In het Overijsselse buurtschap De Bult staan de vmbo-scholieren Kevin Elzinga, Stan Mansveld, Jos Limburg en Demi ten Wolde een forse onderhoudsklus te doen: houtrotsanering, stopverfvervanging, schuur- en lakwerk aan een honderd jaar oud woonboerderijtje. Met dank aan de plaatselijke adviesraad
Wij zijn het enige schildersbedrijf in heel Steenwijk met personeel’, glimlacht Roelof Falkena van het acht man sterke Falkena Glas & Schilderwerken. Verder zijn er veel zzp’ers in de circa 20.000 inwoners grote stad. ‘Voor onze regionale scholengemeenschap RSG Tromp Meesters met een afdeling Bouw, Wonen en Interieur (BWI) met daarin een eigen afdeling voor schilders is dat best lastig’, vertelt Freek Oort, opleidingscoördinator op het RSG Tromp Meesters en daarnaast in de regio coördinator voor de sector BWI. ‘De nieuwe onderwijsstructuur schrijft voor dat leerlingen op snuffelstage moeten in verschillende beroepen. De eerste twee jaar krijgen de in schilderen geïnteresseerde kinderen tien uur praktijkles, in klas drie en vier als ze willen nog meer. Wij hebben in Steenwijk voor de zes tot acht jongens per klas per jaar nog een praktijklokaal, iets dat bij veel andere vmbo-scholen ontbreekt. Maar vooral om aan snuffelstageplekken en stageplekken te komen is lastig. Het liefst begeleid je de jongens ook nog na het vmbo, als ze meestal het parktijkleren ingaan, het BOL-traject. Maar ook daarvoor heb je bedrijven nodig die ze in dienst willen nemen. We hebben best een goed contact met een groep zzp’ers. Maar die moeten maar net een werk hebben waar ze een leerling bij kunnen gebruiken. En een leerling in vaste dienst nemen zit er sowieso over het algemeen niet in.’
Robert van Büseck, directeur van verfgroothandel Olijslager met veel vestigingen in Noord-Nederland, waaronder één in Meppel: ‘Vandaar dat Oort een adviesraad oprichtte. Een club mensen uit het bedrijfsleven uit de regio die het vmbo kan adviseren en bijstaan. Daar werd ik voor gevraagd, evenals Roelof Falkena en anderen. Wij als verfgroothandel hebben er natuurlijk alle belang bij dat er voldoende goed opgeleide schilders in onze regio actief zijn.’
Oort: ‘De adviesraad is bedoeld om de relatie met het bedrijfsleven te verstevigen. Hij hangt samen met de nieuwe manier van lesgeven op het vmbo, waarbij van ons verwacht wordt dat we meer aansluiting krijgen met het bedrijfsleven. Zodat we bijvoorbeeld geen vliegtuigspuiters gaan opleiden, terwijl er geen vliegtuigfabriek in deze regio zit.’
Roelof Falkena: ‘Bij dit boerderijtje kwam ik al toen ik een jaar of vijf was. Mijn vader, waarvan ik het schildersbedrijf later heb overgenomen, had het toen al in onderhoud. Het is een ruim honderd jaar oud boerderijtje, “Hiemsherne”, dat al sinds jaar en dag deel uitmaakt van een vakantiepark van de doopsgezinde kerk Buitengoed Fredeshiem. Ook ik heb veel onderhoud mogen uitvoeren aan dit gebouw, evenals aan andere panden op het park. Maar de laatste tijd was er steeds minder geld voor. Zeg maar niet. Bij met name dit boerderijtje ging me dat aan het hart. Het is zeker tien jaar geleden dat het voor het laatst geschilderd is en dan loopt het snel achteruit. Door die adviescommissie kreeg ik een idee om het op een andere manier te doen.’
Dus mogen Kevin Elzinga, Stan Mansveld, Jos Limburg en Demi ten Wolde de klus klaren, onder leiding van de ervaren Falkena-schilder Piet Miedema. Falkena stuurt het huisjespark alleen een rekening voor de uren van Miedema, Olijslagers technisch commercieel adviseur Bas Noorda bracht technisch advies uit, en Olijslager en haar leverancier Sigma Coatings sponsoren de verf en materialen voor deze lastige klus.
‘De jongens hebben natuurlijk ook hun gewone schoolopleiding, dus daar moet het omheen gepland worden’, zegt Oort. ‘Een groot voordeel is wel dat ze gewoon op de fiets naar het werk kunnen komen.’ Falkena: ‘De boerderij, twee woningen, wordt regelmatig verhuurd, dus het schilderen kan vooral op de ‘wisseldagen’ en er moet heel netjes gewerkt worden. En dan heb je te rekenen met het tempo van de leerlingen. Met onze volwassen vakschilders kunnen we dit project met twee man in een werkweek afronden. Nu rekenen we met zes werkdagen, maar zal er nog wel uitloop zijn.’
Noorda: ‘De klus is bijna té specialistisch voor deze jongens. Het is een compleet renovatieonderhoudsproject. Er zijn veel delen waar het hout door inwateringsproblemen of openstaande verbindingen is gaan rotten. Zo’n rieten dak ziet er mooi uit, maar bij regen blijft het heel lang nat en vocht afgeven op het houtwerk. Er moet dus veel rot hout worden verwijderd, de plek goed uitgefreesd en daarna gerepareerd met Flexidur. Veel stopverf moet vervangen worden. De verflaag, destijds ook al Sigma Schakelverf Semi Gloss, heeft het relatief goed gehouden. De keuze voor zo’n vochtregulerend verfsysteem is verstandig, omdat de vocht- en warmtehuishouding in dit soort vakantieboerderijen heel wisselend is: als ze bewoond zijn, zijn ze heel warm en vochtig, als ze leeg staan koud en droog.’
Oort: ‘Het is een geweldig project om deze vmbo-leerlingen van ca vijftien jaar een ervaring mee te geven van wat het schildersvak inhoudt. Wij zijn erop gericht ze door te laten stromen naar een mbo-opleiding. Vanuit Steenwijk is de dichtstbijzijnde het Deltion College in Zwolle of de SchildersVakschool daar. Dat is best ver, dan moet je wel gemotiveerd zijn.’
Falkena: ‘Van de klas op het Cibap waar ik in 2002 afstudeerde, ging bijna niemand de schilder- en onderhoudsbranche in. Het Cibap biedt ook geen onderhoudsschildersopleiding meer aan. En ook in mijn tijd kreeg je op het mbo eigenlijk helemaal niet zoveel ambachtelijk schilderonderwijs. Deze leerlingen hebben aan het eind van hun vmbo-opleiding misschien wel méér praktijkscholing gehad dan menig mbo’er.’