Douglas is een houtsoort welke met een KOMO-certificaat, goedgekeurd door Stichting Keuringsbureau Hout, kan worden geleverd. Het wordt gebruikt voor allerlei soorten toepassingen. Bijvoorbeeld voor constructies, gevelbekledingen, ramen, deuren en kozijnen en binnenbetimmeringen.
Ook wordt het hout gebruikt voor meubels voor binnen en buiten. In Europa worden de bomen ongeveer 50 meter hoog. De stam is vrijwel altijd recht, cilindrisch en vrij van takken. Jong hout heeft veel kwasten. Ouder hout is rechtdradiger en kwastvrij. De jonge bomen stoten namelijk moeilijk de takken los. Douglas heeft meestal een wat roodachtige kleur en verkleurt buiten naar oranjebruin.
Het hout bevat relatief veel hars. Geschaafd hout heeft hierdoor regelmatig vettige streepjes of vlekken. Het hout is gevoelig voor scheurvorming en vervormingen. Voor geveltimmerwerk wordt een houtvochtgehalte van 14 procent geadviseerd.
Oppassen
Wanneer je douglas als kaal hout wilt schilderen is het wel oppassen. Door het hoge harsgehalte is het vooraf ontvetten noodzakelijk. Na licht schuren en ontvetten is het hout prima te schilderen met zowel oplosmiddelrijke verf als met watergedragen verfproducten.
De hechting van beide is gelijk. Sommige verfproducten drogen vertraagd. Hierbij wordt de filmvorming verhinderd. Vrijwel zeker door de hars uit de ondergrond. Vaak gaat het hier om het oplossen van de hars in de ondergrond door oplosmiddel welke deze substantie meevoert in de aangebrachte verflaag. Vernetting, zoals dat bij alkyds aan de orde is, kan hierdoor worden beïnvloed en vertraagd. Wat dat betreft verdienen 100 procent acrylaten de voorkeur.
Het lijmen van douglas gaat over het algemeen goed. Bij schroeven en spijkeren is het aan te bevelen eerst voor te boren in verband met de kans op splijten. Vers hout is vrij zacht en hierdoor niet gemakkelijk met de hand te bewerken. Machinaal levert het bewerken van douglas weinig problemen op, hoewel er wel op gelet moet worden om voldoende scherp gereedschap te gebruiken.
Vaak is het hout afgewerkt met een blanke lak, omdat zo’n mooie warme oranje-gele uitstraling en bij dosse gezaagd hout een prachtige vlamtekening heeft. Bij architecten is het hout dan ook populair. Opvallend is het contrasterende kleurverschil bij de groeiringen tussen het voorjaars- en najaarshout.
Er is een periode geweest dat het hout in gevingerlaste en/of gelamineerde vorm is toegepast. Dit leverde in de praktijk soms tot problemen. Loslatende verbindingen en het delamineren van houten delen kwam en komt voor en is ook een aandachtspunt.
Transparant afwerken
Transparant afwerken gaat prima. Vooral binnen is dit goed en verantwoord uitvoerbaar. Bij buitentoepassingen is het echter oppassen geblazen. Architecten willen het graag blank afgewerkt hebben en het materiaal tonen, maar na verloop van tijd treed snel verval op.
Jaarlijks tot tweejaarlijks onderhoud is nodig. Dit wordt echter door de opdrachtgever vaak niet uitgevoerd met schade en frustratie tot gevolg. Wanneer het hout eenmaal vergrijsd, verweerd of aangetast is, is dit namelijk vrijwel onmogelijk zo te herstellen dat het weer fraai blank afgewerkt kan worden. In dat geval wordt vaak dekkend afgewerkt met kans op protest van de architect.
Gekissebis is dan het geval. Beter is gelijk dekkend te schilderen. Schilders worden geadviseerd hun opdrachtgever te wijzen op de risico’s.
Europees douglas
Douglas is een in Nederland voorkomende houtsoort. Net als in Duitsland en België zijn deze bomen hier aangeplant. Vanaf begin 1900 is men hiermee in Europa begonnen. Het in Noord-Amerika gewonnen hout heet daar douglas fir en word hier oregon pine genoemd. Eigenlijk gelijksoortig hout dus.
Het huidige areaal aan douglas bossen staat voornamelijk in Duitsland en Frankrijk, maar ook in Engeland, Spanje, België, Italie, Ierland en in Nederland. Hier in Europa wordt het hier gegroeide hout als douglas aangeduid.
Auteur: Cees Dijkstra