In de kerk van Hegebeintum is Art-Decor Randolph Algera uit Heerenveen bezig met de restauratie van zestien rouwborden. Opdrachtgever is stichting Alde Fryske Tsjerken. De rouwborden zijn van de voormalige bewoners van het nabij gelegen landhuis Harsta State en vormen één van ’s lands grootste collecties.
Het is bijzonder dat de rouwborden bewaard zijn gebleven. In de Franse tijd moesten alle adellijke wapens uit openbare ruimten worden verwijderd en zijn veel rouwborden vernietigd. Niet in Hegebeintum, waardoor deze kerk een unieke indruk geeft van hoe het interieur van veel protestantse kerken er in de 17e en 18e eeuw uit moet hebben gezien.
Het is een raadsel hoe de rouwborden en zerken de Franse tijd hebben doorstaan. Het verhaal gaat dat de rouwborden naar Harsta State zijn gebracht, en dat ze daar in de kelder of schuur zijn verstopt. De zerken zijn vermoedelijk in de kerk gebleven en daar afgedekt.
De rouwborden worden nu door Art Decor Randolph Algera van stof gereinigd en tegen houtworm behandeld. Ornamenten en letters komen nu weer tot leven door het restauratieschilderwerk. “Onze grootste taak is het oplossen van goudverf”, vertelt Algera.
“Er is een periode geweest dat er over bladgoud dat sleets was, goudverf werd geschilderd. Dat ziet er in de eerste jaren fraai uit, maar dan gaat het oxideren en wordt het grijs. Dit gaat ten kostte van de ornamentiek, de vorm en de verfraaiing die rondom de wapens zit. Door de goudverf op te lossen met een oplosmiddel dat wel de goudverf maar niet het bladgoud aantast, brengen we de oude glorie weer in het zicht. De bladgoud ondergrond is wel sleets maar toch nog vele malen mooier dan het grijze goudverf. Zo ontstaat een nieuwe harmonie tussen de borden.”
Eind deze maand moet het werk af zijn. De kerk van Hegebeintum trekt ieder jaar duizenden bezoekers, die veelal diep onder de indruk raken van de veelzijdigheid van de rouwborden.
Foto’s: Bram Buruma