VCA ontstond in 1994 toen aannemers en vertegenwoordigers uit de petrochemische industrie besloten om samen te komen tot een breed gedragen, onafhankelijk toetsingssysteem waarmee men het veiligheidsbeleid van bedrijven in de sector kon controleren.
Dit toetsingssysteem werd uiteindelijk de Veiligheid, Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers (VCA) genoemd. Dit toetsingssysteem voor veiligheidseisen, gezondheidseisen en milieueisen groeide uiteindelijk uit een nog veel breder gedragen instrument waar tegenwoordig veel bedrijven in risicovolle sectoren gebruik van maken.
Risico’s op de werkvloer
Kijken we naar de cijfers van het aantal bedrijfsongevallen in Nederland, dat zien we helaas dat er elk jaar weer ongeveer 200 duizend bedrijfsongevallen plaatsvinden in ons land. Dit zijn alleen de incidenten die gerapporteerd worden, het echte cijfer ligt waarschijnlijk nog een stuk hoger.
In 4.300 gevallen loopt iemand letsel op bij zo’n incident. Zo’n zestig keer per jaar loopt een bedrijfsongeval zelfs dodelijk af. Dat zijn geen fijne cijfers, maar ze bevestigen wel de noodzaak van een systeem om veiligheid beter te waarborgen op de werkvloer.
De zin voor werknemers en bedrijven
De zin van het VCA-diploma voor individuele werknemers en zelfstandige schilders mag duidelijk zijn: het opbouwen van aantoonbaar bewustzijn als het gaat om de risico’s die het werk met zich meebrengt op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu. Niets is het waard om blijvend letsel door op te lopen, laat staan om vroegtijdig door te overlijden.
Het behalen van je VCA-diploma is dus een investering in je eigen veiligheid en gezondheid én in het bewustzijn van de veiligheid en gezondheid van je eventuele collega’s en mogelijke gevaren die je tijdens je werk als schilder oplevert voor het milieu.
Voor bedrijven is naast het commerciële perspectief ook het geven van het goede voorbeeld en het voorkomen van claims door bedrijfsongevallen een goede motivatie om te investeren in VCA-certificering. Voor klanten van zelfstandige schilders legt het extra gewicht in de schaal bij hun keuze voor een schilder. Het zorgt immers voor een professionelere uitstraling.
Hoe haal je VCA-certificaat?
Er bestaan verschillende vormen van de VCA-cursus, voor verschillende doelgroepen en in verschillende cursusvormen. Voor schilders op de werkvloer is er de VCA Basis cursus, ook wel B-VCA genoemd. Leidinggevenden volgen een andere cursus, namelijk VOL-VCA: Veiligheid voor Operationeel Leidinggevenden.
Zij hebben immers andere verantwoordelijkheden. De cursus kan klassikaal gevolgd worden. Dit kan vaak op locatie en in één dag inclusief examen afgehandeld worden. Maar het is ook mogelijk om de cursus VCA online te volgen. De e-learning wordt dan ook afgesloten met een examen.
De derde mogelijkheid is om zelfstudie te doen. Je krijgt dan cursusmaterialen opgestuurd en leert op je eigen tempo. Je moet dan naar een erkend examenbureau dat VCA examens afneemt. In alle gevallen kun je een proefexamen doen als voorbereiding op het VCA examen.
Intercedenten in uitzendbranche
Ook de uitzendbranche kan in contact komen met de schilderswereld. Zij detacheren arbeidskrachten naar de werkvloer in de sector. Die arbeidskrachten doen er verstandig om zelf het VCA-diploma op zak te hebben, want hier kan op geselecteerd worden.
Maar de intercedenten die voor de detachering zorgen moeten ook weten naar wat voor omgeving ze mensen sturen en wat de risico’s zijn die daar bestaan. Daarom is er ook nog een aparte VCA-cursus voor mensen die in de uitzendbranche werken. Dit is Veiligheid voor Intercedenten en Leidinggevenden en Veiligheid Checklist Uitzendbureaus (VIL-VCU).