De herinrichting van de tentoonstellingsruimten van Museum Prinsenhof in Delft is geen bouwkundige ingreep, veeleer een aanpassing van kleur, lichtinval en inrichting. Nogal wat werk voor de schilder, dus. Maar hoe zet je een nieuwe kleur op een kalkhoudende onderlaag van wel 5 mm dik? Directeur-eigenaar Peter van Dijk van shildersbedrijf P.S. van Dijk uit Brandwijk weet het antwoord.: ‘Spuitapplicatie. Maar voor een goed resultaat moesten we wel een paar “hindernissen” nemen.’
Toen Van Dijk de wanden zag, concludeerde hij al snel dat spuitapplicatie eigenlijk de enige optie was om de witte wanden van vier grote ruimtes in Museum Prinsenhof op een goede manier te behandelen. ‘Vanwege onze specialisatie is spuiten zijn we ook genoemd om deze opdracht te inventariseren en om een offerte uit te brengen. We hebben een spuiterij en zetten op locatie veel spuitwerk in. Omdat we behoorlijk ver zijn in de toepassingsmogelijkheden werden we aanbevolen deze opdracht uit te voeren.’
Spuiten bleek de enige optie
Van Dijk trof ‘een dikke koek’ van oude veegvaste kalklagen aan. ‘Wel zo’n 5 mm dik. Hoeveel lagen is niet in te schatten; ze zitten er misschien wel al honderden jaren. Mijn inschatting was al snel dat je hier met een roller geen resultaat haalt. Je trekt de oude lagen los. Ook kwasten met een blokwitter is geen optie. Op een enkele plek waar spuiten nauwelijks mogelijk was, heb ik wel de zwaarste ovale Goudhaantje-kwast , met een diameter van 55 mm ingezet.’
De architect had gekozen voor Keim, niet de eerste verf waar spuiters aan denken bij het inzetten van spuitapplicatie. Jan Vermaas, verkoopadviseur Keim: ‘Keim is prima verspuitbaar mits je de goede pomp gebruikt. Vaak adviseren we het filter uit het pistool te verwijderen en de nozzlegrootte aan te passen. Ook is het mogelijk dat we verf vooraf nog eens filteren. Dat hebben we voor deze opdracht niet gedaan ’
Verschillende proeven
Voor deze toepassing blijkt Keim toch een prima oplossing te zijn voor deze problematische ondergrond. Vermaas: ‘We hebben het over een silicaatverf die zich vernet met de ondergrond, een chemisch proces. Je brengt daarmee als het ware geen extra laag op. Met Keim zet je de kritische ondergrond extra vast. De anorganische kleurpigmenten van de mineraalverf zorgen voor de kleur. Bovendien is het erg ecologisch.’
Van Dijk: ‘Eigenlijk zou je deze grovere verf moeten spuiten met een zware airless-pomp, maar daarnaast wil je ook een fijn spuiteffect bereiken. We hebben proeven gezet om te kijken of de kleurwensen, vier in totaal, van de architect met Keim realiseerbaar zijn en hoe de verf, zowel bij de eerste als bij de tweede laag 10% verdund, zich tijdens het spuiten gedraagt. Op grond van die testen hebben we besloten om tijdens het werk regelmatig van filters te wisselen. Omdat je op een egaal vlak zoals een grote wand graag in één keer door wilt werken, wissel je van filter bij voorkeur nadat je in een hoek bent geëindigd.’ Dat bleek niet altijd mogelijk. Kwam het voor dat een filter dicht liep tijdens het spuiten van een egaal grote wand,dan bleek ook dat geen groot probleem te zijn. Van Dijk: ‘Zeker bij de tweede laag blijft de muurverf wat natter en kun je probleemloos verder spuiten.’
Een statische folie in plaats van afplakken
Een tweede hindernis die Van Dijk moest nemen waren de gevoelige fresco’s op de plafonds. Spuitapplicatie van de wanden en afplakken lijken twee onlosmakelijk met elkaar verbonden fenomenen. Zo niet in Museum Prinsenhof. Afplakken zou de plafonds met de kwetsbare gerestaureerde fresco’s mogelijk zwaar beschadigen. Van Dijk: ‘Om dat te voorkomen hebben we de statische folie van 3M ingezet. Vastgezet aan de rails waar normaal gesproken de schilderijen aan hangen zoog de statische folie zich daarna aan de plafonds op de fresco’s “vast”.’
Tijdens het schilderwerk roemt Van Dijk de harmonie in de samenwerking tussen de betrokken partijen: ‘Zowel de directie van Museum Prinsenhof, de architect als André van der Veeken van verfleverancier Simonis Verf en verfproducent Keim stonden, met wederzijds begrip, gezamenlijk voor één klus. Mooi om mee te maken, want dat is wel eens anders.’
Inmiddels is Museum Prinsenhof op 23 mei in aanwezigheid van Koning Willem Alexander geopend en weer toegankelijk voor het publiek.
Prinsenhof
De beroemdste bewoner van de Prinsenhof in Delft is Willem van Oranje (Willem de Zwijger), de Vader des vaderlands en grondlegger van het Huis van Oranje-Nassau. Hij nam zijn intrek in het voormalige Agathaklooster in Delft om van daaruit de opstand tegen de Spaanse koning Philips II te leiden. In 1584 is Willem van Oranje in de Prinsenhof door pistoolschoten om het leven gebracht door de Fransman Balthasar Gerards (officieel Balthasar Gérard), een geloofs- en politiek tegenstander. Nog altijd zitten er twee kogelgaten als stille getuigen van de moord in de muur bij de trap in de Prinsenhof. Tegenwoordig is Museum Prinsenhof een museum dat het verhaal vertelt van Willem van Oranje en zijn rol bij het ontstaan van de Nederlandse Republiek.