Leemla: puur natuur uit Salland

Wie pakweg twintig jaar geleden vegetarisch was, werd nogal eens vreemd aangekeken of domweg uitgelachen. Hoe anders zijn de tijden nu, waarin een begrip als vleesschaamte is ingeburgerd. Vegetarisch zijn is hipper dan ooit en wie nog een stap verder gaat is zelfs veganist. Dat laatste is in Heino ook doorgedrongen tot een lokale verfmaker. Of eigenlijk: ecologisch bouwer. Want dat is Rens Borgers van EcoBouwSalland. Hij had een paar jaar geleden nog wat leem over. ‘Dat stond daar maar, ruimte in te nemen en daarmee tijd en geld. Een bekende van mij, Ralf Boer uit Kampen van Eko-Kraft, wist daar gelukkig wel raad mee.’

Resultaat is de leemstructuurverf Leemla, met daarin onder meer het bestanddeel caseïne. ‘Daarin zit vaak kalvermelk, maar dat is bij ons product niet het geval.’ Daarom durft hij zijn eigen verf, sinds 2020 op de markt, met een kleine knipoog “vegan” te noemen. Niet om in te spelen op de mode. Borgers hoeft niet tegen elke prijs rijk of groot te worden. Liever houdt hij het simpel en haalt hij grondstoffen zo dicht mogelijk bij huis. ‘De uiterste grens is het zuiden van België.’ Een mega-order uit China? ‘Als ik morgen miljoenen kan verdienen en ik berokken de aarde daarmee heel veel schade, doe ik het niet.’

Morris Akkerman, zeventien jaar en een huisvriend van de familie Borgers, hoort het grijnzend aan. Hij raakte onderwijl betrokken bij Leemla en is nu enthousiast pleitbezorger van dit “stukje natuur op de muur”. Morris volgt de opleiding Smart Energy op het Deltion College in Zwolle. ‘Duurzame installatietechniek’, legt hij uit. ‘Daar zit veel werk in en iedereen is steeds milieubewuster.’ Hij zegt de ernst in te zien van hoe de mens met de natuur omgaat. ‘Opwarming van de aarde, uitputting van grondstoffen. Ik vind het belangrijk zelf een goede bijdrage te leveren aan het milieu. En ik houd van ondernemen, commercieel bezig zijn en succes creëren.’

Zo bouwde hij een webwinkel voor Leemla. ‘Leem is een bundeling van klei, zilt en zand’, weet Morris. De samenstelling van de binnenverf bestaat verder uit de eerdergenoemde plantaardige caseïne, krijt, kaolien, cellulose, soda en methylcellulose. Het is aan te brengen op een absorberende ondergrond, zoals kalk, gips of cement, is mat, slijtvast, vocht- en dampopen, geurt niet, heeft een ruwe structuur en is vrij van conserveringsmiddelen en kunstharsen. Het merkblad vermeldt met hoeveel water de in poedervorm geleverde verf per aantal kilogrammen moet worden aangelengd. Hoe dan ook: goed roeren. Borgers: ‘Waarom zou ik water transporteren? Dat komt bij iedereen thuis uit de kraan.’

Morris laat in huize Borgers enkele met Leemla geschilderde muren zien. ‘De uitstraling is warm, zoals je ziet’, zegt hij, wijzend naar een groene wand. Hij klopt er eens op. Dof geluid. ‘Leem is diffuus en breekt geluidsgolven. Daardoor galmt het minder.’ De kleur van de muur in kwestie is Egmond Groen. ‘Omdat wij in onze verf zoveel zand gebruiken, hebben we de kleuren vernoemd naar Nederlandse stranden.’ Om precies te zijn: Vlieland Geel, Kijkduin Oranje, Zandvoort Grijs, Goeree Grijs, Bergen Bruin, Ameland Paars, Callantsoog Wit en dus Egmond Groen. Het zand op zichzelf geeft de kleuring, waardoor pigmenten niet nodig zijn.

De verf heeft een droogtijd van zes à twaalf uur en is na 24 uur overschilderbaar. ‘Op mijn kamer was de verf zelfs binnen vier uurtjes droog’, beweert Morris. De rol van de leergierige Raaltenaar is niet te onderschatten, zegt Borgers. ‘Er zijn in deze tijd geen beurzen en wij hebben geen geld geleend of groot kapitaal achter ons. Alles moet online gebeuren.’

Grote vraag is of de vakman interesse heeft in de noviteit. Borgers: ‘Een Utrechts schildersbedrijf en een mevrouw uit Drenthe hebben al verf van ons gekocht. Ook hebben we een dealership met groothandel Greenpaints uit Enter. Dat is een club voor bewuste schilders. Maar eerlijk is eerlijk, de reguliere schilder zal het worst wezen. Die houdt vast aan zijn vertrouwde producten. De vraag naar Leemla zal vooral komen vanuit de klant, die dan misschien een schilder inschakelt om het aan te brengen.’ En stel, hypothetisch, dat een AkzoNobel het merk wil adopteren? Morris glundert: ‘Mijn droom is om de hele wereld bewust te maken.’ Borgers, principieel: ‘Maar onder de restrictie dat het recept ongewijzigd blijft. Er zitten geen vluchtige organische stoffen in onze verf en die zullen er ook nooit in komen.’