Om duurzaamheid handen en voeten te geven, werd bij het onderhoud van een monumentaal pand in Roermond (L), lijnolieverf gebruikt. Althans bij het voorhuis. Jac Ruyters Schildersbedrijf gebruikte bij het achterhuis daarentegen synthetische verven. Opdrachtgever woningcorporatie Wonen Zuid kan daardoor het onderhoud goed monitoren.
Corporatie Wonen Zuid gaat duurzaam onderhoud monitoren
Wonen Zuid bezit in Limburg zo’n 12.000 wooneenheden. In de binnenstad van Roermond heeft de corporatie aan de Godsweerdersingel een gemeentelijk monument in haar bezit met 14 appartementen. Het laatste groot onderhoud aan dit complex vond in de jaren tachtig plaats. Het pand bestaat uit een historisch voorhuis en een later aangebouwd achterhuis. De corporatie gaf Jac Ruyters Groep de opdracht het historische pand, bestemd voor de sociale huisvesting, te renoveren.
“Eén van de strategische pijlers van onze corporatie is duurzaamheid. Om die duurzaamheid inhoud en vorm te geven, legden we bij Ruyters de eis op tafel dat er lijnolie werd toegepast bij dit pand”, zegt Maurice Vranken. Hij is technisch beheerder bij Wonen Zuid. “Daarnaast willen we de kwaliteit van de lijnolie in de tijd kunnen monitoren. Om het objectief te meten, is het achterhuis met synthetische verven behandeld en bij het historische voorhuis lijnolieverf van Rolsma.”
Bedrijfsleider John Hansen van De Jac Ruyters Groep was bij dit project betrokken. ”De synthetische verven gebruikten we bij het achterhuis voor de houten gevelelementen. Aan deze elementen is ook houtrotherstel toegepast. De gecementeerde achtergevels zijn geschilderd met een buitenlatex op basis van een acrylaat/siloxaan bindmiddel.”
Naast het schilderwerk aan houten, stalen en steenachtige ondergronden vonden er door Ruyters nog meer werkzaamheden plaats. Het Limburgse bedrijf herstelde al het houtrot, stucwerk van gecementeerde geveldelen en complete gevels. Natuursteenbedrijf Weinheimer uit Susteren repareerde de hardstenen gevelornamenten.
Lijnolieverf
De gebruikte lijnolieverf is geleverd door Anker Stuy Verven die enkele jaren geleden een samenwerking aanging met Rolsma Lijnolieverven en nu onder de naam Rolsma Biobased Natuurverf deze verf produceert. “Lijnolieverf is een natuurvriendelijker verf. Bij het verwerkingsproces voor lijnolieverf wordt uit het zaad van de vlasplant lijnolie gemaakt. Om de droging ietwat te versnellen, is er een minimale toevoeging bij deze verf gedaan”, zegt Ronald Kempener, commercieel technisch adviseur van Anker Stuy. Naast duurzaamheid heeft het product volgens hem ook andere voordelen. “Lijnolieverf blijft elastisch en kan de werking van het hout beter opvangen dan de huidige verfsystemen. Hierdoor ontstaan minder schades, waardoor houtrot niet snel optreedt. Het product is nog te verwerken bij een relatieve luchtvochtigheid tot 80 procent.” Kempener vertelt ook dat Rolsma lijnolieverven in iedere gewenste kleur kunnen worden gemaakt met hun kleurenmengsysteem.
Niet wettelijk beschermd
Ronald Kempener merkt een toename van lijnolieverven op de markt. Een prima ontwikkeling, maar volgens hem met een keerzijde. Kempener pleit voor een wettelijke status van het product. “Lijnolie past in de duurzaamheidseisen. Een verfleverancier mag echter de verf nog steeds ‘lijnolieverf’ noemen, ook al zit er maar 15 procent lijnolie in.” Volgens de commercieel technisch adviseur van Anker Stuy zou een percentage van minimaal 50 een prima indicatie zijn om lijnolie een beschermde status te geven.
Droogtijd
Bouw- en schildersbedrijf Jac Ruyters heeft 75 medewerkers in dienst, waarvan 55 schilders. Daarvan kregen 30 een incompanytraining van Rolsma in de verwerking van lijnolieverf. “We wilden niets aan het toeval overlaten. De schilders leerden om te gaan met de kortharige ovale kwast en oefenden in het aanbrengen van de juiste laagdikte”, zegt Hansen.
Bekend is dat lijnolieverf een langere droogtijd heeft. “Bij het gebruik schrikt dat af. Logistiek moet je daarmee rekening houden. We konden ook flexibel zijn; mocht het weer het niet toelaten, dan konden we altijd andere werkzaamheden aan het pand verrichten.”
Drie schilders voerden de klus met de lijnolie (kleur Ral 9001) uit. Zij brachten de verf ’s ochtends aan, zodat de bewoners de deuren en ramen aan het eind van de middag konden sluiten. Hansen vindt dat de werkzaamheden goed zijn verlopen. “Mede dankzij de medewerking van de bewoners en de goede weersomstandigheden tijdens de uitvoering.”
50 tot 60 mμ
De gevels werden voor de uitvoering voorzien van een gevelsteiger met steigernetten. Het aanwezige houtrot aan de gevelelementen is eerst hersteld. Deze plekken werden met alkyd snelgrond behandeld en daarna is de lijnolie aangebracht. In de volgende werkvolgorde. De schoongemaakte ondergrond werd geschuurd met korrel 120. Na het gronden lieten de schilders het hout een dag drogen. Daarna werd in een natte laagdikte van 50 tot 60 mμ de lijnolie aangebracht. “Het aanbrengen in een dunne laag voorkomt eventuele schroei. Lijnolie moet je goed uitstrijken en verdelen. Als er teveel laagdikte wordt aangebracht, bestaat de kans dat de lijnolie gaat schroeien of zakken en je verlengt de droogtijd”, merkt Hansen op. De bedrijfsleider zegt minder lijnolieverf nodig te hebben gehad, dan was voorzien. “Met dezelfde hoeveelheid is bij het alkyd mogelijk 15 vierkante meter te schilderen, terwijl dat bij lijnolie maar liefst 22 vierkante meter is.”
Duurzaam is de nieuwe koers van de woningcorporatie. Vranken van Wonen Zuid is benieuwd hoe die duurzaamheid op dit project uitpakt in de praktijk. “De verwachting is dat door het gebruik van lijnolie op de langere termijn, tenminste, één onderhoudscyclus kan worden overgeslagen. Of dat daadwerkelijk zo is, zal dit pand in Roermond moeten uitwijzen.”
Door: Mark van Seggelen