Ondernemer Jack Steur is van het type opstaan en weer doorgaan. Op zijn immense bedrijfspand op een industriegebied nabij Oudenbosch prijkt het Focwa-logo, maar autoschades repareert hij niet meer. ‘We hadden een bloeiend merkonafhankelijk schadebedrijf. Ik had zo’n tien automonteurs hier lopen. Maar het werd steeds moeilijker. De merkdealers pakten de schades op. Auto’s worden steeds ingewikkelder en de onderdelen duurder. En om die kosten te dragen moet je heel veel schadegevallen binnen krijgen. Dat zat er niet meer in en toen kwam de economische crisis.’
Maar de spuiterij hield Steur aan. Want daar had hij een goede klant voor. Een grote leverancier van hoogwerkers liet bij hem zijn nieuwe machines coaten. ‘Die apparaten werden in de hoogwerkerfabriek in de merkkleur gespoten. Maar grote verhuurders hebben hun eigen kleuren en logo’s. Dus kwamen die nieuwe hoogwerkers bij ons om ze van de nieuwe coatinglaag te voorzien.’ Steur had een doorlopende stroom aan spuitwerk. Uiteindelijk bouwde hij tien grote spuitcabines, van 6x10x30 meter, om het werk allemaal klaar te krijgen. Inmiddels heeft de fabrikant zijn productie, mede door de invloed van corona in de VS, naar China overgeheveld waar de gewenste kleur nu meteen op bestelling op de machines wordt aangebracht. Dat werk verdween dus bij Steur. Maar het legde wel de basis voor wat sinds een paar jaar Qotec Nano Coatings heet.
FOTO’S: JMS
Tijdrovend en arbeidsintensief
Steur: ‘Die pas gecoate machines die wij moesten overspuiten, leverden ons twee uitdagingen. Ten eerste in de workflow: ga je dat traditioneel aanpakken, dan moet je zo’n machine deels demonteren, de ondergrond nat HD-reinigen, dat duurt wel een paar dagen voor het weer droog is, schuren en daarna pas coaten. Best tijdrovend en arbeidsintensief. Het tweede probleem is de was die aan de poedercoatings wordt toegevoegd. Onder de topcoat zit namelijk een grondverf van 2k epoxy. Die epoxy reageert nog door als de coating al is uitgehard. De was in de coating zorgt ervoor dat de dampen van de epoxy door de harde coating naar buiten konden. Bij het overspuiten moest je dus een manier vinden om het effect van die was te bestrijden. Want anders valt de nieuwe coatinglaag er af.’
De oplossing bleek droogijs te zijn. Steur: ‘De techniek is bekend, de droogijs straalmachines zijn te koop, al kosten ze zo’n 20.000 tot 35.000 euro per stuk als je goede wilt hebben. En als je zelf droogijs wil maken dan kost een machine daarvoor zo’n 60.000 euro. Maar bij de omzetten die ik toen draaide was dat een verantwoorde investering.’
Want een behandeling met droogijs bleek uitzonderlijk effectief. Droogijs bestaat uit gekoelde CO2, carbondioxide. Het komt in korrels van ca 3 mm en is dan -78 graden Celsius. Met de straler spuit je onder hoge druk de korrels naar het oppervlak. Steur: ‘Doordat de korrels met kracht op een oppervlak van zo’n 21 graden botsen ondergaan ze een faseverandering van ijs tot damp, waarbij ze 400 keer in volume toenemen. Ze exploderen. En bij die explosie blazen ze alle organische vervuiling en oxidaties van het oppervlak weg.’
Het effect is dat het vuil als bij toverslag verdwijnt en met het CO2 in de lucht verdwijnt, en dat de te coaten objecten in alle hoeken en gaten gereinigd worden. Er hoeft veel minder gedemonteerd te worden. ‘Plus dat uit metingen die we deden bleek dat de oppervlaktespanning van de ondergrond enorm toenam. Daardoor krijg je perfecte filmvorming van de coating die je er op aanbrengt. Bij een te lage spanning blijven druppels op het oppervlakte staan, door de behandeling met droogijs vloeien ze goed uit. Schuren en verder reinigen was dus niet nodig.’
Steur won er de prestigieuze Borghard-award voor van de Vereniging van Oppervlaktebehandelaars en patenteerde het proces. ‘Dat was vooral voor het coatingproces dat we hierdoor veel efficiënter konden inrichten. De hoogwerkers konden in één ruimte, de cabines, gereinigd worden met droogijs en daarna meteen gespoten. In veel kortere tijd en met een kwalitatief veel betere coatinglaag.’
Sprookje
Het sprookje wordt nog mooier, dankzij de Efteling. Die zat met de bootjes van de Vliegende Hollander in zijn maag. De kunststofboten (polyester) zaten in de grondverf met een basecoat, waren daarna decoratief met houtimitaties en trompe l’oeil geschilderd en afgewerkt met een blanke laklaag. Nu werden ze valer en moesten ze opnieuw geschilderd. Of Steur een manier wist om de toplaag en de decoratielaag er af te halen zonder het materiaal van de boot te beschadigen.
Steur: ‘Droogijs is daar op zich niet geschikt voor. Dat reinigt, maar verwijdert geen verf. En ga je een abrasief gebruiken, grit of zand, dat spuit je zo’n object compleet kapot. We bedachten een oplossing: de explosieve werking van droogijs, maar dan veel kleiner dan gebruikelijk, tot wel 0,3 mm. Dit combineren met een klein beetje abrasief, waarbij we kozen voor olivijnzand, heel fijn zand waarmee wel meer gestraald wordt. We schakelen beide apparaten in serie en wel zodanig dat we heel precies de verhoudingen van lucht, droogijs en zand kunnen bepalen. Daarvoor hebben we zelf allerlei aanpassingen aan de besturing van de zandstraalmachine gemaakt. Het effect is dat je kunt ‘schuren’ vergelijkbaar met korrel 50 tot korrel 500, heel licht en precies.’
‘Je kunt er dus heel precies verflaagje voor verflaagje mee afhalen, zoals bij de Efteling-objecten de bedoeling was, en het constructieve materiaal van de boot niet te beschadigen’, vervolgt Steur. ‘We hebben er ook proeven mee genomen op houten gevels en kozijnen van een vakantiepark die helemaal kaal moesten. Ik begrijp dat een schilder een uur rekent voor het kaal schuren, afbijten of afföhnen van een vierkante meter hout? Met ons systeem doe je het in 2,5 minuut. En omdat het een straaltechniek is kom je in alle lastige hoeken. Waarbij je de houtnerf dan ook nog eens niet aantast.’
Wat verwacht Steur van deze nieuwe techniek? ‘We hebben het pas sinds een paar weken echt operationeel voor de markt’, glimlacht hij. ‘Voor schilders is het heel anders rekenen. De apparaten zijn duur en je kunt niet zonder droogijs, waarvan per dag zeker vijf procent verdampt als je het opslaat. En niet op alle locaties kun je de twee apparaten plus een compressor en al die slangen makkelijk kwijt. Wij als Qotec bieden het in ieder geval als dienst op locatie of in onze spuitcabines aan, reinigen zowel als ontlakken. En we verhuren onze apparatuur. Er moeten toch wel veel situaties zijn waarvoor dit een aantrekkelijk alternatief is.’
Van deze uitvinding maakte SchildersVAKTV deze video