Sinds kort is hij voorzitter van de club die hij jaren geleden de rug toekeerde. Henk den Boer, directeur van VLD Vastgoedonderhoud in Dordrecht, voelde zich niet thuis bij het voormalige Fosag. Toen onder de naam OnderhoudNL een nieuwe koers werd gevaren, sloot hij zich weer aan. Nu heeft hij zich gecommitteerd om minstens vier jaar de kar van deze ondernemersorganisatie te trekken. “Het zou mooi zijn als we in die periode aan onze ambitie om een echte ondernemingsorganisatie te worden, gestalte kunnen geven.”
“Verwacht van mij geen Praagse Lente”, was het antwoord op een interviewverzoek met de nieuwe voorzitter van Koninklijke OnderhoudNL. Maar gaande het gesprek wordt wel duidelijk dat Henk den Boer (56) ook niet van plan is om gedurende zijn zittingsperiode louter op de winkel te passen. Uiteraard is het gesternte waaronder zijn voorgangers Ruud Maas en vice-voorzitter Frits Smits moesten opereren van een totaal andere orde – de tijd van ‘slopen’ van bestaande instituties en funderen van nieuwe organisaties waarbij OnderhoudNL de regie meer naar zich toe trok. Den Boer mag nu verder bouwen op deze erfenis. En er is nog genoeg te doen, aldus de kersverse voorzitter, want de wereld om ons heen verandert snel. “Zorgen voor voldoende vakkrachten wordt de komende jaren een van de speerpunten in ons beleid.”
Automatisering
De roots van Den Boer liggen niet in de schilderswereld, maar in de automatisering (zie kader). Via die route kwam hij, door een postdoctorale studie Bestuurlijke Informatiekunde, op het spoor van informatiemanagement. Een vakgebied dat hem mateloos interesseert. “Wat wil je weten? Dat is de vraag waar het in feite steeds om draait. De route waarlangs, is slechts een middel. In bepaalde gevallen kan een kladblok nog steeds het meest effectief zijn.”
Hij startte Van Leeuwen Glasprojecten in Dordrecht op in 2004 en kwam in contact met de schilderswereld toen hij zijn andere startup – Van Leeuwen Schilders – samenvoegde met Derksen Schilders tot één bedrijf: VLD Vastgoedonderhoud. Den Boer: “Een operatie die niet direct succesvol was. Het was 2009 en bij ons was de crisis al pijnlijk voelbaar. Samen met Theo Derksen heb ik daar, met behoud van al het personeel – circa 20 mensen – weer een kerngezond bedrijf van gemaakt. Een bewuste keuze: we wilden de structuur én de cultuur van Derksen Schilders behouden. We realiseerden ons toen allebei al dat de belangrijkste asset van een schildersbedrijf de menskracht is.”
Old boys netwerk
Er was een klik tussen de twee ondernemers, die elkaar perfect bleken aan te vullen, en ze besloten om samen verder vorm te geven aan VLD Vastgoedonderhoud. Het opzeggen van het lidmaatschap van Fosag hoorde in 2009 ook in het rijtje saneringsmaatregelen. “Ik zag daar de toegevoegde waarde niet van in. Vond het een organisatie die heel erg bezig was met het ‘old boys netwerk’. Dat stond mij tegen.”
Toen Den Boer later vernam dat via een interne beweging, onder aanvoering van Ruud Maas en Frits Smits, afscheid werd genomen van de oude structuur van Fosag en ook extern verschillende heilige huisjes werden geslecht, voelde hij zich weer aangetrokken tot de club, die inmiddels OnderhoudNL was gaan heten. VLD Vastgoedonderhoud werd opnieuw lid.
Informatie delen
Bij OnderhoudNL maakte Den Boer kennis met Resultaat Gericht Samenwerken (RGS) dat naadloos bleek aan te sluiten op de koers die VLD enige jaren daarvoor al was gaan varen. “Via het concept ‘U weet wat wij weten’ deelden wij alle beschikbare informatie over het te onderhouden vastgoed – foto’s, meetrapporten, kleurschema’s et cetera – kosteloos met opdrachtgevers zoals VvE’s en woningcorporaties. Dat heeft geresulteerd in een heel open relatie met tal van opdrachtgevers”, aldus Den Boer.
“Uiteindelijk besloten we te gaan voor het VGO-keur, geen sinecure voor een bedrijf met onze omvang.” Maar ruim twee jaar geleden was het VGO-keur een feit.
Intussen leerde Den Boer OnderhoudNL kennen als een organisatie met respect voor het verleden, maar vooral met een enorme blik vooruit. “Dat sprak mij aan.”
Reden om te reageren toen hij in 2015 een vacature voor het hoofdbestuur voorbij zag komen. “Ik kwam in een heel collegiaal bestuur. Dat wil zeggen, stevige vergaderingen, maar altijd discussies op de inhoud, nooit op de man. In die drie jaar heb ik de transitie van een werkgeversvereniging naar een ondernemersorganisatie mogen meemaken.”
Mitbestimmung
Gezien zijn achtergrond werd Den Boer bijna als vanzelf voorzitter van het Platform Digitalisering en Informatisering van OnderhoudNL, dat ontstond door samenwerking met de externe ICT-gebruikersvereniging.
Ook Arbo & Milieu werden zijn aandachtsgebieden. “Maar tevens probeerde ik binnen het bestuur op andere vlakken mijn bijdrage te leveren. Wat dat betreft ben ik een echte omnivoor; zowel ondernemers- als maatschappelijke aspecten hebben mijn interesse. De wereld verandert snel. We zien dat de georganiseerdheid van medewerkers via vakbonden tanende is. Als je weet dat de mensen in onze bedrijven het belangrijkste kapitaal vormen, is het in die zin niet vreemd dat we als bestuur van OnderhoudNL de organisatie verder willen laten kantelen van een ondernemers– naar een ondernemingsorganisatie.”
In Engeland kent men Codetermination en in Duitsland Mitbestimmung, waarmee medewerkers een stem hebben in raden van bestuur van een onderneming. Wij kijken of we een stapje verder kunnen gaan. Wij hebben het bureau GITP, gespecialiseerd op het gebied medezeggenschap, gevraagd te verkennen hoe wij de belangen van medewerkers formeel een plek zouden kunnen geven in onze vereniging. Daarbij in ogenschouw nemend dat medezeggenschap wettelijk is geregeld.”
Den Boer: “De vraag is of dit nog het juiste model is in de huidige wereld, er even vanuit gaande dat de werknemer het belang ziet van een goed draaiende onderneming en de werkgever goed functionerende werknemers als een belangrijke randvoorwaarde ziet. In feite hoort in dit model ook de opdrachtgever thuis, zeker nu steeds vaker meerjarige onderhoudsafspraken worden gemaakt. De planbaarheid van het werk is namelijk een groot probleem in onze sector. Er is een enorme vraagbehoefte, maar toch kennen we nog pieken en dalen in de uitvoeringsmogelijkheden. Die maatschappelijke verantwoordelijkheid op het gebied van continuïteit van werk beseffen veel opdrachtgevers zich nog onvoldoende.”
Verduurzamingsopgave
Het mooier maken en verduurzamen van de gebouwde omgeving, is wat Den Boer fascineert in de onderhoudsbranche. “En dat gebeurt door allerlei typen bedrijven, groot en klein. Onze opdracht is dat zij zich allemaal vertegenwoordigd voelen door OnderhoudNL; wij moeten dus oppassen niet teveel voor de muziek uit te lopen. Maar stilstaan is geen optie.”
Temeer daar de invulling van de verduurzamingsopgave die Nederland zichzelf heeft gesteld de nodige aandacht vraagt. “Het is niet voor niks dat wij Diederik Samsom, voorzitter van de Klimaattafel Gebouwde Omgeving, hebben gevraagd te spreken op onze Algemene Ledenvergadering. Ik meen oprecht dat we als sector een hoofdrol moeten spelen als het gaat om de verduurzamingsagenda. Onze sector is gewend in scenario’s te denken. Daarin kunnen wij nu ook de CO2-footprint meenemen door het recent ontwikkelde CO2 Compas. Dat is wat je als opdrachtgever nodig hebt om de juiste maatregelen per object te nemen om uiteindelijk de gestelde doelen te halen. En de echte innovaties die we kunnen inzetten, gaan nu komen. Daarvan ben ik overtuigd.”
Voldoende vakkrachten
Voldoende beschikbaarheid van vakkrachten is een acute zorg voor de toekomst, onderstreept Den Boer. “Meer instroom van jongeren, zij-instroom en het adequaat opleiden van nieuw en bestaand personeel hebben absolute prioriteit. Schilderen en onderhoud is niet zomaar een beroep, maar een vak met wel 21 mogelijkheden. Er is, naast kennis, ook kunde en vakmanschap voor nodig. Mensen moeten inzien dat schilderen en onderhoudswerk leuk is; een maakindustrie met maatschappelijke relevantie. Wij zijn bij uitstek de verduurzamers van Nederland. Dat zullen we nóg meer moeten uitdragen.”
Paspoort
Henk den Boer (geboren 1962) kwam, via wat omzwervingen bij de overheid en in de scheepvaart, terecht in de informatietechnologie. Uiteindelijk was hij werkzaam voor een multinational die spraak-dataconvergentie regelde in een tijd dat er nog geen ‘voice over IP’ telefonie was. Daar zou hij uiteindelijk als verkoopdirecteur verantwoordelijk zijn voor verschillende automatiserings- en informatiseringsoplossingen.
Hij had al een MBA-diploma op zak, maar besloot daar een postdoctorale studie Bestuurlijke Informatiekunde aan toe te voegen. Met deze bagage deed hij een aantal jaren klussen als interim-manager bij verschillende organisaties. Zo belandde hij ook als adviseur in de glasbranche, waar hij uiteindelijk Van Leeuwen Glasprojecten oprichtte; projectmatige beglazing voor de nieuwbouw. Door het samengaan van Van Leeuwen Schilders en Derksen Schilders kwam hij in 2009 aan het roer te staan VLD Vastgoedonderhoud, een multifunctioneel vastgoedonderhoudsbededrijf met een vaste kern van circa 20 medewerkers.