Hij is niet gedoopt – laat staan katholiek – maar Zwollenaar Sjon Schuit (56) zou prima rondleidingen kunnen geven in de Sint Ansfriduskerk in Amersfoort. De schilder van Oostveen Meesterschilders kent elk hoekje van de basiliek, omdat hij er al jaren onderhoud pleegt aan de binnen- en buitenkant. Onder de indruk van al die roomse weelde is hij dan ook allang niet meer. Kan ook niet. Want alle versierselen, zoals het lijdensverhaal van Christus in schilderijen, zijn veilig opgeborgen zodat de vakmensen hun werk kunnen doen.
De Sint Ansfriduskerk is in 1915 en 1916 gebouwd. De bouwvakkers deden dit tegen een minimumtarief van twintig à dertig cent per uur, aldus het Amersfoorts Dagblad van 25 mei 1915. Het salaris van de schilders is een eeuw later gelukkig stukken beter. Oostveen is er dan ook alles aan gelegen een goed resultaat af te leveren, want het bedrijf uit Velp houdt de kerk graag in portefeuille. Deze keer gaat het om een reguliere onderhoudsbeurt van het gemeentelijk monument: de gewelven, wanden en plafonds reinigen, nawassen, kleine reparaties uitvoeren en twee keer dekkend sauzen. Dit doen Schuit en co met verf van Caparol in de kleur crème-wit, geleverd door groothandel Hagemans.
FOTO’S: RV
De grootste uitdaging schuilt in de logistiek. ‘Je kunt hier niet zo even naar binnen rijden en als een blind paard je werk gaan doen’, knipoogt uitvoerder Roy Giezenaar (32). Voor de twee hoogwerkers – die over de zorgvuldig afgeschermde stenen vloer de kerk in komen – heeft een timmerman zelfs vier balken van vijf meter schuin afgezaagd. ‘Daar leggen we platen op en via de schans die zo ontstaat, komen we met de hoogwerker op het altaar’, zegt Schuit. Bovendien is het een constant losschroeven, verplaatsen en weer terugplaatsen van banken. Anders kan het materieel niet op de gewenste plek komen. ‘Dus wij hoeven ’s avonds niet meer te fitnessen’, grijnst Schuit. ‘Het is echt meer slepen dan schilderen. Aan het hele randgebeuren zijn we driekwart van onze tijd kwijt. Het sauswerk is dan als het ware een extraatje, dat uiteraard wel heel goed moet gebeuren.’
Iets anders om in de gaten te houden zijn de kerkdiensten die op zondagen onverminderd doorgaan. Digitaal weliswaar, maar het altaar moet er op een presenteerblaadje bij liggen en alle banken moeten in het gelid staan. Schuit: ‘De online dienstbezoekers mogen niets zien van ons werk. Dus op vrijdagen nemen we uitgebreid de tijd alles op te ruimen en terug te plaatsen. Om op maandag alles weer aan de kant te zetten zodat wij verder kunnen.’ Geregeld denkt hij terug aan de winter van 2003-2004, toen hij betrokken was bij de renovatie van de Sint Ansfridus. ‘De kleur van de kerk was nog blauwgroen. Wij hebben ’m destijds voor het eerst in RAL9001 geschilderd, veel stucwerk en glas-in-lood hersteld en oud metselwerk weer zichtbaar gemaakt. We zijn wel een week bezig geweest al het oude sauswerk eraf te krijgen. De nadruk lag veel meer op het bouwtechnische aspect.’
Maar zeventien jaar kerkgebruik laat nu eenmaal zijn sporen na. Letterlijk, dankzij brandende kaarsen, snorrende kachels en tocht. Een opfrisbeurt is daarom geen overbodige luxe. Schuit krijgt hierbij versterking van zijn vaste compagnon Pascal Polman (41) uit Didam. Die pikt op zijn beurt elke ochtend Laura Wiendels op, die in dezelfde plaats woont. Wiendels (20) is vierdejaarsstudent op de creatieve vakschool Cibap in Zwolle en volgt de richting restauratie/decoratie. ‘Een mooie stage dit, zo’n kerk is natuurlijk geen normaal huis’, merkt ze droog op. De eveneens twintigjarige Luca Gerrits uit Elst maakt het team compleet. Gerrits is leerling-schilder, al 2,5 jaar in dienst bij Oostveen en hoopt bij de SchildersVakopleiding in Zutphen spoedig zijn niveau 3-bevoegdheid te behalen. ‘Een aparte plek om te schilderen’, constateert hij. ‘Achter een altaar, daar sta je ook niet elke dag.’
Ondertussen zoekt Polman het dagelijks hogerop. Het hoogste punt, zo’n achttien meter, bevindt zich in de middenbeuk. ‘Op een hoogwerker staan is de eerste dag altijd even aftasten en eigen maken. Maar daarna ben ik snel weer in mijn element.’ Polman is typisch zo’n man met wat Schuit noemt “het Oostveengevoel”. Hij werkt al bijna zeventien jaar bij het ERM-gecertificeerde bedrijf. ‘Dat geeft betrokkenheid, het voelt als mijn eigen bedrijf.’ Met maar zelden een doorsneeproject. ‘Laatst het Speelgoedmuseum in Deventer en al jaren Hofje De Armen de Poth in Amersfoort. En nu weer deze kerk. Allemaal plekken waar je normaal niet zo snel komt. Ik beschouw het als cadeautjes.’
Bekijk deze video van SchildersVAKTV met tekst en uitleg van Sjon in de kerk
