OnderhoudNL roert zich, bindt de strijd aan tegen oneerlijke concurrentie met schilders uit de MOE-landen (Midden- en Oost-Europese landen) en roept op tot een registratieplicht. Stoere taal of getuigt de opstelling van realiteitszin? Ruud Maas, voorzitter OnderhoudNL: ‘Je moet slagvaardig op kunnen treden. Halve maatregelen werken niet. Maar dat kost helaas tijd.’
De toetredingsverdragen vrij verkeer van werknemers staan per 1 januari 2014 straks volledig vrij verkeer van werknemers uit Roemenië en Bulgarije toe. Daar doen alle schilderondernemers niets aan af. Die strijd is gestreden. Na de Polen kan de schildersbranche zich opmaken voor een nieuwe golf gelukzoekers in de schilderssector.
Oneerlijke concurrentie
‘Van oneerlijke concurrentie is al veel langer sprake’ tamboereert OnderhoudNL, gesteund door de resultaten uit onderzoek naar dit onderwerp onder hun leden. De Europese werkgeversorganisaties, verenigd in de Uniep (Union International des Entrepeneurs de Peinture), sluiten zich bij hun Nederlandse collega aan. Oneerlijke concurrentie op arbeidskosten neemt volgens Maas hand over hand toe. Hij onderscheidt twee vormen van oneerlijke concurrentie: ‘Zwartwerken is er een van, in strijd met wet- en regelgeving en met de cao. Dan zijn er de schijnconstructies die een gevaar, een uitholling voor onze bedrijfstak betekenen.’
Registratieplicht voor werknemers
Nu is zwartwerken zo oud als de bedrijfstak en bestaan schijnconstructies met de pretentie om wet- en regelgeving te ontduiken al veel langer. Niet alleen in de schilderssector, ook bouwbreed, in de tuinbouw, transport etc. Voegen de onderzoeksresultaten daar iets nieuws aan toe? Maas: ‘Dit soort zaken moet je politiek regelen tot ver buiten de landsgrenzen. Gelukkig krijgen onze signalen steeds meer gehoor, in ieder geval bij de landelijke politiek en bij Lodewijk Asscher, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Uit de politieke arena zullen de beslissingen moeten komen. We dringen hier stevig op aan, maar het kost helaas meer tijd dan wij zouden willen. Nieuw voor OnderhoudNL is het pleidooi voor een registratieplicht voor werknemers. Let wel, dat heeft niets met het weren van Polen, Roemenen en Bulgaren te maken. OnderhoudNL is voorstander van vrij verkeer van personen en diensten binnen de Europese Unies. OnderhoudNL maakt zich sterk voor eerlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden.’
Ingrijpen
Wat kunnen ondernemers met zo’n registratieplicht? Maas: ‘In ieder kunnen de handhavende instanties probleemsituaties beter en sneller aanpakken.’ Zijn we daar niet een beetje laat mee? Maas: ‘Het is nooit te laat. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. Deze actie is niet ‘voor de bühne’, niet om onze achterban gerust te stellen. Daar ben ik zelf teveel schilderondernemer voor. Ook mijn bedrijf verliest werken door de effecten van oneerlijke concurrentie. Met mij vele andere bedrijven en met onze bedrijfstak vele andere bedrijfstakken en met ons land vele andere Europese landen. Dat toont ons onderzoek onder de Europese bedrijven onvoorwaardelijk aan. Je moet iets doen om ontduiking van belasting tegen te gaan, om de groei van ingewikkelde schijnconstructies aan te pakken, om de eigen vakkennis niet verloren te laten gaan en om de instroom aan vaklieden die we over een paar jaar hard nodig hebben, niet te laten stagneren. Om dat te regelen heb je de politiek nodig, op landelijk maar ook op Europees niveau. En ja, dat duurt langer dan we zouden willen. Doe je niets dan weet je zeker dat het helemaal mis zal gaan. ’
Pilot registratieplicht in Rotterdam
Momenteel loopt in Rotterdam met steun van de regering een pilot met een verplicht registratiesysteem onder werknemers uit Midden- en Oost Europa waarbij de gegevens van UWV, Belastingdienst en het bevolkingsregister van de werknemers aan elkaar worden gekoppeld. Deze pilot is bedoeld om te beoordelen of een verplicht registratiesysteem werkt. ‘Daarmee kan men misbruik opsporen, wetsontduiking aantonen en handhavend optreden’, aldus Maas.
‘We willen geen uitgeholde bedrijfstak’
Ook is OnderhoudNL in gesprek met Aannemersfederatie Nederland over de invoering van een Vakbewijs om oneerlijke concurrentie aan te pakken. Aan de hand van een verplicht vakbewijs hebben werkgevers en handhavers een beter inzicht over alle medewerkers op een bouwplaats. Maas: ‘Een en ander is natuurlijk afhankelijk van het verloop van deze pilot. Kijk, een meldpunt in het leven roepen is prima, maar je moet over de instrumenten beschikken om vervolgens maatregelen te kunnen nemen. Waar het om gaat is dat er een Europees speelveld komt met gelijke kansen voor werkzoekenden. Geen prairie waar het recht van de goedkoopste geldt. We willen geen uitgeholde bedrijfstak maar een sector met een gezonde opleidingsstructuur, waar duurzaam ondernemen zich kan ontwikkelen, en waar goede arbeidsvoorwaarden gelden.’