In economisch slechte tijden zullen er wel veel schildersbedrijven te koop staan, dacht SchildersVakkrant. Dat blijkt niet het geval. Want ook de prijzen voor bedrijven dalen, dus kiezen ondernemers veelal voor continueren, weten Paul Overwater en Gé van Gelder van MKB Adviseurs. Dat is niet altijd een verstandig besluit.
U weet wel het een en ander af van bedrijfsovernames…
Overwater: ‘Het is ons specialisme. Een groot deel van ons werk zit in begeleiding bij overname- en opvolgingsprocessen.’
Van Gelder: ‘MKB Adviseurs is ooit ontstaan vanuit werkgeversorganisatie MKB Nederland. We zijn daar nog altijd nauw aan gelieerd. Sinds 2000 maken wij deel uit van de Flynth/GIBO Groep, adviseurs en accountants met een landelijk netwerk van zo’n 2300 medewerkers. MKB Adviseurs heeft veertig adviseurs in dienst, waarvan er 8 gespecialiseerd zijn in bedrijfsoverdrachten. Veel van onze klanten komen bij ons via de aangesloten brancheverenigingen. Met schilderondernemersvereniging Fosag hebben we een partnerovereenkomst. We verzorgen workshops voor de leden, adviseren op individuele basis en beheren voor Fosag een bedrijvenbeurs met te koop aangeboden en te koop gevraagde schildersbedrijven.’
Maar ik kan ook als niet-lid bij u terecht. Ook als ik geen personeel heb?
Van Gelder: ‘Natuurlijk. Een zzp-bedrijf is soms ook te verkopen. Al begeleiden we meestal overdrachten van bedrijven met personeel.’
Overwater: ‘Veel hangt af van de verwachting die ondernemers hebben bij het verkopen van hun bedrijf. De huisaccountant heeft daar niet altijd een goed beeld bij. Er circuleren wel vuistregels van “zoveel keer de jaarwinst”. Maar dat is onzin. Alles draait om de structurele winstgevendheid om te komen tot een waardebepaling.’
En die waardebepaling doet u?
Overwater: ‘Ja, dat wordt ons het meest gevraagd: “Wat is een realistische verkoopwaarde voor mijn bedrijf?”. Wij analyseren het bedrijf op kwalitatieve en kwantitatieve aspecten en komen zo tot een waarde. En we inventariseren de voorwaarden voor de verkoop.’ Van Gelder: ‘Neem nu die toekomstige structurele winstcapaciteit van een bedrijf. De verkoper heeft vaak de neiging om naar zo’n winst toe te rekenen. Bijvoorbeeld: “we hebben 10 man personeel, die zijn samen goed voor x omzet”. Maar als die omzet al jaren niet meer gedraaid is, is dat geen realistische berekening.’
Overwater: ‘Je ziet dat bij ondernemers die eigenlijk al een tijdje hun bedrijf willen verkopen, maar nog geen stappen hebben ondernomen. Bij hen is de knop om, de motivatie is niet meer optimaal. Dan zakt het rendement in.’
Dat speelt natuurlijk ook bij zzp’ers
Overwater: ‘Een zzp’er die denkt dat hij zijn bedrijf voor een paar ton van de hand kan doen… dat is onrealistisch. Maar een klantenkring, een aantal onderhoudscontracten… daar zijn soms wel kopers voor te vinden.’
Ja, er zijn dus nog wel kopers?
Van Gelder: ‘Kopers zijn er altijd. Er zijn ondernemers die gewoon uit interesse op de hoogte willen zijn, maar er zijn ook strategische kopers: bedrijven die op zoek zijn naar goed personeel of naar extra klanten. En voor een starter weegt het overnemen van een bedrijf al snel op tegen de jaren die het zou kosten om een eigen klantengroep op te bouwen.’ Overwater: ‘Ondernemers die willen verkopen zeggen vaak geen koper te weten. Maar na enig doorvragen komen ze vaak wel met suggesties, soms in de directe concurrentenkring. Dan kunnen we een bemiddelende rol spelen. We benaderen zo’n potentiële koper onder uiterste discretie. Pas als een geheimhoudingsovereenkomst getekend is, geven we nadere informatie. Je hebt natuurlijk maar één koper nodig, en de kans om je buurman te kopen doet zich ook maar één keer voor.’
Zijn er trends in de verkoop van schildersbedrijven?
Van Gelder: ‘Het aantal opvolgingen neemt bij schildersbedrijven af. Veel kinderen van ondernemers hebben doorgeleerd en een goed betaalde baan die ze niet willen opgeven voor het ondernemerschap’. Overwater: ‘Veel potentiële verkopers gaan toch maar door, omdat ze de prijs op dit moment niet gunstig vinden. Er zijn ook ondernemers die een andere weg zoeken: een bedrijfsleider aanstellen en zichzelf op afstand zetten. Anderen wachten het aantrekken van de markt af. Maar als die al aantrekt, is er sprake van teveel aanbod wat weer prijsdrukkend kan werken.’ Van Gelder: ‘Je ziet steeds vaker dat de oud-eigenaar nog een tijd aan het bedrijf verbonden blijft. Soms vanwege de klantenbinding, soms om financieel bij het bedrijf betrokken te blijven. Soms wordt een deel van de koopsom betaald en het restant door de verkoper als een achtergestelde lening in het bedrijf achtergelaten. Een deel van de koopsom kan ook afhankelijk worden gesteld van de toekomstige resultaten.’
Ziet u veel schrijnende gevallen?
Overwater: ‘We worden wel gevraagd om de boedel van een failliet bedrijf te verkopen. En we komen soms bij bedrijven waar na analyse blijkt dat het een zinkend schip is. Dan is het soms beter als de ondernemer het bedrijf op tijd beëindigt en de medewerkers bij een detacheerder of een payrollbedrijf onderbrengt. Ook schrijnend is het als de ondernemer geen rekening heeft gehouden met de stakingswinstbelasting. Bijvoorbeeld over de Fiscale OudedagsReserve, de FOR. In het verleden is door middel van een dotatie aan deze voorziening via een lagere winst minder belasting betaald. Heb je dat belastingvoordeel niet daadwerkelijk gereserveerd of benut voor een aftrek in de lijfrentepremiesfeer, dan kan die stakingswinstbelasting een vervelende hindernis vormen bij bedrijfsbeëindiging. Overigens zijn er wel weer mogelijkheden om die belastingheffing te verlagen dan wel te voorkomen.’
Ai…
Van Gelder: ‘Ondernemers zijn, onder andere door veel voorlichting, beter geïnformeerd dan een jaar of tien geleden. Vaak is het financieel wel goed geregeld, maar wil de ondernemer vooral goed zorgen voor zijn personeel. Uiteraard brengt dat ook een kostenaspect met zich mee: Bij bedrijfsbeëindiging moeten er voor het personeel oplossingen worden gezocht. Al is soms een ontslagaanvraag onafwendbaar.’