Zomaar wat cijfers van de Kamer van Koophandel deze week. Allereerst de constatering dat het aantal zzpers, met name in de bouw, explosief stijgt. Voorts blijkt in de bouwsector slechts 16% van de zzpers plannen te hebben om het tarief omhoog aan te passen. Terwijl de gehanteerde uurtarieven in een paar jaar tijd met 20 procent zijn gedaald. Een voorbode van een explosie van verborgen armoede?
Thermometer
Een steeds belangrijkere thermometer lijkt echter de groei van het aantal zzp’ers te worden. Hun aantal fluctueert met de afnemen of weer opsteken van economische tegenwind (zie staatje).
Q1, 2 en 3 | Startende zzp’ers in de bouw | % verandering |
2007 | 12.600 | |
2008 | 12.500 | – 1% |
2009 | 7.300 | – 42% |
2010 | 7.900 | + 9% |
2011 | 10.100 | + 28% |
Het aantal starters in deze tak van sport groeide in de eerste drie kwartalen van 2011 15% meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Met name in de bouw groeit hun aantal explosief. Van 8.000 naar ruim 10.000 startende zzp’ers, een toename van maar liefst 28% ten opzichte van het jaar daarvoor. Let wel, we hebben het hier alleen maar over de groei, van de groei.
Verborgen
De slechte economische situatie in de bouw is hoofdschuldige. Bedrijven zijn failliet gegaan of personeel is ontslagen. Velen beproeven hun geluk vervolgens als zzp’er. Ik vrees echter dat onder deze groep veel verborgen werkloosheid schuilgaat. Registratie bij de Kamer van Koophandel is namelijk geen garantie dat het lukt om aan de bak te komen. De nieuwe bus, op krediet bij de garage, met veel chroom bij de treeplanken evenmin. Natuurlijk moet je als kersverse ‘ondernemer’ representatief voor de dag komen, maar ik blijf me wat dat betreft af en toe verbazen.
Kostprijs
Andere cijfers van de Kamer van Koophandel stemmen mij wat dat betreft niet vrolijker. Weliswaar blijkt uit een ondernemerspanel onder reeds gevestigde zzp’ers dat bijna één op de drie van plan is het komend jaar zijn tarief te verhogen, in de bouwsector heeft slechts 16% van de zzp’ers plannen om het tarief naar boven aan te passen. Terwijl het gemiddeld gehanteerde uurtarief van een zzp’er in de bouw de afgelopen drie jaar dramatisch is gedaald met 20 procent. Ik vrees dat de druk op het ‘kale’ uurtarief in de bouwkolom bedrijven met personeel voor de voeten zal blijven lopen, want ook zzp’ers ‘kopen’, daarbij niet gehinderd door kosten van overhead, werk. Schrijnend is echter dat velen hun eigen kostprijs niet eens precies kennen.
Stille armoede
Wie alleen zijn handen verhuurt, geen ziektenkostenverzekering afsluit en verzuimt een pensioenvoorziening te treffen, voedt in feite de stille armoede die pas over enige tijd pijnlijk zichtbaar zal worden. En dat gelag betalen we straks met z’n allen. Over explosief gesproken.