Daar zijn jullie weer. Van nooit weggeweest.
Peter Roos: ‘We kwamen de bestuurders van OnderhoudNL en soms de LBV op verschillende manieren wel tegen. Zoals in het bestuur van Mijncarrière, het scholingsfonds voor iedereen in de schildersbranche. En in het bestuur van BPF Schilders, het pensioenfonds. En je mag wel zeggen dat we steeds op elke mogelijke manier van ons hebben laten horen om weer aan de cao-gesprekken deel te nemen.’
Roel van Dijk: ‘En we zijn met al onze leden, samen ongeveer 40 procent van alle schilders in loondienst, én doordat we overal in de regio onze contacten hebben, ook altijd in verbinding met de bedrijven gebleven. We ondersteunen leden met bijvoorbeeld juridische vragen. Maar als je lang in een regio zit dan wordt je ook met enige regelmaat gebeld door ondernemers. Om te vragen hoe je iets ziet, bijvoorbeeld een reorganisatie. En dan geef je advies over hoe jij er over denkt. Dat zijn contacten waar je allebei wat aan hebt.’
Die cao waar jullie niet bij waren, daar hadden jullie veel kritiek op. Terugdraaien?
Van Dijk: ‘Er is in die vijf jaar een nieuwe werkelijkheid ontstaan. We hadden een paar principiële leden die per se volgens de oude cao betaald wilden worden. Dat kon. Maar op den duur ben je dan een dief van je eigen portemonnee, want je profiteert niet van de loonstijgingen. En we hebben een ledenraadpleging gehouden. De leden willen niet per se de betaalde seniorendagen terug of de oude reisvergoeding.’
Roos: ‘De leden zijn wel heel betrokken. Net voor de bouwvak hebben we een ledenraadpleging via een app rondgestuurd met vragen wat ze belangrijk vonden. Begin september hadden al ruim 1100 schilders gereageerd. Met twee overduidelijke wensen: loonsverhoging en eerder kunnen stoppen met werken. Alle andere zaken, zoals betere scholing, meer flexibiliteit in het werken, reiskosten, dat scoorde hier en daar wel, maar deze twee waren overduidelijkst het belangrijkst.’
Meer loon, kijk eens aan. Wat had u zo gedacht?
Roos: ‘Acht procent. Over een looptijd van vijftien maanden, het mag 4 procent in het voorjaar zijn en nog eens 4 procent in het najaar. Roel houdt een beetje andere verdeling aan, maar die 8 procent stáát.’
Van Dijk: ‘De LBV heeft dezelfde looneis. Dat heeft er mee te maken dat er in 2021 een eenmalige uitkering is betaald. Dat was niet structureel. We hebben daar als bonden nog veel mee te doen gehad, want schilders die onder de uitzend-cao vallen hadden er geen recht op, en er was nog iets met bij dezelfde baas gewerkt hebben… het blonk niet uit in duidelijkheid.’
Roos: ‘En laten we vaststellen dat het heel erg goed gaat met de schildersbranche. Wie in deze tijd geen goede prijzen voor zijn schilderwerk kan vragen, daar moet je je echt van afvragen of dat wel een ondernemer is. Dus verhoging van het schildersloon kan geen probleem zijn.’
Nou, er zijn toch wel meer dingen in het leven dan loon?
Van Dijk: ‘Als CNV hechten we erg aan opleiden. Dat mensen zich ontwikkelen en zo weerbaarder worden in een maatschappij waar het werk zo maar kan verdwijnen of veranderen. Maar onze leden zien dat niet zo, ze hechten er niet zo veel waarde aan. We hadden een IBR-regeling en nu dan Mijncarrière, je ziet dat er niet veel interesse voor is. Misschien wel omdat de veranderingen in de schildersbranche vergeleken met andere branches toch heel langzaam gaan. Er zijn geen computers die het werk overnemen en ook geen ingewikkelde nieuwe werkmethodes.’
Roos: ‘Eerder stoppen met werken, dat is dus wel echt een wens. Er is nu, tijdelijk, de zware-beroepen regeling. Daar zou de schildersbranche aan mee moeten doen. Collectief zamel je geld in voor mensen die drie jaar voor hun pensioendatum willen stoppen. Eerder kan niet. En doe je dat, dan krijg je 22.000 euro per jaar. Meer mag niet. Bepaald geen vetpot, maar er zijn schilders voor wie het werk op late leeftijd toch echt heel zwaar wordt. We willen dat invoeren zolang het kan. Maar wat dat moet kosten is lastig te zeggen want je weet niet hoeveel mensen er gebruik van gaan maken.’
Wanneer zijn jullie er uit?
Roos: ‘Lastig te zeggen hoe moeilijk het wordt. We hebben te maken met andere onderhandelaars namens de werkgevers dan vijf jaar terug. Dat zal een andere dynamiek geven. Ondertussen openen de werkgevers met een loonbod dat de inflatie volgt. Dat is best een afstand tot wat wij voor ogen hebben.’
Van Dijk: ‘We hadden te maken met persoonlijke wrijvingen, maar ook met ideologische tegenstellingen. In de ogen van de werkgevers zouden vakbonden star zijn en achterhaald. Wij zien dat zelf heel anders. Vakbonden heb je nodig, ze hebben nut.’
Roos: ‘Het is wel jammer als je ziet dat de werkgevers per se zoveel mogelijk zonder de vakbonden willen doen. Hier in dit pand (het hoofdkantoor van de FNV in Utrecht) werken allemaal mensen de hele dag aan zaken die met inzetbaarheid, een leven lang leren, moderne arbeidsverhoudingen en noem het maar op te maken hebben. Die expertise zouden we graag ook inzetten voor de schildersbranche.’