Kwalitatief hoogwaardig onderhoud is Koek & Reinders Schilderwerken uit Den Haag niet vreemd. Het bedrijf is al meer dan honderd jaar een begrip in de hofstad en omstreken als het gaat om onderhoud, restauratie en renovatie van met name monumentale panden en objecten (zie kader). Sinds 2021 is ook beglazingswerk weer onderdeel van het pakket. Koek & Reinders vervangt vooral enkel glas door dun isolerend glas in historische gebouwen.
Planvorming
Eind maart 2022 kwam bij Koek & Reinders een aanvraag binnen om in concurrentie een aanbieding te doen voor de renovatie en het onderhoudsschilderwerk aan Paleis Lange Voorhout. Het gehele onderhoudsproject aan dit rijksmonument staat in het teken van monumentenbehoud, verduurzaming en energiebesparende maatregelen.
Het statige achttiende-eeuwse Paleis Lange Voorhout in de steigers
Opdrachtgever is de gemeente Den Haag die voor dit project architectenbureau Braaksma & Roos heeft ingeschakeld. Dat het architectenbureau voor dit project Koek & Reinders benadert, is niet vreemd. In het verleden hebben beide ondernemingen al meerdere keren samengewerkt.
Projectleider Friso van Triest: “Het pand is voor het laatst in 2015 geheel door derden geschilderd en was weer aan onderhoud toe. Het beglazingssysteem bestaat uit enkel glas met achterzetbeglazing. Voor de opdrachtgever was het tijd om aan energiebesparende maatregelen te denken. Verder werden aan de voorgevel veel gebreken in het houtwerk geconstateerd.”
Om tot planvorming te komen, is op verzoek van architectenbureau Braaksma & Roos door technisch adviseurs van verffabrikant Sikkens voor het gehele buitenschilderwerk een inspectie (0-meting) uitgevoerd. Daarbij is eveneens het schilderwerk aan de binnenzijde van de gevelkozijnen meegenomen. Vanuit de resultaten van de inspectie is een analyse gemaakt en een verftechnisch advies opgesteld.
Stofschot in de museumzaal om het enkele glas te kunnen vervangen en het binnen-buitenschilderwerk uit te voeren
Verduurzaming
Architectenbureau Braaksma & Roos heeft voor verduurzaming en energiebesparende maatregelen gekozen voor Fineo vacuümglas en dit voorgeschreven in het bestek van aanbesteding.
Van Triest: “Als bedrijf zijn wij een groot voorstander van duurzame energievoorziening. Door Fineo vacuümglas toe te passen, kan de isolatiewaarde van het gebouw sterk worden verbeterd. Enkel glas is eigenlijk niet meer te verantwoorden, tenzij het historisch waardevol is. Maar wij hebben sinds 2021 praktijkgerichte vakmensen in ons bedrijf die in monumentale panden enkel glas op een verantwoorde manier kunnen vervangen. Daarbij kijken wij zorgvuldig naar de profielen, hoeveel marge er is voor het dikkere glas en hoeveel ruimte op een verantwoorde manier gemaakt kan worden om dun isolatieglas te plaatsen.”
Werkvoorbereiding
Op basis van inventarisatie en de voorgestelde diensten voor bouwplaatsinrichting, vervanging van enkelglas, houtrotrenovatie en onderhoudsschilderwerk is door Koek & Reinders een offerte opgesteld. Door een aanbieding met de beste prijs-kwaliteitverhouding uit te brengen, werd aan dit bedrijf het werk gegund.
Na het ontvangen van de opdracht is het glas direct ingemeten en besteld om geen vertraging op te lopen in verband met levertijd. Ook werd voor de bouwplaatsinrichting een vergunning aangevraagd en verleend. Hierna kon het bedrijf met de werkvoorbereiding beginnen.
Van Triest: “Wij hebben eerst de betrokken partijen en leveranciers uitgenodigd voor een startbijeenkomst om de werkzaamheden op elkaar af te stemmen. Mede omdat het museum tijdens het onderhoud en de renovatie open blijft, moeten in verband met beveiliging en lawaai producerende werkzaamheden goede afspraken worden gemaakt met co-makers en andere dienstverlenende bedrijven. Denk aan voeg- en gevelspecialisten en leidekkers. Begin september is begonnen met de opbouw van steigers door Steigerbouw Midden Nederland. Dit bedrijf is specialist op het gebied van veilige en innovatieve steigersystemen met name voor monumentale gebouwen.”
Waar nodig werd door timmerlieden van Mecasa geprofileerde deelvervanging uitgevoerd
Minimale overlast
Voor het binnenwerk is de voorbereiding pas tijdens de uitvoering gestart. Koek & Reinders werkt regelmatig aan projecten die tijdens de werkzaamheden in gebruik blijven. In monumentale panden, zoals in Den Haag, zijn vaak gemeentelijke of overheidsinstellingen gehuisvest. Bij Paleis Lange Voorhout heeft het bedrijf te maken met museum ‘Escher in het Paleis’. De expositie en de openingstijden gaan tijdens de renovatie en het onderhoudswerkzaamheden gewoon door.
Van Triest: “Wij zijn in zulke gebouwen gewend om hoge kwaliteit te leveren met minimale overlast voor het bezoek en het personeel. Ons motto: ‘Doe het goed en netjes met zo weinig mogelijk overlast’. Een succesvol onderhouds- en renovatietraject begint altijd met een goed gesprek tussen de gebruiker van het gebouw en ons. Daarin inventariseren wij of er knelpunten kunnen komen ten aanzien van onze werkzaamheden en stofvorming.”
“Verder bespreken wij hoe tijdens de openingsuren van het museum overlast door lawaai kan worden voorkomen. Vervolgens vragen wij direct om een harde deadline zodat we kunnen gaan plannen en organiseren. In deze situatie maken wij gebruik van stofschotten en we stemmen met de conservatoren af over het al dan niet weghalen van kunstwerken tijdens de uitvoering van de werkzaamheden.”
Het uitfrezen van de sponning om Fineo vacuümglas te kunnen plaatsen
Foto: Cynthia van Vroenhoven
Uitvoering
Vanaf midden september is Koek & Reinders bezig met de uitvoering van houtrotreparatie, glasvervanging en onderhoudsschilderwerk. Allereerst werd begonnen met het buitenwerk aan de achterzijde van het Paleis Lange Voorhout. Het bestaande schilderwerk werd gereinigd met Polyfilla Pro S600 en alles is handmatig en machinaal geschuurd.
Waar nodig is door timmerlieden van Mecasa geprofileerde deelvervanging uitgevoerd. De schilders freesden kleine beschadigingen, naden en andere open verbindingen uit en vulden deze met Polyfilla Pro W360 2K reparatiepasta. De glaszetters verwijderden eerst de oude stopverf en enkel glas. Daarna is het Fineo Heritage 8 vacuümglas geplaatst met Bloem Sealants Renoseal.
Op de voorbehandelde en geschuurde ondergrond zetten de schilders eerst Rubbol Primer, vervolgens Rubbol Primer Extra om het geheel daarna in één keer af te lakken met Rubbol XD High Gloss. De kleuren voor het buitenwerk zijn verstrekt door de architect.
De metalen ondergronden – waaronder tralies, ankers, gehengen, scharnieren, uitzetijzers, trappen et cetera – worden geschilderd met Redox EP Multi Primer, Redox AK Primer en Rubbol XD High Gloss. Het beeldhouwwerk in de timpaan wordt na reiniging met twee lagen Alphaloxan Flex behandeld. Als specialiteit verguldt Koek & Reinders het houtsnijwerk boven de hoofdingang met dubbel torengoud. Momenteel is het project buiten gevorderd tot het onderhoudsschilderwerk aan de voorzijde.
Een afgewerkt raamkozijn compleet met Fineo vacuümglas en afgeschilderd met Rubbol XD high gloss
Binnen/buitenwerk
“Het binnenschilderwerk op de houten buitengevelelementen wordt uitgevoerd voor het behoud van het buitenschilderwerk, maar ook omdat het enkel glas is vervangen door Fineo vacuümglas”, legt Van Triest uit. “Dit werk wordt uitgevoerd met watergedragen lijnolieverf Toplin Aqua Grondverf en afgewerkt met Toplin Aqua Satijn van Rigo Verffabriek. Hierdoor behouden de kozijnen, ramen en deuren hun authentieke uitstraling. Binnen komen wij een grote variëteit aan kleuren tegen die vaak in de loop van de jaren plaatselijk zijn bijgewerkt. Omdat wij nu alleen het binnen/buitenwerk schilderen, mengen wij de verf in het werk op kleur afgestemd op het overige binnenwerk.”
Als uitvoerende partij heeft Koninklijke Koek & Reinders een toonaangevende rol in onderhoud, restauratie en renovatie van monumentale panden en objecten. Van Triest: “Dat doen wij met passie. Wij komen met duurzame oplossingen voor onze opdrachtgevers om in hun behoeften te voorzien door vakwerk, kwaliteit en samenwerking. In dit project is een balans gevonden tussen enerzijds het in stand houden van monumentaal erfgoed en anderzijds duurzaamheid en energiebesparing.”
Koek & Reinders verguldt ook het houtsnijwerk boven de hoofdingang met dubbel torengoud
Specialistisch schilderwerk
“Wij zijn gespecialiseerd in binnen- en buitenschilderwerk en richten ons vooral op het onderhoud aan en verduurzamen van monumentale panden”, vertelt Friso van Triest, projectleider bij Koek & Reinders Schilderwerken. “Door de jaren heen heeft ons bedrijf onderhoudsschilderwerk verricht aan onder andere het Binnenhof, de Jacobskerk, de Koninklijke Schouwburg, het Mauritshuis, het Vredespaleis en Sociëteit ‘De Witte’. Onze opdrachtgevers zijn de rijksoverheid, de gemeente Den Haag, zorginstellingen, de zakelijke markt en particulieren. Gezien de aard van de werkzaamheden moet je beschikken over voldoende referenties en over de nodige certificaten. Zo zijn wij door ERM gecertificeerd als erkend restauratieschildersbedrijf.”
Friso van Triest, projectleider bij Koek & Reinders
Achterzijde van Paleis Lange Voorhout
Auteur: Gerard Scholten