De toekomst van het schildersbedrijf van de familie Haan uit het Groningse dorp Schildwolde wordt opgedeeld voor twee familieleden. ‘Oom’ Anjo Haan gaat zich volledig richten op de verfspeciaalzaak. ‘Neef’ Harm-Jan Haan gaat op z’n 26ste het schildersbedrijf runnen. ‘Eigenlijk is dit heel natuurlijk gegaan.’
Het faillissement van Schildersbedrijf Haan heeft vorig jaar alles in een stroomversnelling gebracht. De donkere wolken trekken weg. Over de toekomst bestaat geen enkele zorg. De verfspeciaalzaak in het centrum van het dorpje Schildwolde draait goed en Harm-Jan Haan heeft altijd al de ambitie gehad om voor zichzelf te beginnen. ‘Alleen is dat nu wat sneller dan gehoopt bewaarheid. De orderportefeuille is desalniettemin goed gevuld. In januari was al bekend dat we voor de rest van het jaar voor tachtig procent vol zitten’, legt hij uit.
De vader van Harm-Jan Haan, Wim Haan, nam in 1980 het stuur van zijn vader Harm over. ‘Mijn moeder runde in die tijd de verfspeciaalzaak’, legt Anjo Haan uit, ‘Mijn vader had altijd een magazijntje waaruit zo langzaam maar zeker ook verkoop ontstond.’ Zelf kwam Anjo Haan als jongste zoon in 1995 in het bedrijf, nadat hij een tijd werkzaam was bij de bedrijfsvereniging voor de agrarische sector. ‘Het werd drukker in de zaak en moeder werd ouder. Ik kwam eerst halve dagen op kantoor helpen, maar na een half jaar zat ik volledig in het bedrijf.’
Ook de schilderstak heeft eigenlijk altijd goed gelopen. Met name het particuliere onderhoudswerk vroeg om meer medewerkers. Op de top waren de 26 werknemers van ‘opa’ Harm Haan druk met schilder-, behang- en glaswerk. Wim Haan werkte op zijn beurt altijd met tien tot twaalf schilders, ook vanwege de klussen die het bedrijf voor een woningbouwcorporatie deed. In 2011 kreeg de onderneming een klap te verwerken, die ze uiteindelijk niet te boven kwam. ‘Voor grote werken van één opdrachtgever hebben wij nooit betaald gekregen. Dat leidde er toe dat het vaste personeel op een gegeven moment niet meer kon worden uitbetaald’, blikt Harm-Jan Haan terug. Dit leidde tot het faillissement in 2017. Hij wil niet te lang stil staan bij het verleden. ‘Er is nu definitief een punt achter een moeilijke tijd gezet.’
Harm-Jan Haan was sinds 2008 in loondienst bij zijn vader. De rollen zijn nu omgedraaid. ‘Eigenlijk verloopt deze overgang heel natuurlijk. Qua werk zijn we goed op elkaar ingespeeld. Het voelt ook niet als een baas-werknemerrelatie.’ Anjo Haan knikt. ‘Mijn broer Wim is echt een vakgek. Bij hem valt een last van de schouders. Alle administratieve rompslomp was altijd een noodzakelijk kwaad. Harm-Jan daarentegen leert makkelijk, is ook een man van de praktijk, maar ziet alles er omheen niet als een last.’
Anjo Haan stuurde al langer aan op een splitsing van het schildersbedrijf en de verfspeciaalzaak. ‘Een gezonde situatie. Een slimme zet. Eerst was het lastig om in te schatten wat er daadwerkelijk verkocht werd en wat het schildersbedrijf qua materialen afnam. Ik weet nu gewoon wat de winkel doet. Zo’n zaak is uniek. In de straal van 22 kilometer heb je niet iets vergelijkbaar. Dat is het grote voordeel van het platteland. Mensen zoeken kwaliteitsverf. Dat vind je niet in de bouwmarkt.’ Voor de veelzijdigheid worden nu ook raamdecoratie, gordijnen en diverse soorten enkel en isolerende beglazing aangeboden.
Onderscheidend is de verf die onder private-label wordt verkocht. Meer dan vijftig procent van de verkochte producten komt uit de eigen ‘Haan Verf en Wonen’-verflijn. ‘Hier staan we honderd procent achter. Het is echt een A-merk, waar geen doe-het-zelf-verf aan kan tippen. De hele lijn aan producten kent dezelfde eigenschappen als die van de grote jongens. Dat durf ik te zeggen omdat onze schilders er al 45 jaar mee werken.’ Harm-Jan Haan knikt instemmend. ‘De verwerking van bijvoorbeeld de muurisolatie- en silicaatverf, spack, hoogglans is gewoon professioneel. Het is voor zzp’ers en aannemers een voordeel dat wij de producten zelf testen en ook precies kunnen aangeven hoe bijvoorbeeld de hechting is als ons weer eens aanpassingen uit wet- en regelgeving worden opgelegd. Je zag toch dat dat met de watergedragen verven in het verleden een probleem was.’
De boekhouding en administratie is in de nieuwe situatie wel gescheiden. Het schildersbedrijf zit fysiek gezien nog op hetzelfde adres als de woonwinkel. ‘Een deur verder’, lacht Anjo Haan, ‘Daarachter zitten de werkplaats en kantine van Harm-Jan. Hierdoor blijven we de korte lijnen houden, omdat mijn vrouw en ik eigenlijk altijd wel in de winkel te vinden zijn. Zo kunnen we snel schakelen. Je merkt in een kleine gemeenschap als Schildwolde dat daar wel behoefte aan is. Mensen stappen hier gauw even binnen, ook voor een praatje. Kort na het faillissement werden allerlei vragen gesteld. Als zo’n voorziening in een dorp verdwijnt dan heeft dat een enorme impact.’
Harm-Jan Haan ziet als schilder in een kleine gemeenschap zowel voor- als nadelen. ‘De gunfactor is groot. Aan de andere kant zijn de gevolgen ook een stuk groter als je op kwaliteit een steekje laat vallen. Dat gaat razendsnel rond. Daarom zal bij ons ook nooit het winstoogmerk overheersen. Het draait echt om kwaliteit.’ Zijn oom is er van overtuigd dat dat aspect ook met de frisse wind goed zit. ‘Harm-Jan lijkt echt op zijn vader. Ze hebben dezelfde beleving over hoe ze het werk moeten afleveren en hoe ze met mensen omgaan.’
En ambities? Anjo Haan wil de woonwinkel consolideren. ‘Daar zit voorlopig meer dan voldoende werk in.’ Harm-Jan Haan wil graag lessen trekken uit het faillissement. ‘Mijn ambitie is om het langer vol te houden dan mijn vader’, zegt hij met een knipoog. Toch is zijn ondertoon serieus. ‘In mijn ogen moet je als schildersbedrijf een keuze maken tussen een kleine of grote onderneming. Ik wil dus geen tien of vijftien, maar maximaal vijf tot zes man. In deze omgeving is daar voldoende werk voor. Als je kiest voor een grotere schaal dan verdien je misschien meer, maar de risico’s zijn ook groter. Dat heeft het verleden wel bewezen.’
Foto:
De voorgevel van de winkel en werkplaats van Haan Schilders in Schildwolde
Foto: Persbureau Noordoost/Alex J. de Haan