Vergeleken met de omringende gebouwen is Het Goudkantoor aan de Grote Markt in Groningen niet eens zo groot. Maar als je het gaat onderhouden, merk je dat het een groot aantal ramen en luiken en 96 muurijzers heeft. Lenferink uit Lemelerveld onderhoudt het monument volgens een meerjaren onderhoudsplan (mjop).
‘Sinds drie jaar hebben we een RGS-overeenkomst met de gemeente Groningen voor zo’n vijftig gebouwen, voor onderhoud gedurende dertig jaar,’ vertelt Alex Stegink, projectleider bij het vastgoedonderhoudbedrijf. ‘Het Goudkantoor hoort aan de ene kant wel bij die opdracht, maar aan de andere kant ook weer niet. We zijn ook een Erkend Restauratieschilderbedrijf (Het bedrijf is dus gecertificeerd door KIWA voor de Beoordelingsrichtlijn ERM 4000, gecombineerd met de Uitvoeringsrichtlijn 4009, red.). Dat betekent dat we heel goed weten hoe we met monumenten moeten omgaan. Dat vraagt om andere manieren van schilderen dan je als onderhoudsschildersbedrijf doet.’
Zoals het houtrotherstel. De circa veertig luiken, die het bedrijf uit de scharnieren gelicht heeft om in de werkplaats te behandelen, zijn bijvoorbeeld niet meer in heel goede staat. Stegink: ‘We repareren ze terughoudend. Zoveel mogelijk van het oorspronkelijke materiaal houden we in stand. Dat geldt ook bij de kozijnen: we frezen zo precies mogelijk alleen het rotte hout weg en repareren het. Als onderhoudsbedrijf met een lange termijnvisie op zo efficiënt mogelijk onderhouden zou je veel grotere delen van zo’n luik of kozijn vervangen. Hier loop je een gekend en ingecalculeerd risico dat het houtrot eerder terugkomt. Maar je hebt al die tijd wel zo veel mogelijk hout uit 1635 intact gelaten.’
De mannen van Lenferink, Matthias Klawitter en Bert Bos, staan voor het eerst aan de gevel van Het Goudkantoor. Het is dus de nul-beurt voor het mjop. Stegink: ‘Er is wel meer anders dan ‘gewoon’ onderhoudswerk. Zo hebben we de hele gevel gewassen met lauwwarm water zonder zeep of reinigingsmiddel en schilderen we alle kozijnen. Maar de zandstenen geveldelen, waarvan sommige al aardig wat onthechting van de verflaag laten zien, pakken we bij deze beurt niet aan. Die vindt men vanuit de gemeentelijk monumentenzorg nog té goed om zelfs maar te reinigen. Er wordt per keer dat we hier aan de slag gaan gekeken welk onderdeel zal worden aangepakt. We hebben alle maatregelen wel in een helder onderhoudsadvies in de tijd uitgezet, compleet met eenheidsprijzen, dus we komen er wel telkens met de gemeente over te spreken. Maar het wordt per keer beslist.’
Het Goudkantoor werd in 1635 op de plaats van een pastorie gebouwd, in eerste instantie als belastingkantoor voor de provinciale belstingen. De naam van het sierlijke gebouw, dat nu een café-restaurant huisvest, kwam toen er een zogenaamd Waarborgkantoor in kwam, in 1814. Men kon daar zijn zilveren of gouden voorwerpen laten keuren en van een echtheidsstempel laten voorzien. Het heette toen ‘Goud- en Zilversmitkeurhuis’, waarvan de volksmond Goudkantoor maakte.
Opvallend aan het pand zijn de vele muurijzers, 96 in totaal, die met een hoogglanslak van Trimetal worden geschilderd. Een precisiewerkje dat Matthias Klawitter zonder afplakken uit de hand uitvoert zonder de gevel te smetten. Hij doet dat vanuit een hoogwerker die met opvallend hoge kunststof hekken in fel oranje is afgezet. Het Goudkantoor ligt op een heel drukke doorgangsroute van winkelend publiek. En Groningen is een echte fietsstad. Dat merkt ook Bert Bos, die op de begane grond aan het werk is. Hij moet zich echt tussen de geparkeerde fietsen een plek weten te vinden om de hemelwaterafvoer zwart te schilderen en het zandsteen aan te pakken. Stegink: ‘Op de begane grond behandelen we de zandsteen inderdaad wel. Mede omdat die daar veelvuldig beschadigd wordt door passanten en geparkeerde fietsen. Maar we werken alleen de verflaag bij, we gaan de steen zeker niet herstellen.’
Een mooi project vormt verder de voordeur van het Goudkantoor. Die staat als SchildersVakkrant langs komt in zijn geheel in de grondlak. Daar doorheen zijn rijen en rijen van ijzeren punten te zien: ijzeren beslag dat de deur aanzien en uitstraling geeft. Al die punten moeten nog zwart gelakt worden. Het hele project, inclusief de luiken in de werkplaats die weer teruggehangen moeten worden, neemt in totaal vier weken in beslag.
Stegink: ‘We doen dit hele project met Trimetal-producten. De gemeente laat ons vrij in onze keuze voor materialen en we werken elders ook met andere producten. Maar hier hebben we uitgebreid advies gekregen van Trimetal over de verschillende toe te passen verven, dus dat honoreren we.’
Stegink, die als projectleider heeft meegewerkt aan de realisatie van de RGS-overeenkomst in Groningen: ‘Dat vastgoedonderhoud is natuurlijk machtig mooi werk. Maar dit soort projectjes zijn toch de kers op de taart. Het is een kans om iedereen te laten zien welke goede kwaliteit we kunnen leveren.’
Over dit project is een video te zien op ons YouTube-kanaal SchildersVAKTV
Foto:
Matthias Klawitter schildert de muurankers met vaste hand, zonder afplakken, in hoogglans zwart