- en gaswinningsindustrie en offshore worden hoge eisen gesteld aan een lange levensduur, dus aan de coatingsystemen. Hoewel eigenaren van dit soort installaties vaak eigen standaarden en projectgerelateerde specificaties hanteren, is enkele jaren geleden door een groep Noorse olie- en gasgiganten een gezamenlijke specificatie opgesteld: Norsok M501, waarvan inmiddels Revisie 6 beschikbaar is.
De Norsok M501 is zowel een standaard als een specificatie. Er worden (coating) systemen voorgeschreven, eisen gesteld aan deze systemen en aan het personeel, zowel aan de straler als aan applicateur en aan de gecertificeerd inspecteur.
Als onafhankelijk inspectiebureau krijgt Smolders SSO uit Made regelmatig de vraag om te inspecteren op Norsok M501- projecten. Een van de eisen is een CPT (coating procedure test). In deze test moet het bedrijf aantonen dat het de coatingprocedure beheerst.
Dit lijkt een eenvoudige klus, maar dat valt in de praktijk wel eens tegen. De CPT is een van de moeilijkste onderdelen van Norsok. In de CPT moet namelijk alles aangetoond worden en gedaan worden volgens de procedure, en dat dient door het bedrijf zelf te worden vastgelegd. Het probleem is vaak dat de papieren en procedures binnen een bedrijf niet 100% in orde zijn. Men voert de werkzaamheden wel goed uit maar het proces is niet vastgelegd. Er wordt dus een goed eindproduct geleverd maar het proces is niet geborgd.
De firma Gacon uit Nijmegen is een bedrijf waar de kwaliteit hoog in het vaandel staat. Smolders SSO is gevraagd om naast het afnemen van een CTP ook een cursus te verzorgen om de betreffende medewerkers naar een Norsok-niveau te tillen.
De wens van Gacon is om voor het zogenoemde systeem 1 en voor systeem 6C gekwalificeerd te worden. Systeem 1 is een coatingsysteem voor koolstofstaal met een maximale operationele temperatuur van 120 graden. Dit kan zowel structural steel zijn, de staal dat gebruikt wordt voor dragende constructies, als staal voor equipment en piping (niet geïsoleerd). Vooraf moet door de fabrikant worden aangetoond dat het staal voldoet aan vooraf gestelde kwalificaties (tabel 1 van Norsok M501 rev6). Systeem 6 is een coatingsysteem voor geïsoleerde piping en vaten met een temperatuur van onder de 150 graden Celsius, gemaakt van roestvast staal.
De 4-daagse cursus voor de stralers en applicateurs is speciaal aangepast op de geselecteerde systemen. Tijdens de cursus worden niet alleen de basisbeginselen van de corrosiebescherming, maar ook het doel van Norsok en alle rapportages en inspecties die nodig zijn, uitgelegd. De verschillende straalmethodes wordt uiteengezet en hoe equipment en testmethodes uitgevoerd moeten worden.
Voorafgaande aan de cursus wordt er samen met het management en de kwaliteitsafdeling een CPS (coating procedure specification) opgesteld. De CPS moet minimaal de volgende onderdelen bevatten: stap-voor- stap informatie over het proces, onder andere over ontvangstcontrole, reinigen, stralen, applicatie en de kwaliteitscontroles. Daarna een onderdeel over de identificatie van equipment voor voorbehandelen en applicatie. Vervolgens het leren lezen van informatie van de CSDS (coating system data sheet). Ook belangrijk: hoe persoonlijke beschermingsmiddelen gebruikt moeten worden in het gehele proces. Dan het kennen van de safety data sheets van alle producten, zowel verf, thinner en cleaner. En het lezen van product databladen van de fabrikant. Dan nog voorbeelden van coatingrapporten en iets over reparatieprocedures.
In de CPS moet dus alle projectrelevante informatie staan, zowel in de eerste taal van de straler en applicateur als in het Engels. Wanneer er dus een Nederlander en een Fransman aan het project werken, zal de CPS in het Nederlands, Frans en Engels opgesteld moeten worden. Ook de TDS (technische data bladen) en de MSDS (Material safety data sheets) zullen in deze talen beschikbaar moeten zijn.
Voor elk coatingsysteem en ieder project moet een CPS worden opgesteld. Wanneer er vaker voor dezelfde opdrachtgever wordt gewerkt zal de CPS nagenoeg hetzelfde zijn en hoeft deze alleen gecheckt te worden of, onder andere, de juiste TDS- en MSDS-sheets aanwezig zijn.
Deze CPS dient als basis voor de CPT die per medewerker per discipline uitgevoerd dient te worden. Alle stralers zullen de werkzaamheden moeten verrichten zoals in de CPS omschreven is. Alle applicateurs zullen het systeem aan moeten brengen zoals in de CPS omschreven is. Wanneer er op grote werken medewerkers alleen stripecoat aanbrengen, kunnen deze personen ook alleen voor stripecoat worden gekwalificeerd.
Gacon heeft ervoor gekozen om twee stralers en twee spuiters op te leiden voor zowel systeem 1 als voor systeem 6C, beide met een coatingsysteem van Carboline.
Tijdens de CPT is het gehele proces gecontroleerd door Smolders SSO, van de afwerking van de lassen en scherpe kanten tot het afplakken en de kwaliteitsinspecties, alles volgens de vooraf vastgelegde procedures.
Ook het aanbrengen van de verflaag is stap voor stap gecontroleerd: het mengen van de verf, inductietijd, voorzetten en eindcontrole, alle stappen zorgvuldig gecontroleerd of deze volgens de CPS zijn uitgevoerd.
Foto’s: Smolders SSO